گل آشلانتوس گياهي از تيره آمارانتوس است كه سال‌ها در ايران كشت و كار مي‌شود و كشت آن در حاشيه‌هاي گل‌كاري شمال كشور رايج است. گياهي چندساله است كه به‌صورت يك‌ساله كشت و كار مي‌شود. بسيار كوتاه است و به خاطر برگ‌هاي آن‌كه به رنگ سبز زيتوني و زرد، باريك و قاشقي شكل است كشت مي‌شود. برگ‌ها به طول ۲.۵سانتي‌متر و داراي لكه‌هايي به رنگ قرمز، بنفش و برنزي است. گل‌هاي آن سفيد و غيرقابل تشخيص بوده و روي سنبله جانبي تشكيل مي‌شوند. باغبان‌هاي ايران اصطلاحاً به اين گياه آشلانتوس مي­ گويند. آشلانتوس گياه يك‎ساله با نام علمي Amaranthus cruentus از خانواده Amaranthaceae است كه به‎صورت طبيعي در نواحي گرم و مرطوب و شبه گرم و مرطوب آمريكاي جنوبي مي‎رويد. اين گياه به‎عنوان گياه زينتي در مناطق مختلف كشور كاشته مي‌شود.

گل آپارتماني آشلانتوس بيشتر به خاطر برگ‌هاي قرمز زرشكي و زيبايي كه دارد كاشته مي‌شود و كشت آن در حاشيه‌هاي گل‌كاري در شمال كشور رايج است، گياهي است چندساله كه به‌صورت يك‌ساله كشت و كار مي‌شود. آشلانتوس به‎عنوان گياه زراعي دانه‎اي (جهت استفاده از دانه‎ها) و گاهي به‎عنوان علوفه‌اي در تعدادي از كشورهاي دنيا از جمله پرو، اكوادور، آرژانتين، چين، آمريكا و … كاشته مي‎شود. گياه تا ارتفاع ۱۰۰ سانتيمتر و گاهي تا ۱۵۰ سانتيمتر رشد مي‎كند و براي رشد مناسب به آفتاب كامل نياز دارد. گياه در هر دو منطقه خشك و مرطوب به‎آساني پرورش مي‎يابد. براي جلوگيري از تنش در شرايط خشك، آبياري بايد به‎طور منظم صورت گيرد. تكثير گل آشلانتوس به‌آساني از طريق دانه صورت مي گيرد و پرورش‌دهندگان غيرمتخصص نيز به‌راحتي مي‌توانند از كاشت آن در باغچه‌هاي خود لذت ببرند. در مناطق معتدل مي‌توان قبل از آغاز بهار گياه را در داخل خانه و يا گلخانه كشت نمود و در اوايل بهار آن را به زمين اصلي منتقل نمود. بسته به منطقه كاشت، گياه ۶۰-۱۱۰ روز پس از كاشت وارد مرحله گلدهي مي‌شود كه در شرايط ايران گلدهي ۲-۳ ماه به طول مي‌انجامد. گونه‎هاي متعددي از اين جنس به‎صورت طبيعي و خودروي در ايران رويش مي‎يابند كه در موارد بسياري به‎عنوان گياهان هرز باغ‎ها و مزارع مطرح هستند. قدرت رشد سريع، توانايي توليد بذر زياد و سازگاري با اقليم‎هاي متنوع رمز موفقيت اين گياه است؛ به‌طوري‌كه از ارتفاع صفر در كنار دريا تا ارتفاعات ۳۵۰۰ متري مناطق كوهستاني ديده مي‎شوند.

كاشت گل آشلانتوس

خاك‌هاي غني از مواد آلي و حاصلخيز مناسب پرورش اين گياه زيبا هستند. هر چند گياه كم‌توقعي است و در خاك‌هاي فقير نيز رشد مي‎كند. خاك‌هاي خنثي تا كمي اسيدي (۶/۵-۵/۷) با زهكشي خوب، مناسب رشد اين گياه هستند. گياه حتي در خاك‎هاي با شوري كم نيز سازگاري خوبي نشان داده است. خاك‌هاي غني باعث رشد سريع و توسعه اندام‌هاي هوايي گياه مي‎شوند. براي تقويت خاك و جلوگيري از سله بستن آن‌كه مانع جوانه‌زني و رشد گياهان جوان مي‌شود استفاده از مواد آلي راه‌حل كارآمدي است. اين گياه براي توليد مناسب و انجام فرايند فتوسنتز نياز مبرمي به دماي مناسب دارد بنابراين يكي از عوامل محدودكننده رشد، دماهاي پايين است. دماي مناسب رشد در اين گياه ۲۰-۳۰ درجه سانتي‌گراد و حتي كمي بيشتر است. باوجوداين، به‎خوبي با مناطق مختلف كشور سازگار شده است. دماهاي زير ۱۵ درجه سانتي‌گراد مناسب رشد اين گياه نيستند و محدودكننده رشد محسوب مي‎شود. در دماي ۴ درجه سانتي‌گراد رشد گياه متوقف مي‎شود و در دماي زير صفر درجه سانتي‌گراد از بين مي‎رود. آشلانتوس نياز به نور كامل خورشيد دارد و در شرايط نيم‎سايه رشد مناسبي ندارد. گياه در نور ضعيف اندام‎ها و گل‎آذين ضعيفي توليد مي‎كند. به دليل اينكه يك گياه C4 است بنابراين راندمان توليد در اين گياه بالا است. براي بهره‌گيري از توانايي بالقوه گياه، آب و مواد غذايي، دما و نور كافي بايد در اختيار گياه قرار گيرد. گياه روزكوتاه است و رشد زايشي (توليد گل) معمولاً با كوتاه شدن روزها در اوايل تابستان آغاز مي‎گردد.

دانه‎ها پس از سپري شدن آخرين يخبندان در بهار كاشته مي‎شود كه در صورت دريافت دماي مناسب ۱۰-۱۴ روزه جوانه مي‎زند. حداقل دماي خاك براي جوانه‎زني ۱۵ درجه سانتي‌گراد است و اين دما زماني حادث مي‎شود كه دماي محيط ۲۰-۲۵ درجه سانتي‌گراد باشد. در صورت خراش دادن سطح بذر با اسيد سولفوريك غليظ و يا كاغذ سمباده، درصد جوانه‌زني بذرها افزايش مي‎يابد. بهترين عمق كاشت بذر گل آشلانتوس ۱-۵/۱ سانتيمتر است و در صورت كاشت عميق درصد سبز كردن بذرها كمتر مي‎شود. علاوه بر كاشت بذر گل آشلانتوس به‎صورت مستقيم، ۶-۸ هفته قبل از پايان يخبندان نيز مي‎توان دانه‎ها را در گلخانه و يا منزل كشت و پس از سپري شدن خطر سرمازدگي، در زمين اصلي نشا نمود كه در اين مدت ارتفاع گياه تقريباً به ۸ سانتيمتر مي‎رسد. گياهان جوان حداقل يك‌بار به وجين (مبارزه با گياهان هرز) و سله‎شكني (در خاك‎هاي سله‎دار و سنگين) نياز دارند و زماني كه ارتفاع گياه به ۳۰ سانتيمتر برسد به‎خوبي بر گياهان هرز چيره مي‎شود. با توجه به اينكه گياه در تراكم بالا كشت مي‎شود و گياهچه‎ها به تعداد زياد سبز مي‎شوند، پس از اطمينان از خطر حمله حشرات، سرمازدگي، گياهان هرز و … نسبت به تنك كردن آن اقدام نماييد.

براي نگهداري گل آشلانتوس، اين گياه براي رشد مناسب نياز به آب كافي دارد كه بهتر است به‎صورت قطره‎اي و يا سيستم نشتي و در غير اين صورت از آبياري جوي و پشته‎اي استفاده شود. براي جلوگيري از تنش آبياري هنگام صبح و يا در پايان روز انجام شود. خاك‎هاي آلي توانايي حفاظت آب بيشتري در خاك دارند و مناسب پرورش گل آشلانتوس مي‎باشند. حتي‌الامكان از بروز تنش خشكي در اين گياه خودداري شود چرا كه باعث كوتاهي قامت و توليد تاج گل ضعيف در گياهان مي‎شود؛ بنابراين به آب كافي و منظم نيازمند است.

پوسيدگي ريشه و لكه برگي قارچي شايع‎ترين بيماري‎هاي گياه مي‌باشند كه ناشي از آلترناريا و مايكوپلاسما مي‎باشند. براي مقابله با اين بيماري توصيه مي‌شود از تراكم مناسب، عدم استفاده از آبياري باراني، حذف برگ‌ها و شاخه‌هاي اضافه (به‌هيچ‌عنوان سرشاخه اصلي را هرس نكنيد) به‌منظور كاهش رطوبت در كانوپي، استفاده از سموم قارچ‌كش و ... استفاده شود. لارو آگروتيس و اِمنيا كه در مرحله جوانه‎زني خسارات زيادي وارد مي‎كنند؛ همچنين كرم‎هاي برگ‎خوار، سرخرطومي، ملخ‌ها و شته‎ها ازجمله مهم‎ترين آفات آشلانتوس مي‎باشند. نكته قابل‌ذكر اينكه آفات و بيماري‎هاي گياهي، معمولاً بوته‎هاي ضعيف را موردحمله قرار مي‎دهند و گياهان قوي و سالم در برابر آن‌ها مقاومت مي‎كنند.

خواص گل آشلانتوس

در بسياري از ممالك دنيا دانه‌هاي اين گياه در تهيه حريره، سوپ و يا در پخت نان كاربرد دارد. جوانه دانه‌ها به‎عنوان سبزي مغذي در سالاد استفاده مي‌شود. برگ‌ها نيز به‌عنوان سبزي قابل استفاده مي‌باشند. علاوه بر آن ريشه به‌عنوان ملين و دانه براي خروج كرم كدو و درمان بيماري‌هاي چشم و اسهال خوني آميبي استفاده مي‌شود. در هند اين گياه به‌عنوان يك ادرارآور و درمان‌كننده زخم استفاده مي‌شود.

هاني بري ميوه‌اي خوراكي است كه رنگي شبيه به بلوبري دارد. گياه هاني بري به‌صورت درختچه‌اي كوتاه و زينتي پرورش داده مي‌شود. هاني بري از گياهان چندساله است. ميوه اين گياه خوراكي است و طعم شيريني دارد. اين گياه حدود سه تا چهار سال زمان مي‌برد تا به توليد برسد. هاني بري از جمله گياهاني است كه در دنياي امروز شهرنشيني كه به‌ندرت خانه‌هاي باغچه دار با آفتاب مناسب براي گياهان ديده مي‌شود. شما عزيزان مي‌توانيد با صرف انرژي و هزينه محدود پشت پنجره اتاق يا دفتر كارتان به پرورش آن بپردازيد.ارتفاع اين گياه متغير و بين ۱ تا ۲ متر و گاهي بيشتر نيز است. عمر هر بوته هاني بري حدوداً ۳۰ سال خواهد بود. اين گياه برگ‌ريز و خزان‌گر است و شاخه‌ها به‌صورت افتاده و پراكنده مي‌باشد. برگ‌هاي بيضي شكل ساقه‌ي هاني بري، روبه‌رو و مقابل هم قرار مي‌گيرند. طول برگ‌ها ۳ تا ۸ سانتي‌متر و پهناي آن‌ها ۱ تا ۳ سانتي‌متر است. رنگ برگ‌ها سبز مايل به خاكستري و بافت آن‌ها كمي موم مانند است.رنگ گل‌هاي گياه هاني بري، سفيد مايل به زرد و طول آن‌ها حدوداً ۱۲ تا ۱۶ ميلي‌متر مي‌باشد و داراي ۵ پر مساوي هستند كه به‌صورت جفت روي شاخه‌هاي نورسته قرار مي‌گيرند؛ به طوري كه بوته‌ي گياه در اين زمان داراي گل‌هاي فراوان مي‌شود و جلوه‌ي زيبايي به خود مي‌گيرد.

ميوه هاني بري تا حدودي به شكل مستطيل است و هر كدام از آن‌ها حدود ۱/۳ تا ۲/۲ گرم وزن دارد و ضخامت آن‌ها نيز به ۱ سانتي‌متر مي‌رسد. اين ميوه كمياب به رنگ آبي بوده و ظاهري زنگوله مانند و مستطيلي شكل دارد. ميوه اين گياه زينتي است و چنان از دور خودنمايي مي‌كند طوري كه آدمي را به حيرت وا مي‌دارد. طعم اين ميوه شيرين و تركيبي از طعم‌هاي بلوبري و تمشك (Raspberry) است. داخل هر بري حدوداً ۲۰ هسته وجود دارد. اين هسته‌ها از نظر شكل و اندازه تا حدودي شبيه به دانه‌ها و بذرهاي گوجه‌فرنگي هستند؛ اما هنگام جويدن، زير دندان زياد احساس نمي‌شوند. ميوه اين گياه در اوايل فصل پاييز مي‌رسد. اين ميوه به دليل رنگ و طعمش مي‌تواند جايگزين تمام بري‌ها (به‌ويژه بلوبري) در دستورات غذايي مختلف شود. استفاده از آن‌ها به‌صورت ميكس در لبنيات (شير، ماست، بستني و خامه) مي‌تواند تركيب فوق‌العاده‌اي براي تهيه‌ي يك دسر باشد. هاني بري را مي‌توان در تهيه‌ي انواع آبميوه، مربا، چاي، شكلات و دسرهاي مختلف استفاده كرد. از خواص هاني بري اين كه سرشار از آنتي‌اكسيدان بوده و به سلامتي بدن و زيبايي پوست كمك شايان توجهي مي‌نمايد. همچنين هاني بري داراي ويتامين‌هاي زيادي است كه مصرف آن براي بيماران قلبي و عروقي به‌شدت توصيه مي‌گردد.

كاشت هاني بري

هاني بري از طريق بذر تكثير مي‌شود. در كاشت بذري پس از تهيه بذرها را در درون گلدان يا خزانه‌اي در خاك و عمق مناسب بكاريد و سپس آن را آبياري كنيد. تا زمان جوانه‌زني نيز سطح خاك را مرطوب نگه‌داريد. پس از گذشت مدت زماني بذر هاني بري شروع به جوانه‌زني مي‌كند و سر از خاك بيرون مي‌آورد. زماني كه گياه به حد معيني از رشد رسيد، نهال هاني بري به دست آمده را به زمين اصلي منتقل كنيد. فاصله كاشت بذر هاني بري بين ۹۰ تا ۱۲۰ سانتي‌متر است. عمق كاشت بذر هاني بري بين ۰٫۵ تا ۲ سانتي‌متر است. هاني بري براي رشد به خاك رسي و حاصلخيز با زهكشي مناسب نياز دارد. هاني بري اصولاً در اطراف و داخل تالاب‌هاي جنگلي شمال كره‌ي زمين و مناطق قطبي و سردسيري قابل دسترسي است كه خاك سنگين و غني از كودهاي طبيعي دارد. ميوه هاني بري همچنين در مناطق كوهستاني و در امتداد سواحل شمال شرقي آسيا و شمال غربي آمريكا كه خاكي غني از كلسيم دارند نيز يافت مي‌شود. بسياري از ارقام گياه هاني بري، ۱/۵ تا ۲ متر رشد مي‌كنند و در طيف وسيعي از اسيديته‌ي خاك (۳/۹ تا ۷/۷) قابل پرورش هستند؛ اما اسيديته‌ي مناسب خاك براي رشد آن‌ها، ۵/۵ تا ۶/۵ است. اين گياه براي باردهي مناسب نياز به مواد ارگانيك، خاك با زهكشي مناسب دارد. هاني بري دماي مناطق سردسيري را مي‌پسندد. دماي بين ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتي‌گراد مناسب است. زمان گلدهي هاني بري فصل بهار است. هاني بري به آبياري متوسطي نياز دارد. در برابر خشك‌سالي مقاوم است. هاني بري به آفتاب زياد براي رشد نياز دارد. روزانه به ۶ تا ۸ ساعت نور خورشيد نياز دارد.

سفيدك سطحي (Powdery mildew) يك بيماري قارچي رايج در گياه هاني بري است كه هميشه بعد از رسيدن ميوه‌هاي آن از اواسط تا اواخر تابستان مشاهده مي‌شود. اين بيماري باعث مي‌شود رنگ برگ‌هاي گياه به سفيد، همراه با بخش‌هاي قهوه‌اي رنگ تغيير كند و كم‌كم در سطح آن گسترش مي‌يابد.

باردهي درخت هاني بري از سال دوم شروع مي‌شود؛ اما حدود ۵ تا ۶ سال طول مي‌كشد تا به حداكثر باردهي مطلوب خود برسد. به‌طور ميانگين، باردهي يك بوته‌ي سالم، حدود ۳ كيلوگرم در سال است. البته يك بوته‌ي بالغ و بزرگ از يك واريته‌ي مناسب، مي‌تواند ۵ تا ۱۰ كيلوگرم هم ميوه هاني بري توليد كند. برداشت ميوه هاني بري از اواخر بهار يا اوايل تابستان شروع خواهد شد.

براي خريد بذر هاني بري و ساير بذر ميوه ها به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

نعناع گياهي علفي و چندساله است. نعنا از خانواده نعنايان يا لب گشادگان است. ارتفاع نعنا بين ۳۰ تا ۵۰ سانتي‌متر است. از برگ نعناع براي مصارف دارويي، خوراكي، آرايشي و …. استفاده مي‌شود. نعنا جزء سبزيجات موردعلاقه ايرانيان است كه به‌صورت تازه و خشك‌شده مصرف مي‌شود. گياه معطري است طوري كه فضاي مورد كشت را عطرآگين مي‌كند. طعم تندي دارد. از نعناع براي تهيه دم‌نوش و نوشيدني استفاده مي‌شود. برگ‌هاي آن براي مصرف بهتر است در سايه خشك شود تا عطر آن حفظ شود. از اين نعنا در تهيه ادويه نيز استفاده مي‌شود. معمولاً در انتهاي ساقه گل‌هاي خوشه‌اي كوچك سفيد و بنفش‌رنگي ظاهر مي‌شود. توجه نماييد قبل از اينكه گياه به گل بنشيند آن را برداشت كنيد. با هر بار برداشت دوباره ساقه نعناع رشد مي‌كند. اين گياه برگ‌هاي به نسبت ساده و متقابلي دارد. گياهي ريزوم دار است كه ريشه‌هاي آن داراي انشعابات فراواني است طوري كه محيط مورد كشت را طي مدت‌زماني فرا مي‌گيرد. نعناع به‌وسيله ريشه‌هاي زيرزميني گياهان جديد توليد مي‌كند.

كاشت

بذرهاي نعنا بسيار ريز بوده و براي كاشت بايد مراقب بود بذرها در عمق كم كاشته شود تا توانايي جوانه‌زني را داشته باشند. نعنا گياهي است كه براي رشد نياز به خاك سبك و با زهكشي بالا نياز دارد. نعنا گياهي آفتاب دوست بوده ولي بهتر است در نيم‌سايه كاشته شود تا نتيجه بهتري حاصل شود و از عطروطعم آن كاشته نشود. اين گياه را از اسفند تا اواسط تابستان كشت مي‌كنند. مدت‌زمان كاشت تا برداشت اين گياه ۶۰ تا ۹۰ روز بعد از كاشت است.

بهتر است براي كاشت در گلدان از خاك‌هاي آماده همانند كمپوست يا پيت ماس استفاده شود تا هم مواد مغذي گياه تأمين شود و هم براي نگه‌داري گلدان در منزل حشرات و آفات شما و نعنا را اذيت نكنند. دوره رشد و مدت‌زمان كاشت بذر تا بالغ شدن گياه ۶۰ تا ۹۰ روز است. مدت‌زمان جوانه زدن بذر نعنا بستگي به دماي كاشت و شرايط خاك از ۷ تا ۱۵ روز متغير است، اگر دما بين ۱۵ تا ۱۸ درجه بوده و خاك زهكشي مناسبي داشته باشد بذرها در كمتر از يك هفته جوانه خواهند زد. دماي كاشت را حتماً رعايت كنيد تا نتيجه‌گيري موفقيت‌آميز باشد. براي كاشت در فضاي باز در فصل بهار و بعد از رفع سرماي بهاره اقدام كنيد.

براي كاشت در گلدان، گلدان موردنظر را از خاك مرغوب (بهتر است خاك آماده استفاده كنيد) پر مي‌كنيم (بيش از ۳/۴ گلدان). گلدان انتخابي بايد زهكشي خوبي داشته باشد (در انتهاي آن سوراخ مناسبي براي خروج آب اضافي باشد). سپس اقدام به آبياري گلدان مي‌كنيم تا آب كاملاً از گلدان خارج شود. فواصل بذرها را ۱۰ تا ۱۵سانتي‌متر در نظر بگيريد، براي كاشت در زمين به‌صورت رديفي بايد فاصله بين رديف‌ها را ۵۰ تا ۷۰ و فاصله بين گياهان را ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متر در نظر گرفت. عطر بالاي نعنا باعث دور شدن حشرات از اطراف گياه و گلدان مي‌شوند و مقابله گر خوبي براي برخي آفات است.

براي كاشت گلداني بايد از گلدان با عمق حداقل ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متري و دهنه ۱۰ تا ۱۵سانتي‌متري استفاده نمود. براي كاشت در باغچه و باغ به فواصل ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متر ۲يا ۳ عدد بذر قرار مي‌دهيم و بعد از رشد از ميان ۳ گياه، ۲ گياه ضعيف‌تر را حذف كرده و گياه قوي‌تر را نگه مي‌داريم. البته مي‌توان براي اينكه بذر كمتري مصرف نمود ابتدا بذرها را در سيني نشاء يا ليوان‌هاي يك‌بارمصرف بكاريم و بعد از رشد و رسيدن به ارتفاع حداقل ۵سانتي‌متري اقدام به جابجايي آن‌ها به زمين اصلي نماييم.

بعد از چند ساعت از آبياري گلدان بذرها را بر روي خاك به فاصله ۱۰ تا ۱۵سانتي‌متر از يكديگر قرار مي‌دهيم و حداكثر به ارتفاع دو برابر طول بذرها روي آن خاك مي‌ريزيم (نيم سانتي‌متر). ريختن خاك زياد روي بذرها باعث خفه شدن آن شده و نمي‌توانند رشد كنند. سپس با افشانه آب را بر روي سطح خاك اسپري كنيد به صورتي كه مطمئن شويد آب به بذرها رسيده و اين كار را هر روز يا روزي دو بار انجام دهيد. قبل از سبز شدن بذر نعنا نبايد اجازه دهيد سطح خاك خيلي خشك شود در اين صورت از جوانه زدن خبري نيست. آبياري زياد نيز باعث مي‌شود هوا به بذرها نرسد و خفه شوند و جوانه‌زني صورت نگيرد. هنگامي‌كه سطح خاك كمي خشك شد اقدام به آبياري مجدد كنيد.

البته مي‌توانيد بذرها را به‌صورت دست پاش بر روي سطح خاك بريزيد و با چنگال سطح خاك را زيرورو كنيد تا بذرها به زير خاك بروند و بعد از رشد گياهان را با فاصله ۳۰سانتي‌متري وجين كنيم و آن‌هايي را كه از خاك خارج كرده‌ايم در جايي ديگر بكاريم. نعنا فضاي زيادي را نمي‌گيرد. فاصله بين هر دو گياه از هم ۱۰ تا ۱۵سانتي‌متر يا كمي بيشتر باشد. در گلدان سايز كوچك ۵ عدد و در سايز متوسط حداكثر ۱۰ عدد بذر با فاصله قرار دهيد. مي‌توانيد در سيني نشاء هم اقدام به كاشت بذرها بكنيد و بعد از رشد گياهان (نعنا)، آن‌ها را به محل اصلي انتقال بدهيد.

بذر نعنا را در هر فصلي مي‌توان كاشت ولي براي كاشت در زمين و فضاي باز بهترين فصل براي كاشت آن بهار و تابستان است. هيچ چيزي لذت‌بخش‌تر از اين نيست كه هر روز از سبزي‌اي مصرف كنيم كه خودمان در گلدان يا باغچه كاشتيم و رشدش رو ديديم و با آبي آبياري كرديم كه از تميز بودنش اطمينان داريم. مشاهده رشد هر روزه سبزي‌ها در گلدان و برداشت و مصرف آن يكي از راه‌هاي يافتن آرامش در اين ايام است.

ابزار موردنياز براي بذر نعنا در باغچه عبارت‌اند از: بذر، خاك استاندارد (پيت ماس و كمپوست آماده)، گلدان مناسب، دستكش، آبپاش كوچك، بيلچه و الك تنها ابزارهاي كاشت سبزي در آپارتمان. خاك را الك (سرند) كرده تا نرم و يكدست شود. براي اين كار بهتر است ابتدا مقداري خاك‌برگ يا كمپوست يا كود حيواني بر روي باغچه ريخته و با بيلچه خاك را زيرورو بكنيم و سپس خاك را نرم و تخت و يكدست مي‌كنيم. بذرها را با فاصله ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متر از هم و رديف‌هايي به فاصله ۵۰ تا ۷۰سانتي‌متر بكاريد و بر روي آن به ارتفاع ۰٫۵سانتي‌متر خاك بريزيد. سپس به‌آرامي اقدام به آبياري مي‌كنيم به صورتي كه آب بذرها را جابجا نكند. تا قبل از سبز شدن باغچه نبايد اجازه دهيم خاك خشك شود. مي‌توانيد در هر گود ۲يا ۳ عدد بذر قرار دهيد و بعد از رشد گياه، دو گياهي كه ضعيف‌ترند را حذف نموده و گياه قوي‌تر را نگه داشت. بهتر است در سيني نشاء اقدام به كاشت بذرها بكنيد و بعد از رشد، آن‌ها را به محل اصلي انتقال بديد.

براي برداشت به‌خصوص در اولين برداشت‌ها بهتر است از قيچي استفاده كنيم زيرا بذرها زياد در عمق قرار نداشته و ريشه قوي ندارد درنتيجه ممكن است از خاك دربيايند. براي برداشت سبزي‌ها را نبايد از ريشه دربياوريم بلكه تنها چند برگ بالايي آن را به‌صورت سرچين جدا كرده و مصرف مي‌كنيم. بعد از گذشت چند روز از برداشت نعنا، مجدد مي‌توانيد آن را برداشت كنيم و سبزي‌ها دوباره سبز مي‌شوند.

خواص نعنا

۱. نعناع و كاهش وزن

نعناع سلاح سري شما براي كاهش وزن خواهد بود. نعناع آنزيم‌هاي هضم غذا را تحريك مي‌كند تا مواد مغذي را از غذا جذب كنند و چربي را به‌عنوان انرژي، استفاده كنند. در سال ۲۰۰۳، محققان به بررسي ۱۴ گياه و ادويه پرداختند تا اثر آنها را روي فعاليت آنزيم‌هاي گوارشي درون پانكراس و روده‌ي كوچك موش‌ها مشاهده كنند. محققان دريافتند كه نعناع يكي از مؤثرترين گياهاني بود كه باعث تحريك اين فعاليت‌ها و تبديل غذا به انرژي مي‌شد. سيستم گوارش انسان‌ها نيز بسيار شبيه موش‌ها است. با اضافه كردن نعناع به رژيم غذايي، بيشتر چربي‌‌هاي مصرفي به انرژي تبديل خواهد شد. افرادي كه تمايل دارند وزن خود را كاهش دهند، يك ربع قبل و بعد از مصرف غذا ، نصف استكان عرق نعنا مصرف كنند چرا كه مصرف نعنا، ميزان چربي سازي را در بدن كاهش مي دهد.

۲. نعناع و سوءهاضمه و گاز معده

اين دو عارضه از بدترين مشكلات گوارشي هستند كه يك فرد مي‌تواند آنها را تجربه كند. انسان‌هاي باستان براي كنترل گاز معده كمي نعناع را مي‌جويدند. باور بر اين است كه نعناع سبب بهبود جريان صفرا، درون معده مي‌شود كه به هضم غذا خيلي كمك مي‌كند. به همين دليل، مصرف چاي نعناع يك داروي خانگي براي درمان نفخ شكم و درد ناشي از گاز معده و نفخ است. برگ‌هاي نعناع فلفلي (منتا پيپريتا) مي‌توانند به‌صورت نعناع خشك يا تازه در تهيه‌ي چاي به‌كار روند. برگ نعنا درمان مناسبي براي رفع سردرد، تب، حالت تهوع، اختلالات گوارشي و … محسوب مي شود. شربت نعنا نيز سيستم گوارشي را تسكين مي دهد و در رفع گاز معده كمك مي كند.

۳. نعناع سبب افزايش هشياري ذهني و حافظه مي‌شود

مطالعه‌اي كه اخيراً انجام شده نشان مي‌دهد افرادي كه آدامس نعناعي مي‌جوند، از هشياري و حافظه‌ي بيشتري نسبت به بقيه برخوردارند.

۴. نعناع سبب كاهش آلرژي‌هاي فصلي مي‌شود

نعناع نوعي آنتي‌اكسيدان به نام اسيد رزمارينيك دارد. اين آنتي‌اكسيدان در انواع گياهان وجود دارد اما هيچ‌‌يك به اندازه‌ي نعناع داراي اين ماده‌ي ارزشمند نيستند. تحقيقات زيادي روي اثر اين ماده بر آلرژي‌هاي فصلي انجام شده است و به‌خاطر خواص ضدالتهابي‌اش، يكي از مؤثرترين روش‌هاي درماني علائم آلرژي است. دمنوش نعنا مي تواند در تنفس بهتر به فرد كمك كرده راه تنفسي را باز كرده و حتي مي تواند به صورت يك عامل ضد ميكروبي در دهان عمل كند.

۵. نعناع و خواص ضددرد آن

دفعه‌ي بعد كه سردرد داشتيد، به‌جاي رفتن به داروخانه، كمي نعناع مصرف كنيد. بنا به نتايج تحقيقات دانشگاه نيو‌كاسل، جويدن نعناع به اندازه‌ي مسكن‌هاي موجود در بازار مؤثر است. دانشمندان تركيبات ضددرد نعناي برزيلي را امتحان كردند و دريافتند كه اثر آن به اندازه‌ي آسپرين‌هاي مصنوعي است. روغن نعناع، علايم معده درد، گرفتگي عضلاني و سندروم روده تحريك پذير را تسكين مي دهد و در نتيجه عضلات نرم و شل مي شوند.

۶. اثر نعناع روي سرماخوردگي

سرماخوردگي سبب افزايش خلط و آبريزش بيني مي‌شود. شايد گاهي اوقات نياز داشته باشيد تا دارو مصرف كنيد اما نعناع نيز مي‌تواند همان اثر را داشته باشد. همچنين مصرف نعناع همراه با چاي، سبب رفع گلودرد مي‌شود.

۷. نعناع به درمان حالت تهوع كمك مي‌كند

اگر حالت تهوع داريد مي‌توانيد چند برگ نعناع را در كف دست خود خرد و آنها را بو كنيد. رايحه‌ي اين گياه به‌سرعت حال شما را خوب مي‌كند. چاي نعنا از تهوع صبحگاهي در دوران بارداري پيش گيري مي كند.

۸. نعناع سبب آساني فرايند شيردهي به كودك مي‌شود

محققان باور دارند كه نعناع در درمان درد ناشي از شيردهي به كودك بسيار مؤثر است. تحقيق منتشر شده در مجله‌ي (Breastfeeding) نشان مي‌دهد كه آب نعناع جلوي ترك خوردن نوك پستان‌ها و درد آنها را خواهد گرفت.

۹. نعناع به درمان خارش پوست كمك مي‌كند

از نعناع مي‌توانيد براي درمان خارش پوست ناشي از گزش حشرات، حساسيت و جوش استفاده كنيد. شما مي‌توانيد به صورت موضعي، نعناع را روي پوست قرار دهيد و سبب آرامش آن شويد.

۱۰. نعناع به درمان سندرم روده‌ي تحريك‌پذير كمك مي‌كند

آمار مبتلايان به اين بيماري بسيار بالا است. در سال ۲۰۱۱ در آمريكا از هر ۵ نفر يكي به سندرم روده‌ي تحريك‌پذير مبتلا بود. اولين بار محققان استراليايي نشان دادند كه نعناع چطور به درمان اين عارضه كمك مي‌كند. آنها در تحقيقات‌شان نشان دادند كه چطور نعناع درون روده‌ي بزرگ يك كانال ضددرد ايجاد مي‌كند و درد ناشي از التهاب را در دستگاه گوارش برطرف مي‌كند. البته مهم است كه بدانيد روغن نعنا بايد مستقيما درون روده‌ي بزرگ قرار بگيرد تا اثر خود را نشان بدهد. مصرف كپسول‌هاي ژلاتيني معمول فقط سبب ايجاد بازگشت اسيد معده مي‌شود.

براي خريد بذر نعنا و ساير سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

هندوانه با نام علمي Citrullus vulgaris متعلق به خانواده كدوييان يا Cucurbitaceae است. منشأ اصلي پيدايش هندوانه به عقيده برخي از محققين جنوب آفريقا و گروهي ديگر آن را بومي هندوستان مي‌دانند. ريشه كلمه هندوانه از كلمه وانا به معناي هندوانه در زبان هندي است، ايرانيان قديم به آن هندووانا مي‌گفتند كه امروزه به هندوانه تبديل شده است. مداركي از كاشت هندوانه در نيل از پيش از هزاره دوم (پيش از ميلاد) يافت شده است. دانه‌هاي هندوانه در محل دودمان دوازدهم مصر و در مقبره فرعون توت‌عنخ‌آمون يافت شده است. هندوانه گياهي است خزنده كه طول شاخه‌هاي خزنده آن شايد به ۴ متر هم برسد. ريشه هندوانه عميق بوده و در برخي خاك‌ها به يك متر هم مي‌رسد. برگ‌هاي آن قلبي شكل با بريدگي عميق است. گل‌هاي نر و ماده آن جدا از هم ولي روي يك پايه قرار دارند. هندوانه يكي از انواع صيفي جات شيرين است كه در جاليز رشد مي‌كند. در گذشته هندوانه را با نام تربوزه مي‌شناختند كه امروزه در افغانستان و تاجيكستان به هندوانه تربوزه مي‌گويند. هندوانه انواع مختلفي دارد كه از نظر ضخامت پوست، اندازه، رنگ، اندازه دانه‌ها، طعم، مزه و… با يكديگر تفاوت دارند. اين محصول در بهار در شهرهاي جيرفت و كهنوج، ميناب، ايرانشهر و دزفول، در تابستان در ورامين، سمنان، مشهد، اصفهان، همدان، تبريز، مياندوآب، در پاييز در دزفول و زمستان در ميناب، جيرفت و كهنوج توليد مي‌گردد.

يكي از پنجاه نوع هندوانه، هندوانه كريمسون است كه به دليل شيريني زياد و طمع بي‌نظير معروف است. هندوانه كريمسون يكي از هندوانه‌هاي محبوب با بازارپسندي عالي و طعم شيرين است. وزن هر ميوه معمولاً ۸ تا ۱۲ كيلوگرم و باردهي آن ايده آل است. رنگ پوست هندوانه كريمسون سبز روشن با راه‌راه سبز تيره است. در سال ۱۹۶۳ دانشگاه كانزاس موفق به اصلاح اين نوع هندوانه شد. گل‌هاي اين واريته ۸۰ روز پس از گلدهي تبديل به ميوه مي‌شود. داراي خطوط موازي سبز پررنگ و گوشتي قرمز و ترد و دانه‌هايي ريز است. مقاوم به بيماري فوزاريوم و آنرتاكنوز نيز است. وجود ليكوپن در هندوانه موجب ايجاد رنگ قرمز در آن شده است. هندوانه هيبريد منارا نانهمز جز هندوانه‌هاي كريمسون سوئيت (خطي) و بيضي كشيده است. هندوانه منارا به دليل خصوصيت خاص پوست قابليت صادرات براي مناطق با مسافت زياد را ندارد. البته لازم به ذكر است ضخامت پوست در حدي است كه ميوه‌ها در زمان اتصال به بوته دچار تركيدگي نمي‌شوند. از اين جهت كشاورزاني كه قصد دارند بار خود را در مناطق نزديك‌تر بفروشند غالباً از اين رقم استفاده مي‌كنند. رنگ ميوه و ميزان شيريني هندوانه هيبريد منارا موردتوجه بسياري از افراد سخت پسند است.

بذر هندوانه چارلستون محصولي با وزن تقريبي ۱۰ تا ۱۵ كيلو در شرايط ايده آل توليد مي‌كند، طعم اين هندوانه شيرين بوده و ترد و قرمز است. دوره باردهي هندوانه چارلستون ۸۵ روز است. بهتر است از كود دامي پوسيده در محل كشت استفاده شود. رنگ پوست هندوانه سياه گرد سبز بسيار تيره يا مشكي است درصورتي‌كه در نور كافي كاشته نشود ممكن است رنگ پوست آن خيلي تيره نشود و به رنگ سبز بسيار تيره (مايل به مشكي) ديده شود. طعم اين هندوانه شيرين بوده و دانه‌هاي آن به اندازه هندوانه‌هاي چارلستون است.منشأ هندوانه مشكي را ژاپن مي‌دانند.

بذر هندوانه آناناسي (زرد) گياهي از خانواده هندوانه است. به‌صورت علفي و رونده رشد مي‌كند. گياهي يك‌ساله است. هندوانه زرد يك نوع هندوانه هيبريد محبوب و پرطرفدار است كه داراي گوشت زرد و طعم شيرين مطلوبي است. بوته تقريباً جمع‌وجور بوده و به همين دليل اين هندوانه در فضاي محدود نيز قابل كاشت است. در بيشتر مناطق رشد مي‌كند. هندوانه از ميوه‌هاي فصل گرم به شمار مي‌رود كه در فصل گرم سال حسابي مي‌چسبد. گل‌هاي بزرگ شيپوري مانندي دارد. شاخه‌هاي اين گياه علفي است. رشد سريعي دارد طوري كه پس از گذشت چند ماه محصول مي‌دهد و شما مي‌توانيد از محصول تازه آن استفاده كنيد. در واقع نوعي هندوانه زينتي است كه شكل خاصي دارد. برگ‌هاي سبزرنگ بزرگ، دندانه‌داري دارد كه معمولاً پوشيده از كرك است. ميوه‌ها كروي يا بيضي شكل هستند. پوست ميوه‌ سبز رنگ با نوارهاي سبز تيره است و وزن هر كدام از هندوانه‌ها به ۲ تا ۳/۵ كيلو مي‌رسد. اين هندوانه داراي پوست نازكي است. كيفيت و طعمشيرين و بسيار خوبي دارد و بسيار بازارپسند است.قسمت گوشتي اين گياه آبدار و به رنگ زرد شبيه ميوه آناناس است. در قسمت گوشتي اين گياه تعداد كمي تخمه به رنگ سياه وجود دارد كه قابل خوردن نيست.

هندوانه ابوجهل ميوه‌اي تلخ‌مزه است كه در فارسي با نام‌هاي خربزه روباه، كدوي تلخ و سيب تلخ و در عربي با نام‌هاي حنظل، مراره الصحاري و علقم و در فرهنگ اچمي‌زبان‌هاي جنوب ايران به نام خزَرَ (تلفظ: Khazara) نام برده شده است. هندوانه ابوجهل از راسته كدوئي‌ها (Cucurbitales) از تيره كدو (Cucurbitaceae)، از سرده سيترولوس (Citrullus) بوده و نام علمي آن Citrullus colocynthis است. مصرف آن باعث كوليت شديد شده و به علت مواد سمي خطرناك است. نام نوعي گياه بالارونده بومي حوضه مديترانه به‌ويژه ازمير تركيه، نوبه آفريقا و تريسته ايتاليا است. اين گياه از خانواده هندوانه است اما با هندوانه معمولي تفاوت‌هايي دارد شامل اندازه كوچك‌تر، جسم سفت‌تر و مزه تلخ.

تخم جاچوني كه به اشتباه معروف به تخم ژاپني (تخمه ژاپني) ناميده مي‌شود و به هندوانه آجيلي معروف است، يكي از دانه‌هاي خوراكي است كه نوعي آجيل است. اين دانه‌ها تخم نوعي هندوانه بوده كه در ظاهر همانند هندوانه‌هاي معمولي است ولي تنها دانه‌هاي آن مصرف مي‌شود و خود هندوانه خوراك دام مي‌شود. بافت داخلي اين هندوانه در رقم‌هاي مختلف گاهي قرمز و يا گاهي زرد يا سفيد است و معمولاً بدون مزه است ولي برخي معتقدند مزه شيريني دارد ولي قابل خوردن نيست. هندوانه جاپوني در شهر جابان يا جابُن واقع در دماوند كاشته مي‌شود و مبدأ اين دانه‌ها نيز در اين شهر بوده البته دهه‌هاست (بيش از ۳۰ سال) كه ديگر اين هندوانه در اين منطقه پيدا نمي‌شود و باغ‌ها جاي زمين‌هاي كشت هندوانه را گرفته است. نود سال پيش براي اولين بار اين هندوانه در جابان كاشته شد. اين نوع تخمه در يكي از روستاهاي اطراف دماوند جابان (jâbân) كه همسايه غربي سربندان بوده و ساكنان آن نيز از نژاد كرمانج هستند كشت مي‌شود و در واقع نام اصلي آن تخمه جاباني است. به غير از جابان دماوند يك روستا هم در حوالي سبزوار با نام جابان وجود دارد و سال‌هاست در آن روستا هم تخمه‌هاي جابوني كشت مي‌شود. در روستاهاي خراسان شمالي، جنوبي و رضوي تا استان گلستان كشت اين نوع از تخمه رواج دارد و ساليانه در حدود ١۵‌هزار تن توليد داخلي است.

كاشت بذر هندوانه

كاشت هندوانه بسيار ساده است و بذرها به‌سرعت جوانه مي‌زنند. هندوانه با آفتاب كامل و خاك رسي شني نياز دارد. اگر فضاي كافي براي كاشت بذر هندوانه نداريد مي‌توانيد با كمي مراقبت آن را در گلدان و در جايي نورگير بكاريد. هندوانه گياهي يك‌ساله و تقريباً رونده است كه نحوه رشد آن شبيه تاك است درنتيجه براي كاشت در گلدان حتماً بايد براي آن قيم (نگه‌دارنده) ببنديد. همچنين براي جدا نشدن هندوانه از بوته در طول رشد نبايد زير آن خالي باشد، براي اين كار مي‌توانيد هندوانه را بعد از كمي درشت شدن درون تور قرار دهيد و به محلي ببنديد. براي كاشت هندوانه ابتدا بذرهاي آن را به مدت ۲۴ يا حداكثر ۴۸ ساعت در آب خيس نموده سپس گودال‌هايي به عمق ۲۰ سانتي‌متر ايجاد كرده و تا ارتفاع ۱۵ سانتي‌متر گودال را از خاك نرم و كود حيواني پوسيده پر مي‌كنيم. سپس ۲ تا ۳ عدد بذر را داخل گودال قرار مي‌دهيم به‌طوري‌كه بذرها در عمق ۳ تا ۵ سانتي‌متري قرار بگيرد و بر روي آن خاك نرم مي‌ريزيم.

هندوانه را معمولاً به‌صورت مستقيم مي‌كارند و نشاء گيري آن توصيه نمي‌شود. تا قبل از جوانه‌زني بذرها نبايد خاك خيلي خشك شود. درصورتي‌كه قصد كاشت در گلدان را داريد بايد گلداني بزرگ با ارتفاع حداقل ۳۰ و قطر ۳۰ سانتي‌متر انتخاب كنيد و حتماً گلدان را در محيطي قرار دهيد كه روزانه ۷ تا ۸ ساعت نور مستقيم خورشيد داشته باشد. گلدان خود را بايد با خاك بسيار غني پر كنيد. تركيب كود حيواني و خاك باغچه يا كمپوست براي كاشت هندوانه مناسب است. كود حيواني حتماً پوسيده باشد. پس از رشد گياهان و چهار برگه شدن آن‌ها بوته‌هاي ضعيف را با ناخن حذف كنيد و بوته قوي‌تر كه رشد بيشتري در اين مدت داشته را نگه‌داريد. حذف علف‌هاي هرز اطراف بوته در طول دوره رشد هندوانه ضروري است. هندوانه رونده است و اگر در گلدان كاشته‌ايد بايد به‌وسيله قيم يا داربست مناسب بوته نگه داشته شود. همچنين هندوانه به دليل وزن زياد نبايد آويزان باشد، بهتر است گلدان هندوانه در محلي قرار گيرد كه بوته بر روي زمين رشد كند.

نكات كاشت بذر هندوانه

هندوانه براي رشد نياز به آفتاب كامل و طولاني و گرما در طول روز دارد، هندوانه به سرما بسيار حساس بوده و با شروع سرما گياه از بين مي‌رود.

هندوانه در شهرهاي شمالي كشور و شهرهايي كه رطوبت بالايي دارند نيز رشد مناسبي داشته ولي رطوبت بالاي هوا احتمال بيماري‌هاي قارچي را نيز بالا مي‌برد كه بايد به اين نكته توجه داشت.

بهترين دما براي جوانه‌زني هندوانه دماي ۱۵ تا ۲۵ درجه است درنتيجه بعد از رفع سرماي زمستان و گرم شدن هوا اقدام به كاشت نماييد.

خاك هندوانه بايد غني باشد، براي اين امر مي‌توان قبل از كاشت به زمين كشت مقدار كود دامي پوسيده اضافه كرد.

هندوانه بايد بعد از رفع سرماي بهاره كشت شود، هندوانه را معمولاً به‌صورت جوي و پشته‌اي مي‌كارند.

فاصله بين پشته‌ها را ۵۰ تا ۱۵۰ سانتي‌متر و فاصله بين بوته‌هاي هندوانه را نيز معمولاً ۵۰ تا حداكثر ۱۰۰ سانتي‌متر در نظر مي‌گيرند.

اگر در شهري زندگي مي‌كنيد كه تابستان‌هاي كوتاهي دارد، بايد چند هفته قبل از شروع فصل بهار اقدام به كاشت بذرها در گلخانه يا محيطي گرم بنماييد.

برداشت هندوانه

زمان برداشت هندوانه هميشه پرسش بوده، كشاورزان عزيز اين زمان را به‌صورت تجربي تشخيص داده ولي از چند راه مي‌توان به رسيدن كامل هندوانه و زمان برداشت آن مطلع شد:

با زدن ضربه به هندوانه بايد صدايي خفه و بم شنيده شود، ميوه‌هاي نارس صداي تيزتري دارند.

رنگ ميوه‌هاي رسيده روشن‌تر و به زردي مي‌زند.

قسمتي از ميوه كه بر روي زمين قرار دارد بايد به رنگ زرد روشن باشد، ميوه‌هاي نارس به رنگ سفيد يا روشن هستند.

قسمت انتهايي ساقه كه به ميوه متصل مي‌شود در هندوانه‌هاي رسيده خشك‌شده و به رنگ تيره است.

آب‌وهوا

هندوانه يك گياه فصل گرم است. نسبت به گرما بيشتر از ساير گياهان تيره كدوييان مقاوم است. اين گياه مخصوص مناطقي است كه داراي تابستاني طولاني و گرم هستند. ازاين‌رو تابستان‌هاي خشك و به نسبت مرطوب براي آن‌ها مناسب است.

خاك

هندوانه خاك‌هاي سبك و شني را كه از نظر مواد غذايي غني هستند را مي‌پسندد. در خاك‌هاي رسي هم محصول خوبي مي‌دهد. به‌شرط آب زيرزميني پايين باشد. بهترين pH براي هندوانه ۶ تا ۷ است. براي آماده‌سازي زمين مثل خيار عمل مي‌شود با اين تفاوت كه فاصله جوي‌ها بيشتر در نظر گرفته مي‌شود كه اين فاصله شايد ۴ الي ۵ متر نيز برسد.

فوايد هندوانه

مصرف ميوه ها و سبزي ها از انواع مختلف با كاهش خطر بسياري از بيماري هاي مرتبط با سبك زندگي پيوند خورده است. مطالعات بسياري نشان داده اند كه افزايش مصرف مواد غذايي گياهي مانند هندوانه خطر چاقي، مرگ و مير كلي، ديابت، و بيماري قلبي را كاهش مي دهد. از ديگر خواص هندوانه مي توان به بهبود شرايط پوست و مو، افزايش انرژي و كاهش وزن اشاره كرد.

براي خريد بذر هندوانه و ساير صيفي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

خربزه داراي ارقام زيادي است. خربزه پوست سبز داراي پوست سبز رنگ تيره است و چروك‌هاي بزرگي بر روي پوست وجود دارد. خربزه پوست سبز داراي گوشت سبز رنگ است. خربزه خاتوني داراي پوست زرد به همراه خطوط موازي سبز كمرنگ و ميوه به صورت دوكي شكل كشيده با گوشتي سفيد و مايل به زرد مي‌‎باشد. خربزه سرشار از ويتامين A و C است. خربزه گوشت زرد ميوه‌اي مناسب براي افرادي است كه در روزهاي گرم تابستان به دنبال يك ميوه شيرين و تازه مي‌گردند. اين ميوه معمولاً به خاطر پوست صاف و گوشت رنگ زردشناخته شده است و يكي از محبوب‌ترين اعضاي خانواده Cucumis melo همراه با هندوانه و طالبي است. خربزه گوشت زرد همچنين داراي ارزش غذايي بالايي است. از ويتامين B تا زينك، هر تكه از اين ميوه حاوي ويتامين‌ها و مواد معدني مختلفي است. اندازه آن معمولاً از كوچك تا متوسط در شكل گرد يا بيضي‌شكل است. برخلاف ساير خربزه‌هايي كه در آب‌وهواي گرمسيري رشد خوبي دارند، خربزه گوشت زرد در مناطق گرم و خشك بهتر رشد مي‌كنند.

خربزه تيل نوعي خربزه از خانواده Cucurbitaceae با نام علمي Galia Melom است. خربزه تيل آتشي بسيار شبيه به طالبي است ولي بسيار شيرين‌تر مي‌باشد و به دليل شيريني بسيار زياد معروف شده است. بوته خربزه تيل آتشي مانند ساير خربزه‌ها است. گياه داراي ساقه طويل و خزنده بوده و برگ‌هاي درشت آن به‌صورت متناوب در طول ساقه مي‌رويند. در هر بوته ۳ تا ۵ ميوه توليد مي‌شود. خربزه تيل آتشي داراي ويتامين C، ويتامين A، كاروتنوئيد، بيوفلاوونويدها، مواد معدني مختلف مانند پتاسيم، كلسيم و آهن است و همچنين حاوي مقادير قابل‌توجهي از فيبرهاي غذايي، ازجمله پكتين است. همچنين چربي، كلسترول و كالري كمي دارند.

يكي از اين ارقام مشهور خربزه آناناسي (Ananas Melon) از خانواده Cucurbitaceae است. خربزه آناناس براي اولين بار در آفريقا يافت شد. سپس از آفريقا در سال ۱۷۷۷ ميلادي به فرانسه راه يافت. توماس جفرسون در سال ۱۷۹۴ آن را در Monticello (خانه شخصي و آرامگاه توماس جفرسون، نويسنده اعلاميه استقلال آمريكا و از بنيان‌گذاران كشور ايالات‌متحده است) كشت نمود. اين نوع خربزه داراي عطري خوش و مزه‌اي بسيار لذيذ و خوشمزه است و گوشت آن زرد تيره تا نارنجي‌رنگ مي‌باشد. خربزه آناناس در سراسر خاورميانه كاشته مي‌شود. بوته‌هاي آن رونده بوده و بر روي زمين پخش مي‌شوند. خربزه آناناسي مخزني از بتا كاروتن، فولات، پتاسيم، منيزيم، منگنز، مس، ويتامين A، C و K و فيبر رژيمي بوده. بوته‌هاي را به‌صورت رديفي كشت مي‌كنند. فاصله بين هر دو بوته را ۵۰ سانتي‌متر و فاصله رديف‌هاي كاشت را ۱۵۰ سانتي‌متر در نظر مي‌گيرند.

خربزه گوشت سبز ميوه‌اي مناسب براي افرادي است كه در روزهاي گرم تابستان به دنبال يك ميوه شيرين و تازه مي‌گردند. اين ميوه معمولاً به خاطر پوست صاف زرد و گوشت رنگ سبز شناخته شده است و يكي از محبوب‌ترين اعضاي خانواده Cucumis melo همراه با هندوانه و طالبي است. خربزه گوشت سبز همچنين داراي ارزش غذايي بالايي است. از ويتامين B تا زينك، هر تكه از اين ميوه حاوي ويتامين‌ها و مواد معدني مختلفي است. اندازه آن معمولاً از كوچك تا متوسط در شكل گرد يا بيضي‌شكل است. اگر چه اين ميوه به‌طورمعمول براي داشتن گوشت سبز مايل به سبز و پوست زرد شناخته شده است، اما در واقع در ساير رنگ‌ها و بافت نيز موجود مي‌باشد. تعدادي از آن داراي پوست زرد روشن به علت جهش هستند، درحالي‌كه گونه‌هاي ديگر داراي گوشت نارنجي فوق‌العاده هستند. برخلاف ساير خربزه‌هايي كه در آب‌وهواي گرمسيري رشد خوبي دارند، خربزه گوشت سبز در مناطق گرم و خشك بهتر رشد مي‌كنند. اگر در يك منطقه مرطوب كاشته شوند ممكن است ميوه‌هاي كوچك‌تر را با مقاومت كم‌تر نسبت به آفات و بيماري‌ها توليد كنند.

خربزه مينو يا خربزه مشهدي (تايباد) يا راكت زرد نام محبوب‌ترين خربزه در ايران بوده كه ممكن نيست طعم آن را نچشيده باشيد، اين خربزه درصورتي‌كه در زمان مناسب از بوته جدا شود و به‌طور كامل رسيده باشد طعم شيرين دارد. شهرستان‌هاي تايباد در خراسان رضوي، گرمسار، سمنان و سرخه از مكان‌هاي مهم كشت خربزه در ايران است كه در اين بين خربزه تايباد (كه بعضاً به اشتباه خربزه مشهدي ناميده مي‌شود) به لحاظ طعم و كيفيت و شهرت در رتبه بالاتري قرار دارد.

خربزه كاناري يا خربزه قناري كه به دليل رنگ زرد قناري آن نام گرفته است و ربطي به جزاير قناري ندارد اغلب با نام جون كاناري (Juan Canaria) شناخته مي‌شود. اين خربزه شيرين‌تر از خربزه عسل بوده و بافت داخلي آن همانند گلابي ولي نرم‌تر از آن است. خربزه كاناري گاهي با نام‌هايي همچون خربزه اسپانيايي، خوان كانري، Jaune des Canaries و Amarillo نيز شناخته مي‌شود. خربزه كاناري بيشتر در مناطق آسيايي مانند ژاپن، كره جنوبي و مراكش يافت مي‌شود. در ايران نيز به‌صورت محدودتر از خربزه‌هاي تايباد و مشهد كاشته مي‌شود. خربزه كاناري نسبتاً ميان‌رس بوده و بعد از ۹۰ تا ۱۰۰ روز از كاشت برداشت آغاز مي‌شود. يكي از ويژگي‌هاي خربزه كاناري ماندگاري بالاي آن است كه باعث شده جزو خربزه‌هاي صادراتي در جهان محسوب شود. خربزه‌هاي كاناري منبع خوبي از ويتامين‌هاي A و C هستند. آن‌ها همچنين يك منبع آروماتيك فيبر هستند. همچنين بهبوددهنده بيماري قلبي، ديابت، چاقي و فشارخون بالا است.

كاشت

كاشت خربزه مانند بقيه گياهان هم‌خانواده به‌صورت جوي پشته و كپه‌اي و به روش نم­كاري است. تعداد ۳ الي ۵ بذر خربزه خيس‌خورده در هر كپه كاشته مي‌شود. بعد از سبز شدن تعداد بوته‌ها به ۲ يا ۳ و گاهي به يك بوته كاهش داده مي‌شود و اين زماني است كه بوته ۴ برگي شده باشد فاصله بين دو بته حدود ۶۰ تا ۱۰۰ سانتي‌متر و فاصله دو خط كشت بين ۲ تا ۳ متر است.

براي داشتن محصولي زودرس يا در مناطقي كه دوره رشد كوتاه است مي‌توان در گلخانه يا شاسي داخل گلدان‌هاي جيفي پات اقدام به كشت كرد و در زمان مناسب بوته‌هاي آماده‌شده در جيفي پات را به محل اصلي منتقل نمود. مقاوم كردن بوته‌ها قبل از انتقال به محل اصلي الزامي است.

داشت

مراقبت‌هاي لازم پس از كاشت نشاء عبارت‌اند از آبياري، دفع علف‌هاي هرز و سله شكني است. پس از كشت، آبياري اهميت زيادي دارد. به‌طوري‌كه يك دوره خشكي شديد باعث ريزش گل‌ها و ميوه‌ها مي‌شود. پس از انتقال نشا بايد ابتدا روزانه آبياري صورت گيرد و پس از آن بسته به نوع خاك و شرايط آب و هوايي هر ۷ روز يك‌بار بايد آبياري انجام گيرد. طول دوره رشد خربزه بين ۸۰ تا ۱۰۰ روز متفاوت است. سله شكني، آبياري و وجين علف‌هاي هرز از جمله مراقبت‌هاي زراعي خربزه است. هرس و گل گيري در خربزه مرسوم است. به‌اين‌ترتيب كه پس‌ازآنكه گياه گل داد، به ازاي هر ساقه ۲ تا ۴ ميوه را نگه‌داشته و بقيه را حذف مي‌كنند. در هرس خربزه، ساقه اصلي را بعد از برگ سوم و ساقه فرعي را بعد از برگ پنجم قطع مي‌كنند.

برداشت

زمان برداشت به عوامل مختلفي بستگي دارد، اين گياه گونه‌هاي زودرس، ميان‌رس و ديررسي دارد. لذا موقع برداشت آن‌ها به نوع واريته هم بستگي دارد. از ديگر عوامل زمان برداشت فاصله تا بازار مصرف است. اگر بازار نزديك باشد بهتر است ديرتر برداشت شود تا شيرين‌تر شود و كامل برسد ولي در صورت دوري بازار مصرف توصيه مي‌شود زودتر برداشت شود چون ميوه‌هاي رسيده شديد در هنگام جابجايي آسيب مي‌بيند. معمولاً خربزه را در زمان رسيدن كامل برداشت مي‌كنند زيرا در اين زمان ميوه‌ها داراي قند زيادتر هستند. خربزه زماني رسيده است كه در اطراف دم ميوه خطوط مدوري تشكيل گردد. همچنين خربزه رسيده را مي‌توان از برجستگي شبكه‌هاي روي خربزه، تغيير رنگ پوست آن و نرم شدن سر خربزه تشخيص داد.

آب‌وهوا

خربزه مانند بقيه گياهان خانواده Cucurbitaceae طالب آب‌وهواي گرم و آفتابي است. آها گياهان يك‌ساله‌اند و احتياج به فصل رشد طولاني دارند. در مناطقي كاشته مي‌شود كه بين آخرين سرماي بهاره و اولين سرماي پاييزه حدود ۱۴۰ روز فاصله باشد. هواي مرطوب مناسب رشد آن‌ها نيست و ميوه آن‌ها در اين نوع هوا شيرين نمي‌شود. ضمن اينكه هواي مرطوب در آن‌ها موجب اشاعه بيماري‌هاي قارچي مي‌شود. هواي گرم و خشك باعث شيرين‌تر شدن ميوه در اين گياه مي‌گردد. همين‌طور هواي ابري مناسب رشد خربزه نيست.

خاك

بهترين زمين براي كاشت اين گياه خاكه‌اي شني و سبك با pH بين ۵/۵ تا ۷ است. در كشت بايد به اين نكته توجه كرد كه خربزه در زمين‌هاي سنگين و رسي رشد خوبي ندارد و بايد كمي هوموسي و داراي مواد آلي باشد. خربزه از جمله صيفي‌هايي است كه مواد غذايي زيادي از زمين جذب مي‌كند. به همين دليل استفاده از كودهاي شيميايي كامل ازت فسفر و پتاسيم توصيه مي‌شود.

نور

نور كامل و آفتاب مستقيم براي اين گياه مناسب است.

آبياري

صرف‌نظر از اينكه در باغچه يا در گلدان مي‌كاريد، هميشه خاك آن را بايد مرطوب نگهداريد. مخصوصاً زماني كه گياه در حال رشد است بايد هميشه خاك آن خيس باشد. البته بايد گلدان و يا خاك باغچه شما زهكشي مناسبي داشته باشد زيرا كه آبياري زياد نيز موجب گنديدن گياه مي‌شود.

براي خريد بذر خربزه و ساير صيفي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

گل مغربي گياهي علفي و گل‌دار از خانواده Onagraceae و بومي آمريكاي شمالي و جنوبي بوده كه بيشتر به‌عنوان گياهي دارويي كاشته مي‌شود ولي مي‌توان به جهت گل‌هاي زيبايش آن را به‌عنوان گياهي زينتي مورد كاشت قرار داد. گل مغربي داراي گونه‌هاي فراواني (حدوداً ۱۵۰ تا ۲۰۰ مدل) و دو رنگ گل مغربي زرد و گل مغربي صورتي است كه به‌صورت يك‌ساله يا چندساله كشت مي‌شود. گل مغربي اوايل قرن هفدهم به‌عنوان گياه زينتي در باغ گياه‌شناسي به اروپا معرفي شد و پس از حدوداً ۱۰۰ سال بعد خواص دارويي آن كشف شد و به‌عنوان گياهي دارويي شناخته شد. تمامي قسمت‌هاي گياه گل مغربي مصارف دارويي، آشپزي، خوراكي، پزشكي دارد. اين شامل ريشه‌ها، برگ‌ها، شكوفه‌ها، جوانه‌هاي گل و دانه مي‌شود.

ريشه‌هاي گل مغربي ضخيم و گوشتي و به رنگ قرمز است. ريشه‌ها مي‌توانند خام يا پخته‌شده مانند سيب‌زميني مصرف شوند. برگ‌هاي گياه گل مغربي در سال اول و تا قبل از رويش گل‌ها مي‌تواند به‌صورت خام به‌عنوان سالاد يا در سوپ و مانند اسفناج مصرف نمود. در برخي قبيله‌هاي آمريكايي از برگ‌هاي آن نوعي چاي تهيه مي‌كنند. گل‌هاي زرد گياه مغربي معمولاً پس از غروب آفتاب شكوفا مي‌شود و دليل نام‌گذاري آن نيز همين است. گل‌هاي آن داراي عطر مطلوبي است و جذب كنده پرنده‌ها و پروانه‌ها و زنبورها است كه معمولاً در طول روز به‌صورت جمع و پژمرده ديده مي‌شود و بعد از غروب آفتاب تا طلوع آن شكوفا مي‌شود. ارتفاع اين گياه حدوداً ۴۰ تا ۱۵۰ سانتي بوده و برگ‌هاي كشيده و بيضوي دارد و گل‌هاي آن به رنگ زرد و در برخي گونه‌ها به رنگ سفيد يا صورتي بوده كه از اواخر بهار تا اواسط يا اواخر تابستان ظاهر مي‌شود. گل‌ها در برخي گونه‌ها درشت‌تر و در برخي گونه‌ها كوچك‌تر ظاهر مي‌شود.

گل مغربي در اصل گياهي دارويي بوده ولي از اين گياه براي كاشت در حاشيه باغ‌ها نيز مورداستفاده قرار مي‌گيرد. كشور چين بزرگ‌ترين توليدكننده گياه مغربي است. از اين گياه در صنايع عطرسازي، داروسازي و لوازم آرايشي استفاده مي‌شود. ساقه گل دهنده گل مغربي كه داراي كرك‌هاي ريزي است گاهي در سال دوم كاشت ظاهر مي‌شود. گل‌ها داراي چهار گلبرگ بوده و معمولاً به‌صورت گل آذين خوشه‌اي ظاهر مي‌شود. كپسول‌هاي بذر اين گياه نيز حاوي دانه‌هاي ريز و قهوه‌اي‌رنگ مي‌باشد كه به‌سرعت بعد از رسيدن به روي زمين پخش مي‌شود و يكي از مشكل‌هاي برداشت بذر است.

گل مغربي گياهي مقاوم به خشكي و كم‌آبي است و به غرق آبي بودن خاك حساس است همچنين نسبت به سرما نيز مقاوم بوده اگرچه سرما باعث كاهش مواد مؤثر در دانه‌ها و گياه مي‌شود. بخش اصلي و دارويي گل مغربي دانه‌هاي روغني و تلخ مزه آن است كه معمولاً ماه مرداد تا مهرماه زمان برداشت مي‌باشد. عملكرد بذر گل مغربي در چين بين ۱۱۲۵ و ۱۵۳۰ كيلوگرم در هكتار است. نام‌هاي ديگر گياه گل مغربي عبارت‌اند از: Narrow leaf evening، primrose، sun drops، Evening primroses، narrow leaved sundrops و حشيشه الحمار.

كاشت

گل مغربي به‌راحتي از طريق بذر تكثير مي‌شود. ولي قلمه‌زني و خوابانيدن نيز روش‌هاي رايج براي ازدياد اين گياه است. كاشت بذر نيز هم به‌صورت مستقيم و هم غيرمستقيم (نشاء كاري) انجام مي‌شود كه معمولاً كاشت غيرمستقيم پيشنهاد مي‌شود و رايج‌تر است. بذر معمولاً در فصل بهار يا پاييز كشت مي‌شود. تقسيم بوته در اوايل بهار و قلمه‌زني كه از گياه‌هاي چندساله گرفته مي‌شود در اواخر بهار صورت مي‌گيرد. قبل از كاشت بذر گل مغربي را به مدت ۶ تا ۱۲ ساعت در آب خيس نماييد. سپس بذر گل مغربي را در عمق ۰٫۵ تا ۱٫۵سانتي‌متري بكاريد. بهترين فصل براي كاشت بذر گل مغربي بهار و تابستان و در مناطق گرمسير پاييز است هنگامي‌كه دماي هوا بالاتر از ۱۵ درجه شد و سرماي زمستان به اتمام رسيد مي‌توانيد بذرهاي خود را مستقيم در زمين اصلي يا گلدان موردنظر بكاريد.

براي كاشت در گلدان بايد گلداني با حداقل سايز ۱۰ انتخاب نماييد و به‌طوركلي در هر سايز گلدان، بذرها را به فاصله ۵ تا ۱۰سانتي‌متر در گلدان بكاريد بعدازاينكه گياهان رشد كردند مي‌توانيد گياهان اضافي را براي رشد بهتر باقي گياهان حذف نماييد. براي كاشت خانگي در فصل بهار يا تابستان بذر گل مغربي را ۶ تا ۱۲ ساعت در آب خيس نماييد سپس در سيني نشاء يا ليوان‌هاي يك‌بار مصرف كه با خاك تميز ترجيحاً تركيب (كوكوپيت + پرليت + پيت ماس) پرشده در عمق ۰٫۵ تا ۱٫۵سانتي‌متري بكاريد. تا قبل از جوانه‌زني بذرها و همچنين در اوايل رشد گياه بستر هميشه مرطوب باشد. همچنين از آبياري زياد بپرهيزيد تنها كافي است اجازه ندهيد خاك خشك شود بعد از رشد كامل گياه آبياري هنگامي انجام شود كه خاك كاملاً خشك شده است. بعد از رشد گياهان و رسيدن به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵سانتي‌متر آن‌ها را به زمين اصلي يا گلداني با سايز حداقل ۱۰سانتي‌متر منتقل كنيد يا اينكه از همان ابتدا بذرها را به‌صورت مستقيم در محل اصلي بكاريد تا نياز به جابجايي نباشد.

براي كاشت خانگي و به‌صورت محدود در تمامي طول بهار و تابستان مي‌توان اقدام به كاشت در باغ (باغچه) و گلدان نمود يا در كل طول سال با ايجاد شرايط كاشت اقدام به پرورش اين گياه نمود. براي كاشت بذر گل مغربي در باغچه و مزرعه ابتدا خاك (بستر كشت) را به عمق ۱۵ تا ۲۰سانتي‌متر زيرورو كنيد و با كود حيواني پوسيده يا كمپوست مخلوط كنيد. بعد از رشد جوانه‌ها و آماده شدن نشاءها يعني رسيدن گياه به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰سانتي‌متر، آن‌ها را به محل اصلي كاشت منتقل كنيد. تا قبل از جوانه‌زني بذر گل مغربي، بستر كشت هميشه بايد مرطوب باشد ولي غرق آبي نه. براي تسريع در جوانه‌زني بذرها مي‌توانيد بر روي بستر كشت يك مشما شفاف بياندازيد. توجه كنيد كه با اين كار دما زير مشما بالا مي‌رود و درصورتي‌كه هوا خيلي گرم باشد از انجام اين كار پرهيز كنيد و تنها مراقب باشيد كه خاك خشك نشود.

علف‌هاي هرز را از همان ابتدا حذف كنيد. وجود علف هرز باعث رقابت در جذب مواد مغذي خاك ميان گياه و علف هرز مي‌شود و باعث كاهش مواد دريافتي موردنياز گياه مي‌شود. گل مغربي را هم به‌صورت كرتي و هم به‌صورت رديفي مي‌توانيد كشت كنيد. براي كاشت رديفي فواصل بين رديف‌ها را ۵۰ تا ۷۰ و فواصل بين گياهان را ۲۰ تا ۳۰سانتي‌متر در نظر بگيريد. گل مغربي گياهي مقاوم بوده و تقريباً دچار آفات خاصي نمي‌شود. بخش اصلي و دارويي گل مغربي دانه‌هاي روغني و تلخ مزه آن است كه معمولاً ماه مرداد تا مهرماه زمان برداشت مي‌باشد. عملكرد بذر گل مغربي در چين بين ۱۱۲۵ و ۱۵۳۰ كيلوگرم در هكتار است.

شرايط محيط و نگهداري

خاك

براي كاشت و رشد نياز به خاك نيمه سبك و با زهكشي مناسب دارد كه خيلي آب را در خود نگه ندارد. خاك شني ماسه‌اي و لومي مرطوب و داراي زهكشي مناسب با ph حدوداً ۶ براي رشد گل مغربي ايده آل است. اين گياه تحمل خاك‌هاي آهكي، شور، صخره‌اي، خشك و كم‌عمق را نيز دارد و به‌طوركلي نسبت به نوع خاك حساس نيست.

آبياري

تحمل خشكي و كم‌آبي گياه گل مغربي نسبتاً خوب است ولي در كل نياز به آبياري آن متوسط است و آبياري منظم باعث افزايش عملكرد آن مي‌شود. تا قبل از جوانه‌زني بذرها و همچنين در اوايل رشد گياه بستر هميشه مرطوب باشد. همچنين از آبياري زياد بپرهيزيد تنها كافي است اجازه ندهيد خاك خشك شود بعد از رشد كامل گياه آبياري هنگامي انجام شود كه خاك كاملاً خشك شده است.

نور

نياز به محيطي كاملاً پرنور و روشن و آفتاب كامل و مستقيم دارد. رشد و عملكرد آن در سايه كاهش مي‌يابد.

دما

گل مغربي گاهي تا دماي ۵- درجه را نيز تحمل مي‌كند. دماي مناسب براي جوانه‌زني بذر گل مغربي ۱۵ تا ۲۰ درجه بوده و دماي مناسب براي رشد اين گياه حداقل ۲- و حداكثر ۳۵ درجه است.

خواص دارويي و نحوه مصرف

همان‌طور كه گفته شد در ابتداي كشف گل مغربي اين گياه بيشتر به‌عنوان گياهي زينتي كاشته مي‌شد و صد سال بعد به‌عنوان گياهي دارويي شناخته شد و به فوايد گل مغربي پي بردند. امروزه از اين گياه در قالب كپسول گل مغربي، قرص گل مغربي، پماد گل مغربي ، روغن گل مغربي و لوسيون گل مغربي يافت مي‌شود. دانه‌هاي رسيده اين گياه بخش اصلي دارويي اين گياه را تشكيل مي‌دهد. ذرت‌هاي اين گياه داراي ۲۰ تا ۳۰ درصد روغن هستند كه يك منبع تجاري مهم جهت گاما لينولنيك اسيد (GLA) مي‌باشند. برخي از محققين عنوان كرده‌اند كه باوجود حضور سطوح بالاي گاما لينولنيك اسيد در بذر گياهاني مانند گل‌گاوزبان به نظر مي‌رسد روغن بذور گل مغربي فعال‌ترين فرم بيولوژيكي گاما لينولنيك اسيد را دارا است.

در ادامه به برخي خواص گل مغربي اشاره مي‌كنيم:

بهبود و التيام دهنده زخم‌ها

خاصيت ضدالتهابي

بهبود درمان بيش فعالي كودكان

آرام‌بخش و ملين

براي درمان بيماري آرتريت روماتوئيد و بيماري اسكلروز مفيد است

درمان بيماري‌هاي پوستي و اگزما

كاهش آسيب عصبي ناشي از ديابت

درمان عفونت‌هاي ويروسي

درمان بيمارهاي ناشي از كم‌كاري سلول‌هاي كبدي

تأمين‌كننده اسيدهاي چرب ضروري بدن

ضد سرطان و كاهش‌دهنده سطح كلسترول

كاهش‌دهنده فشارخون

حسن يوسف با نام علمي Solenostemon scutellarioides در گروه گياهان آپارتماني برگ رنگي و داراي ۱۵۰ گونه است. حسن يوسف براي كاشت در گلدان، باغ و باغچه بسيار مناسب است و چشم انداز بسيار زيبايي به وجود مي‌آورد و درصورتي‌كه زمستان در معرض سرما نباشد به‌صورت چندساله رشد مي‌كند. حسن يوسف‌ها به خاطر زيبايي رنگ برگ‌هايشان هم درون آپارتمان و هم در بيرون در رديف گياهان پرارزش و دوست داشتني قرار مي‌گيرند. وجه تمايز حسن يوسف با بسياري ديگر از گياهان خانگي برگ‌هاي رنگارنگ آن است كه مي‌تواند در بين گياهان ديگر متمايز باشد. جلوه گياه حسن يوسف به برگ‌هاي زيباي آن است؛ بنابراين در داخل خانه بايد در محل روشن نگهداري شود تا برگ‌ها رنگ خود را حفظ كنند. حسن يوسف رنگين كمان ميكس مخلوطي از بهترين و زيباترين رنگ‌ها است. گياه حسن يوسف براي برگ‌هاي زيبايي كه به جاي گل رشد مي‌كنند پرورش داده مي‌شود. حسن يوسف رنگين كمان ميكس براي كاشت در گلدان، باغ و باغچه بسيار مناسب است و چشم انداز بسيار زيبايي به وجود مي‌آورد. گياه حسن يوسف در صورتي كه زمستان در معرض سرما نباشد به‌صورت چندساله رشد مي‌كند.

كاشت

كاشت حسن يوسف از بذر بسيار آسان است و اگر طبق دستورالعمل ذيل مراحل كاشت را انجام دهيد به‌راحتي طي ۲ تا ۳ هفته شاهد جوانه‌زني خواهيد بود. گياه حسن يوسف هم براي كاشت در گلدان و هم براي كاشت در زمين مناسب است. درصورتي‌كه قصد داريد گياه را در خانه نگه‌داري كنيد هر زمان از سال مي‌توانيد اقدام به كاشت نماييد. اگر مي‌خواهيد حسن يوسف را در زمين بكاريد بذرها را ۶ تا ۸ هفته قبل از پايان سرما نشا كنيد و سپس نهال‌ها را بعد از رفع سرما در بهار به زمين انتقال دهيد.

بذر حسن يوسف را روي يك خاك سبك قرار دهيد، سپس آن‌ها را با لايه بسيار نازكي خاك بپوشانيد. تا زمان جوانه‌زني خاك حسن يوسف را مرطوب نگه داريد. دماي مناسب براي جوانه‌زني بذر حسن يوسف ۱۸ تا ۲۹ درجه سانتي‌گراد است. جوانه‌زني بذر حسن يوسف ۱۲ تا ۲۱ روز طول مي‌كشد. به‌محض اينكه جوانه‌ها ظاهر شدند، گلدان را در يك پنجره آفتابي قرار دهيد. درصورتي‌كه از چراغ رشد استفاده مي‌كنيد، روزانه ۱۲ ساعت بايد روشن باشد. درصورتي‌كه بذرها را در سيني نشا كاشته‌ايد بعد از اينكه گياه دو برگ تشكيل داد، هر نهال را در يك حفره از سيني نشا قرار دهيد يا هر نهال را در يك گلدان بكاريد. ۳ تا ۴ هفته بعد از جوانه‌زني از يك كود كامل طبق دستورالعمل شركت سازنده استفاده كنيد. نهال‌هاي حسن يوسف را بعد از اتمام سرما به زمين منتقل كنيد. قبل از انتقال نهال‌ها به زمين بايد آن‌ها را مقاوم كنيد. به اين صورت كه به مدت يك هفته در يك مكان سايه‌دار قرار دهيد (جايي كه از باد و آفتاب شديد محافظت شود).

اگر شب‌ها سرد باشد نهال‌ها را شب به خانه منتقل كنيد و سپس در روز بيرون از خانه قرار دهيد. بعد از يك هفته يك مكان داراي آفتاب كامل يا سايه-آفتاب براي كاشت نهال حسن يوسف انتخاب كنيد. خاك بايد غني و داراي زهكشي خوب باشد. بهتر است قبل از كاشت خاك را به عمق ۲۰ سانتي‌متر شخم بزنيد. علف‌هاي هرز و سنگ‌ها را از آن بيرون آوريد و خاك را با كودهاي ارگانيك يا كمپوست مخلوط نماييد. يك گودال در زمين حفر كنيد و هر نهال را در آن قرار دهيد به‌گونه‌اي كه ريشه به‌خوبي پوشيده شود. فاصله بين نهال‌هاي حسن يوسف را ۳۰ سانتي‌متر در نظر بگيريد. خاك را به‌طور مرتب مرطوب كنيد. مواظب علف‌هاي هرز باشيد و آن‌ها را كنترل نماييد. براي حفظ رطوبت و جلوگيري از رشد علف‌هاي هرز مي‌توانيد در اطراف نهال‌هاي حسن يوسف مالچ اضافه كنيد. بعد از مشاهده رشد جديد در گياه از يك كود متعادل استفاده نماييد.

هر زمان در گياه گل مشاهده كرديد بلافاصله آن را قطع كنيد، زيرا گياه به‌جاي توليد ريشه قوي‌تر و برگ‌هاي ضخيم، شروع به توليد دانه مي‌كند. درصورتي‌كه قصد داريد گياه حسن يوسف را در گلدان نگه داريد بايد هر نهال را در يك گلدان با قطر و عمق حداقل ۲۵ سانتي‌متر بكاريد. اگر از گلدان‌هاي بزرگ‌تر استفاده مي‌كنيد بين نهال‌ها ۲۰ تا ۳۰ سانتي‌متر فاصله قرار دهيد. از خاك غني با زهكشي خوب براي پر كردن گلدان استفاده كنيد. گلدان را در يك پنجره آفتابي بگذاريد. در طول فصل رشد هر دو هفته يك‌بار به گياه كود مايع متعادل دهيد. از كودهاي آهسته نيز مي‌توانيد استفاده نماييد. خاك را مرطوب نگه داريد ولي از خيس كردن خاك اجتناب كنيد.

شرايط پرورش و نگهداري گل حسن يوسف در منزل و آپارتمان

نحوه آبياري حسن يوسف: بستر كاشت حسن يوسف بايد مرطوب نگه‌داشته شود كه البته اين به معني خيس و غرقاب شدن خاك نيست. گياهان جوان در برابر خشكي كشيدن حساس‌تر از گياهان بالغ هستند. بهتر است قبل از آبياري سطح خاك را بررسي كنيد و اگر سطح خاك رطوبت خود را تا حدودي از دست داده بود گياه را آب دهيد. در طي زمستان از آبياري گياه كم كنيد اما مراقب خشكي نكشيدن گياه باشيد.

غبار پاشي و رطوبت حسن يوسف: در روزهاي گرم رطوبت مكان نگهداري حسن يوسف را افزايش دهيد و بهتر است كه اين كار را با روش زيرگلداني و سنگريزه انجام دهيد تا در اثر غبارپاشي و مرطوب شدن برگسار، بيماري‌هاي قارچي شيوع نيابد. دليل ديگر اين است كه اگر در زمان غبارپاشي از آب‌هاي با املاح و همچنين سرد استفاده كنيد احتمال ظهور لكه‌هاي سفيدرنگ بر روي برگ‌ها وجود دارد؛ بنابراين براي افزايش رطوبت هواي اطراف گياه بدين‌صورت عمل كنيد كه ابتدا يك زيرگلداني را كه بزرگ‌تر از زيرگلداني گياه است تهيه كنيد و داخل آن را تا لبه آن سنگريزه‌هاي درشت بريزيد. سپس زيرگلداني را تا نيمه ارتفاع ديواره آن آب بريزيد و گلدان حاوي گياه را بر روي سنگريزه‌ها قرار دهيد. مراقب باشيد تا ته گلدان حاوي گياه با آب موجود در زيرگلداني دوم، تماس نداشته باشد. گرماي محيط آب داخل زيرگلداني دوم را به‌تدريج تبخير كرده و رطوبت موردنياز برگسار گياه را فراهم مي‌كند.

نور مناسب حسن يوسف: نور مناسب حسن يوسف مي‌تواند مكان‌هاي نيمه سايه باشد و در چنين شرايطي رشد رويشي خوبي خواهد داشت. در چنين مكاني آفتاب صبح نسبت به آفتاب بعدازظهر ارجحيت دارد. اگر مكان نگهداري بيش‌ازاندازه سايه و تاريك باشد از ميزان رشد گياه و همچنين درخشندگي رنگ‌هاي اين گياه كم مي‌شود، برگ‌ها كم‌رنگ مي‌شوند و يا حتي تغيير رنگ مي‌دهند و ساقه‌ها نيز بلند و ضعيف شده و فاصله بين برگ‌ها نيز زياد مي‌شود. اگر به آبياري و همچنين حفظ رطوبت برگسار توجه شود مي‌توان در مكان‌هاي آفتاب‌گير هم اين گياه را نگهداري كرد اما رنگ برگسار آن گياه با زماني كه در مكان سايه و نيم‌سايه نگهداري شود متفاوت خواهد بود. اشعه مستقيم آفتاب در روزهاي گرم موجب سوختن و قهوه‌اي شدن برگ‌ها خواهد شد. همچنين براي رشد يكنواخت برگسار و عدم انحراف آنان به‌سوي نور هرچند وقت يك‌بار گلدان را ۱۸۰ درجه بچرخانيد.

دما مناسب براي حسن يوسف: دماي نگهداري گل حسن يوسف براي روز ۲۹- ۲۳ درجه سانتي‌گراد است و دماي مناسب شبانه براي اين گياه ۲۱ – ۲۰ است. البته دماي گل حسن يوسف اگر از ۲۴ درجه بالاتر برود بايد به تأمين رطوبت هواي مكان نگهداري گياه نيز توجه كرد. دماي زياد و خشكي هوا موجب چروكيدگي و خشكيدگي برگسار و در نهايت مرگ گياه مي‌شود. سرماي هوا در طي شب موجب زرد شدن برگ‌ها و يا اصولاً كم‌رنگ شدن رنگ برگ‌ها خواهد شد. در طي زمستان بهترين دما براي حسن يوسف ۲۰-۱۵ درجه سانتي‌گراد است و البته اين گياه تا ۱۰ درجه سانتي‌گراد را نيز مي‌تواند تحمل كند اما دما در ۴ درجه سانتي‌گراد موجب از بين رفتن گياه مي‌شود. با فرارسيدن بهار زماني گلدان را به محيط بيرون از خانه منتقل كنيد كه دماي هوا به بيش از ۱۵ درجه افزايش يافته باشد.

خاك مناسب گلدان حسن يوسف: خاك حسن يوسف بايد زهكشي مناسبي داشته و مرطوب باشد. از جمله تركيبات بستر خاك حسن يوسف مي‌توان به يك قسمت پيت، ۳ قسمت خاك معمولي باغچه، ۲ قسمت پوسته پوسيده درختان، يك قسمت خاك‌برگ و يا مخلوطي از خاك معمولي باغچه، خاك‌برگ و ماسه اشاره كرد. حسن يوسف به خاكي با كمي قليايت نياز دارد بنابراين كاربرد آب‌هاي املاح دار اشكالي ايجاد نمي‌كند و معمولاً از موادي همانند پيت موس كه منجر به اسيدي شدن خاك مي‌شوند براي تركيب بستر كاشت اين گياه استفاده نمي‌شود.

كود مناسب براي حسن يوسف: در طي فصل رشد بهار و تابستان مي‌توان از كودهاي محلول مخصوص گياهان آپارتماني البته با نصف غلظت معمول، براي غذادهي اين گياه استفاده كرد. استفاده از كودهايي با ميزان نيتروژن زياد موجب آبكي شدن و عدم استحكام ساقه‌ها مي‌شود و برگ‌ها نيز بدرنگ خواهند شد.

روش هرس گل حسن يوسف: براي آنكه گياه به شكل بوته رشد كند مي‌توان از ساقه‌هاي مركزي گياه در حدود ۱۵-۱۰ سانتيمتر باقي گذاشت و بقيه را قطع كرد تا رشد جوانه‌هاي جانبي تحريك شود. البته شاخه را از نزديكي سطح خاك هم مي‌توانيد قطع كنيد و مشكلي براي رشد بعدي اين شاخه ايجاد نمي‌شود. عمل كوتاه كردن شاخه‌هاي حسن يوسف عملي اجتناب‌ناپذير است در غير اين صورت شاخسار بيش‌ازاندازه بلند و علفي خواهند شد و بخصوص در گياهاني كه اصطلاحات پير شده‌اند موجب بدشكلي گياه خواهد شد. براي حفظ قدرت رويش گياه زماني كه ساقه‌هاي گل شكل گرفتند مي‌توان آنان را جدا كرد.

دليل ريختن برگ حسن يوسف: يكي از شايع‌ترين آفات حسن يوسف شپشك آردآلود است كه معمولاً در برگ ساقه و زاويه بين برگ و ساقه مستقر مي‌شود و از شيره گياهي تغذيه كرده و موجب زردي، بدشكلي، پژمردگي و دليل ريزش برگ حسن يوسف است.

علت زرد شدن برگ‌هاي حسن يوسف: اگر برگ‌هاي پاييني و پير هستند كه به‌نوبت زرد شده و مي‌ريزند كه روندي كاملاً طبيعي است، (زيرا با رشد گياه و درصورتي‌كه مواد غذايي به‌طور مرتب به گياه نرسد. مواد لازم از برگ‌هاي پير به برگ‌هاي جوان منتقل مي‌شوند و برگ‌هاي پير به‌مرور زرد شده و ريزش مي‌كنند. براي به تأخير انداختن روند ريزش برگ‌هاي كهنه مي‌بايست از تغذيه كامل گياه مطمئن شد آنگاه به دنبال عوامل و نشانه‌هاي ديگر رفت) اما اگر چند برگ با همديگر به اين عارضه مبتلا مي‌شوند احتمال افراط در آبياري و برعكس خشكي ديدن گياه فراوان هست.

بهترين روش تعيين زمان مناسب براي آبياري اين است كه سطح خاك را به اندازه ۲-۳ سانتي­متر كنار بزنيد و خشكي را بررسي نماييد. با انگشت خاك را لمس كنيد درصورتي‌كه خاك به دست شما نچسبد شروع به آب دادن كنيد. سوراخ‌هاي زهكش ته گلدان را كنترل و از باز بودن سوراخ‌هاي انتهايي گلدان و خروج آب اضافي از گلدان مطمئن شويد. از جمع شدن آب در زيرگلداني جلوگيري كنيد و يا داخل زيرگلداني (بين گلدان و زيرگلداني) يك لايه سنگريزه قرار دهيد به‌نحوي‌كه خاك گلدان در تماس مستقيم با آب قرار نگيرد. اين كار در جلوگيري از باتلاقي شدن خاك مؤثر است.

آفت گل حسن يوسف: رطوبت بيش از اندازه خاك و همچنين سرد بودن هوا در طي ماه‌هاي سرد يكي از دلايل شيوع بيماري‌هاي قارچي و پوسيدن ساقه‌هاي اين گياه است. مگس سفيد از جمله آفات گل حسن يوسف است كه از شيره گياه تغذيه مي‌كند و ماده چسبناك عسلك را توليد مي‌كند كه محل مناسبي براي رشد برخي از قارچ‌ها هستند. شته يكي ديگر از آفات گياه حسن يوسف است كه از شيره گياهي تغذيه مي‌كند كه در نتيجه برگ‌ها بخصوص برگ‌هاي نواحي جوان زردرنگ و چروكيده مي‌شوند. شته‌ها عسلك نيز توليد مي‌كنند كه درنتيجه سطح برگ‌ها چسبناك مي‌شود و محل مناسبي براي رشد برخي از انواع قارچ‌ها است. كنه‌هاي تارعنكبوتي نيز يكي از آفت‌هاي گل حسن يوسف است كه براثر فعاليت آن علاوه بر تشكيل تار در قسمت‌هاي بسيار جوان گياه و همچنين نواحي زيرين برگ‌ها، برگ‌ها بدرنگ، چروكيده و خشكيده مي‌شوند و درنهايت زردرنگ شده و مي‌ريزند.

يكي از بيماري‌هاي قارچي حسن يوسف سفيدك پودري Podery mildew است كه در ابتدا بر روي برگ‌ها لايه‌اي سفيدرنگ تشكيل مي‌شود و به‌تدريج قهوه‌اي رنگ مي‌شود و ممكن است برگ‌ها به هم بپيچند و چروكيده شوند. سفيدك دروغين Downy mildew نيز بيماري ديگر اين گياه است كه منجر به شكل‌گيري لكه‌هاي قهوه‌اي رنگ بر روي پشت و روي برگ و ريزش برگ‌ها مي‌شود. بيماري ديگر بيماري ويروسي لكه نكروزه گل حنا است كه منجر به بروز لكه‌هاي قهوه‌اي و يا زرد نامنظم بر روي برگ‌ها و كوتاهي قامت و بدشكلي گياه خواهد شد. حشره تريپس عامل اصلي شيوع اين بيماري است.

خواص گل حسن يوسف در خانه

۱-القاي حس شور و نشاط در محيط

گل حسن يوسف از گل‌هاي برگ زينتي است كه برگ‌هاي رنگي آن جذابيت فوق‌العاده‌اي در محيط ايجاد مي‌كند. رنگي بودن برگ‌هاي حسن يوسف شورونشاطي فوق‌العاده به محيط مي‌بخشد و محيط را سرشار از انرژي مي‌كند. گل حسن يوسف، با توجه به برگ‌هايي سرشار از رنگ‌دانه در رنگ‌هاي گرم و انرژي‌بخش همچون ارغواني، صورتي، قرمز، نارنجي، زرد و سبز به‌خوبي هيجان و نشاط فوق‌العاده‌اي را در محيط ايجاد مي‌كند.

۲- ايجاد طراوت و سرزندگي

گل‌هاي طبيعي سرشار از حس طراوت و سرزندگي‌اند. گل حسن يوسف با توجه به گونه‌هاي متنوعش و برگ‌هاي رنگي‌اش با قرار گرفتن در محيط منزل به‌خوبي محيط را سرشار از حس طراوت و سرزندگي مي‌كند.

۳-تصفيه هوا

تقريباً اكثر گياهان با جذب دي‌اكسيد كربن و آزاد كردن اكسيژن در فضا، هواي محيطي كه در آن قرار دارند را تصفيه مي‌كنند. همچنين با جذب گازهاي آلوده محيط و به‌جاي آن آزاد كردن اكسيژن تأثير زيادي در تميز كردن هواي اطراف خود دارند. گل حسن يوسف از اين قاعده مستثني نبوده و نقش به سزايي در تصفيه هواي محيط دارد.

۴-ايجاد حس آرامش و بهبود سلامت روان

گياهان و گل‌ها سرشار از حس آرمش‌اند. گل حسن يوسف نيز مي‌تواند به‌خوبي احساس امنيت و آرامش را به شما ببخشد. مشاهده گل‌ها و گياهان در طول روز به‌خوبي مي‌تواند حس آرامش را در افراد ايجاد كند. معمولاً محيط‌هايي كه داراي تعدادي گل و گياه هستند نسبت به محيط‌هاي خشك و بي‌جان حس آرامش و نشاط بيشتري دارند.

۵-افزايش رطوبت منزل

گل‌ها و گياهان مقداري از ميزان آب دريافتي خود را توسط تعريق از دست مي‌دهند كه موجب مي‌شود رطوبت محيط اطراف خود را افزايش دهند. گل حسن يوسف از گياهان نيازمند آبياري و رطوبت بالا است. تأمين آب و رطوبت موردنياز گل حسن يوسف موجب مي‌شود كه محيط اطراف آن رطوبت بيشتري پيدا كند.

۶- كاهش گردوغبار

سطح برگ‌هاي گل حسن يوسف حالتي كرك دار و مخملي شكل داشته كه تأثير به سزايي در جذب گردوغبار دارد و موجب مي‌شود كه آلودگي و گردوغبار محيط كاهش پيدا كند. حسن يوسف پس از جذب گردوغبار به‌واسطه برگ‌هايش اكسيژن تازه در محيط آزاد مي‌كند كه مي‌تواند محيط را پاكيزه‌تر كند.

۷- افزايش اكسيژن محيط

گل‌ها و گياهان با جذب دي‌اكسيد كربن و آزاد كردن اكسيژن نقش به سزايي در افزايش اكسيژن محيط دارند. گل حسن يوسف نيز با آزاد كردن اكسيژن بالا در محيط به‌خوبي محيط را تميزتر و سرشار از اكسيژن تازه مي‌كند. همچنين وجود اكسيژن تازه در محيط هواي محيط را سبك‌تر مي‌كند كه در زمان تنفس كاملاً حس خواهد شد. تنفس در محيط‌هايي كه داراي گل و گياه هستند بسيار راحت‌تر و عميق‌تر خواهد بود.

گل ابري گياهي يك‎ساله با نام علمي Ageratum houstonianum، متعلق به تيره آفتابگردان (Asteraceae & Cmpositeae) مي‎باشد كه بومي جنوب غرب آمريكا و مكزيك است و در ساير نواحي دنيا مانند بخش‎هايي از اروپا و بريتانيا، به‎صورت فرار از كشت به‎عنوان گياه خودروي (هرز) ديده مي‎شود. گل ابري به‎طور طبيعي در ايران نمي‎رويد ولي به‎عنوان زينتي در مناطق مختلف كشور كاشته مي‎شود. گياه به‎دليل سهولت تكثير و داشتن گل‎هاي رأسي الوان موردتوجه پرورش‎دهندگان گل و گياه در سراسر جهان قرار گرفته است.

گل ابري نام گلي زيبا و زينتي است كه بومي مناطق مكزيك است و از آنجا به ساير كشورها به دليل تنوع رنگ و زيبايي كه دارد صادر شد. گل ابري بوته‌اي شكل و به‌صورت دائمي است ولي معمولاً آن را هرساله كشت مي‌كنند. اين گل به‌صورت متراكم مي‌باشد. گل‌هاي اين گياه لوله‌اي سفيد، قرمز، آبي و بنفش است. زماني كه گل‌هاي گل ابري شكفته و باز شوند تمامي سطح برگ را همچون ابريشمي پوشانند، طوري كه بوته غرق در گل مي‌شود. گل ابري گياه پر رشدي است. از گل ابري كه داراي واريته بلندي مي‌باشند براي حاشيه‌ها و تپه‌هاي استفاده مي‌شود و گل‌هاي ابري كه واريته كوتاهي دارند براي تزئين فضاي پارك‌ها و همچنين نقشه‌هاي موزاييكي استفاده مي‌شود. تلفيق رنگ‌هاي گل ابري يك فضاي رؤيايي و رمانتيكي را به وجود مي‌آورد.

امروزه ارقام متنوعي از نظر فرم بوته و رنگ گل‎ها توسط متخصصين اصلاح و نبات توليد شده و به‎عنوان گياه زينتي مورداستفاده قرار مي‎گيرد. ارتفاع بوته در اين ارقام از ۳۰ تا ۱۰۰ سانتيمتر متغير است. فرم‎هاي پابلند، پاكوتاه و پا متوسط با رنگ هاي گل ابري آبي، گل ابري صورتي، گل ابري نقره اي و گل ابري سفيد بيشتر موردتوجه است. رقم‎هاي پابلند علاوه بر استفاده به‎عنوان زينتي در فضاهاي سبز، باغچه‎ها و پارك‌ها مي‎توانند به‎عنوان گل شاخه بريده استفاده شود. ارقام پاكوتاه را نيز مي‎توان در فضاهاي سبز، گلدان‎ها، حياط و يا بالكن منازل كشت نمود. دوره گلدهي پايداري دارد و از اواخر بهار شروع و تا اواخر فصل رشد يعني پائيز ادامه مي‎يابد حتي در آذر ماه گل ابري در باغ جلب توجه مي‌كند و در اين روزها بذر فراواني دارد.

در صورتي كه اين گياه ۸-۱۰ هفته قبل از كاشت در زمين اصلي، در اواخر زمستان و يا اوايل بهار در گلخانه كشت شود، گلدهي از اواسط بهار آغاز و تا پايان فصل رشد ادامه مي‎يابد. براي گلدهي بهتر گياه و رشد بوته‌اي مي‌بايست بعد از پژمرده شدن گل‌ها نسبت به سرزني گياه اقدام كرد تا گل‌هاي جوان‌تر ظاهر شوند.

كاشت

گياه تا حد قابل قبولي در مقابل كم‌آبي مقاوم است اما وجود رطوبت مناسب در محيط ريشه باعث رشد بهينه و بروز استعدادهاي گياه مي‎گردد. دور آبياري در گياه كاملاً وابسته به ميزان مواد آلي خاك است. خاك‎هاي غني از مواد آلي با درصد مناسبي از رس، توانايي بالايي در حفاظت آب در خاك دارند و در اين قبيل خاك‎ها دور آبياري بيشتر از خاك‎هاي شني سبك، در نظر گرفته مي‎شود. براي اجتناب از بروز بيماري در گياهان، از آبياري باراني كه شرايط مناسب براي بيماري‎ها بخصوص بيماري‎هاي قارچي را فراهم مي‎كند، حتي‎الامكان استفاده نشود. آبياري قطره‎اي، نشتي و جوي‎‎پشته‎اي بهترين روش آبياري در اين گياه مي‎باشند. در روزهاي گرم تابستان براي جلوگيري از ايجاد تنش در گياه، بهتر است گياه آب بيشتري دريافت نمايد. اين گياه به‌خوبي در شرايط مختلف نوري رشد مي‎كند، اما براي رشد ايده‎آل نياز به آفتاب مناسب دارد. با وجودي كه در آفتاب كامل گل­ساره‌هاي پرپشتي توليد مي‎كند اما به راحتي در نيم‎سايه نيز قابل‌كشت است. در صورت كاشت گل ابري در مناطق سايه‎اي ارتفاع گياه بيشتر و تعداد گل در بوته‎ها كمتر از شرايط آفتابي است. دماي مناسب براي جوانه‎زني بذر گل ابري ۱۸-۲۱ درجه سانتي‌گراد است. دماي بهينه رشد گياه ۱۶-۲۱ درجه سانتي‌گراد مي‎باشد و در زير دماي ۱۶ درجه سانتي‌گراد گلدهي گياه به‎دليل عدم دريافت مجموع دماي موردنياز گلدهي به تأخير مي‎افتد. گياه تا دماي ۳۰ درجه سانتي‌گراد و حتي كمي بيشتر را به‌خوبي تحمل مي‎كند.

گل ابري در هر خاكي با زهكشي مناسب رشد مي‎كند. حتي در خاك‎هاي ضعيف قادر به تخليه مواد غذايي خاك است. در خاك‎هاي رسي سنگين به‎دليل عدم زهكشي مناسب رشد ريشه به تأخير مي‎افتد و نياز اكسيژن ريشه به‎خوبي تأمين نمي‎شود. اين عامل باعث كاهش رشد و ايجاد بيماري در ريشه گياه مي‎شود. گياه براي رشد مطلوب، خاك غني از مواد آلي كه قبل از كاشت گل ابري به خاك اضافه مي‎شود، نياز دارد. مواد آلي در خاك باعث ايجاد خلل و فرج و تأمين هواي موردنياز در خاك مي‎شود و از پوسيدگي ريشه جلوگيري مي‎شود.pH خاك براي رشد مطلوب ۸/۵-۲/۶ است و گياه خاك‎هاي نسبتاً اسيدي را براي رشد ترجيح مي‎دهد. در خاك با pH بالا (خاك‎هاي قليايي) كمبود آهن در خاك احساس مي‎شود كه با اضافه كردن سولفات آهن مشكل حل مي‎شود. گياهاني كه كمبود آهن دارند شاخ و برگ رنگ‎پريده و زرد دارند. البته شاخ و برگ زرد ممكن است با كمبود ازت نيز ايجاد شود كه در اين حالت تمامي سطح برگ برخلاف كمبود آهن كه رگبرگ‎ها سبز هستند، تمامي سطح برگ سبز كم‎رنگ يا زرد مي‎شود.

گل ابري از طريق بذر در اواخر زمستان (بهمن ماه) در شاسي و يا به‎صورت مستقيم در زمين اصلي در اوايل ارديبهشت‎ماه كشت مي‎شود و از طريق قلمه نيز تكثير مي‎يابد. قلمه‎ها را از روي پايه مادري كه در گلخانه نگهداري مي‎شود در اواخر زمستان برداشت و در شاسي نيمه‎گرم مي‎كارند و پس از ريشه‎دهي در گلدان مي‎كارند تا براي بهار آماده شود. دانه‎ها (بذرهاي) گياه براي جوانه‎زني نياز به نور دارند بنابراين نبايد عميق كاشته شوند. براي پرهيز از كاشت عميق پس از افشاندن بذر گل ابري ها، روي آن‌ها را با لايه نازكي از كود دامي مي‎پوشانند. نكته قابل‌توجه در مورد اين گياه اينكه براي داشتن گل‎هاي متعدد و باكيفيت و تحريك گياه براي گلدهي زياد بهتر است فواصل بوته‎ها از يكديگر كمي بيشتر در نظر گرفته شود. براي داشتن تراكم مناسب معمولاً ميزان بذر را كمي بيشتر در نظر گرفته و پس از سبز كردن اقدام به تنك كردن و اصلاح تراكم مي‎نمايند.

بيماري‎هاي اصلي اين گياه كپك پودري و بوته‎ميري با عامليت قارچ Pythium است كه تحت تأثير مستقيم نحوه آبياري و رطوبت قرار مي‎گيرد. كپك پودري به‎صورت قارچ سفيد در سطح فوقاني برگ ظاهر مي‎شود و ممكن است در گل‎آذين نيز تشكيل شود. پيتيوم نيز باعث مرگ گياه از ناحيه طوقه (محل تماس ريشه و ساقه در نزديكي سطح خاك) و ريشه مي‎شود كه در آن گياه به‎كلي از بين مي‎رود. بهترين روش پيشگيري استفاده از آبياري قطره‎اي و انجام حداقل آبياري باراني و پرهيز از تماس آب با اندام‎هاي هوايي گياه است. حذف گياهان هرز كه باعث تضعيف گياه و ايجاد رطوبت و سايه در كانوپي (سايه‎انداز) گياهان مي‎شوند، از شيوع بيماري مي‎كاهد. همچنين مي‎توان از سموم قارچ‎كش براي مبارزه با بيماري‎هاي قارچي استفاده نمود. شته‎ها، مگس سفيد، تريپس و كنه‎هاي تارتن آفات مهم ابري هستند. تريپس‎ها با مكيدن سلول‎هاي گياهي و استفاده از مواد غذايي آن‌ها باعث تضعيف گياه مي‎شوند. ايجاد لكه‎هاي خاكستري- نقره‎اي بر روي شاخ و برگ از علائم وجود تريپس است. در سطوح بالاتر آلودگي، برگ‎ها پژمرده مي‎شوند. تريپس‎ها همچنين يك كانال براي انتقال ويروس به داخل گياه هستند. وجود پيچش در برگ و عسلك نشانگر حمله شته به گياه مي‎باشد. شته‎ها نيز با سوراخ كردن بافت‎هاي گياهي از شيره پرورده تغذيه و گياه را تضعيف مي‎كنند. وجود عسلك موجب افت ميزان فتوسنتز به‎دليل بستن روزنه‎هاي گياهان و تشكيل قارچ و باعث افت كمي و كيفي توليد گياه مي‎شود. كنه‎هاي عنكبوتي (تارتن) از قسمت زيرين برگ تغذيه مي‎كنند. اين تغذيه باعث ايجاد لكه‎هاي زرد و كاهش رشد گياه مي‎شود. به ياد داشته باشيد كه گياهان سالم و قوي كمتر در معرض آفات و بيماري‎ها قرار مي‎گيرند. درخصوص نگهداري گل ابري براي كنترل شته‎ها از سموم شته‎كش موجود در بازار از جمله ايميدو كلوپرايد، متاسيستوكس و … مي‌توان استفاده كرد و براي كنترل كنه‎ها، مگس سفيد و تريپس از سموم دانيتول و پروپارژيت و … استفاده مي‎شود.

كرن بري به‌صورت بوته يا درختچه‌اي كوچك رشد مي‌كند. اين گياه ميوه كوچكي قرمز رنگي دارد كه معمولاً از اوايل فصل پاييز تا شروع زمستان مي‌رسد. گياهي زيبا و زينتي است. گل‌هاي اين گياه به‌صورت تجميع شده بر روي شاخه گياه ظاهر مي‌شود و منظره زيبايي را پديد مي‌آورد، گل‌ها به رنگ سفيد و صورتي است. اين درختچه كوچك باردهي بالايي دارد، طوري كه تعداد ميوه‌هاي آن از برگ‌هاي درخت بيشتر است. شاخ و برگ اين گياه با شرع فصل پاييز تغيير رنگ مي‌دهد و به رنگ زرد، قرمز يا بنفش تغيير مي‌كند. ساقه باريكي و نازكي دارد.كرن بري به‌صورت بوته‌اي رونده رشد مي‌كند. ارتفاع آن به 20 سانتي‌متر مي‌رسد و طول شاخه‌هاي آن به 2 متر نيز مي‌رسد. ميوه كرن بري خوراكي است. خواص بسياري براي سلامتي دارد. طعم ميوه اين گياه ترش و شيرين است.

گياه كرن بري به‌صورت درختچه‌هاي كوتاه و هميشه سبز است كه برگ‌هاي ريزي دارد. به طوري كه ميوه كرن بري از برگ‌هاي گياه بزرگ‌تر است. رنگ اين ميوه در ابتدا سفيد است و بعد از آنكه رسيد به رنگ قرمز درمي‌آيد. اين ميوه‌ها علاوه بر ارزش غذايي از خواص درماني بسياري برخوردار هستند. مزه ميوه كرن بري ترش و شيرين (ملس) است و غال با ترشي بر شيريني چيره است. كرن بري‌ها در امريكا و كانادا به شكل تجاري كشت مي‌شوند، ميوه‌هايشان به‌صورت تازه مصرف مي‌شوند و يا از آن‌ها براي تهيه آب‌ميوه، سس، مربا و خشكبار (كرن بري خشك) استفاده مي‌شود.

كاشت

خاك مناسب براي كاشت كرن بري بايد زهكشي بالايي داشته باشد و تقريباً هميشه مرطوب باشد، آفتاب كامل را دوست دارد ولي سايه جزئي را نيز تحمل مي‌كند. حتماً براي كاشت بذر كرن بري از خاك‌هاي آماده و استريل استفاده كنيد، پيت ماس بهترين انتخاب براي كاشت اين بذور است. گلدان موردنظر را پر از خاك كنيد و خاك را با دست فشار دهيد تا فشرده شود سپس اقدام به آبياري كنيد به طوري كه آب به‌صورت كامل از آن خارج شود. بعد از چند ساعت و خارج شدن كامل آب گلدان مقداري خاك را فشار دهيد تا آب‌هاي اضافي در بافت خاك نيز خارج شود. فاصله كاشت بذر كرن بري بين 30 تا 60 سانتيمتر است. بذرها را در عمق ۰٫۵ سانتي‌متري بكاريد و با اسپري به آرامي به آن آب بدهيد. گلدان (ها) را به مدت يك ماه در محلي نورگير و به دور از نور مستقيم آفتاب قرار دهيد (دماي محيط ۱۵ تا ۲۰ درجه). در تمامي دوره جوانه‌زني خاك نبايد رطوبت را از دست دهد.

گلدان (ها) را به يك ماه و نيم درون يك مشما شفاف قرار دهيد و درب آن را ببنديد و بر روي آن دو سوراخ كوچك ايجاد كنيد سپس داخل يخچال قرار دهيد (دماي حداكثر ۵ درجه و حداقل -۳ درجه). بعد از گذشت دوره سرمادهي گلدان (ها) را از يخچال خارج كنيد و در محيطي پرنور و نسبتاً خنك (حداكثر ۱۵ درجه) منتقل كنيد. جوانه‌زني بعد از گذشت ۱۵ تا ۲۵ روز اتفاق مي‌افتد.گل‌هاي كرن بري در اواخر بهار ظاهر مي‌شود و رنگ آن صورتي بسيار ملايم مايل به سفيد است و گل‌ها در اوايل پاييز تا زمستان به ميوه خوش رنگ و خوش طعم كرن بري تبديل مي‌شوند.

خواص

مهم‌ترين خواص كرن بري جلوگيري از مبتلا شدن به سنگ كليه و معالجه عفونت‌هاي كليه است. تحقيقات نشان مي‌دهد كه كرن بري از چسبيدن پاتوژن‌هاي هليكوباكتر به ديواره‌ي معده جلوگيري مي‌كند. تحقيقات نشان مي‌دهد كه آنتي اكسيدان‌هاي كرن بري اكسيداسيون LDL را مهار مي‌كند و از خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي، عروقي مي‌كاهد. مصرف ميوه كرن بري براي درمان عفونت‌هاي مجاري ادراري مفيد است مصرف آب كرن بري يا خشك آن مي‌تواند به سلامت مغز، سيستم ايمني و قلب و عروق كمك كند. نوعي تركيب خاص در كرن بري آزمايش شده كه همچون پلي فنول‌ها و آنتي‌اكسيدان‌ها بر تمام قسمت‌هاي بدن تأثير گذاشته و به بهبود عملكرد كليه‌ها، قلب و گردش خون منجر مي‌شود. پلي فنول‌ها خاصيت ضدالتهابي دارند و در خوراكي‌ها و نوشيدني‌هاي ديگري همچون چاي سبز و قهوه وجود دارند. بيشتر ميوه‌هاي توت مانند از قبيل تمشك، توت فرنگي و كرن بري سرشار از پلي فنول‌ها هستند.

جديداً محققان چيني فوايد جديد اين ميوه خوش رنگ را كشف كرده‌اند. آن اين كه كرن بري قادر است عفونت مخصوص معده را به نام چند نوع آنتي‌بيوتيك قوي و به مدت حدود يك ماه استفاده نمايد تا بتواند اين عامل عفونت و باكتري مزاحم را از بين ببرد. گاهي اين عفونت هر چند سالي يك بار شخص معالجه شده را دوباره بيمار مي‌كند، چون مي‌تواند به آساني انتقال يابد و رشد كند. علائم آلوده بودن به HBP هم درد‌هاي مزاحم معده است كه شباهت مخصوصي با زخم معده دارد و سوزش معده و ترش كردن و … را به همراه دارد كه با آزمايش خون تشخيص داده مي‌شود. HBP اگر درمان نشود امكان بروز سرطان معده را افزايش مي‌دهد. كپسول كرن بري از ديگر موارد مصرف و داراي همان فوايد كرن بري است.

كرن بري خواص زيادي براي پوست دارد. آب كرن بري، پوست را بازسازي، مرطوب و روشن مي‌كند. اين آبميوه براي رفع چين و چروك كه در درجه اول از راديكال‌هاي آزاد ناشي مي‌شوند، مؤثر است. دمنوش كرن بري (چاي كرن بري) همچنين مي‌تواند براي سلامت دهان و دندان مفيد باشد. براساس مطالعات مصرف كرن بري و محصولات حاوي آن عفونت‏‌هاي باكتريايي در دهان، خطر ابتلا به پوسيدگي دندان و بيماري‏‌هاي لثه را مي‌كاهد و از تشكيل پلاك دنداني جلوگيري مي‌كند. به گفته محققان در مركز زيست شناسي دهان و دندان پزشكي Eastman در مركز پزشكي دانشگاه روچستر، كرن بري با جلوگيري از اتصال باكتري‌ها به دندان‌ها التهاب‌هاي دهاني را كاهش مي‌دهد. ميوه‌هاي خشك در مقايسه با ميوه‌هاي تازه، كالري و كربوهيدرات بيشتري دارند.

براي خريد بذر كرن بري و ساير بذر ميوه ها به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

كارلا (مومورديكا كارانتيا، مامورديكا، جگر زليخا، خربزه جذامي، خربزه تلخ، خيار كارلا، خيارچنبر تلخ، خيار تلخ كارلا) يكي از گياهان دارويي بسيار مفيد و رايج مصرفي در آسياي جنوبي است. كارلا از جمله گياهان بالارونده است كه به‌سرعت رشد مي‌كند. اين گياه جزء خانواده كدوئيان مي‌باشد. ارتفاع اين گياه به ۵ متر نيز مي‌رسد و بهتر است براي رشد حتماً از داربست يا قيم استفاده شود. معمولاً براي استفاده از ميوه و همچنين ساير اندام‌هاي گياه كارلا را مورد كشت قرار مي‌دهند. برگ‌هاي اين گياه، گرد، پنجه‌اي و زيبا بوده و داراي ميوه‌هاي كمي عجيب و غريب است. اندازه برگ‌هاي كارلا معمولاً بين ۴ تا ۱۲ سانتي‌متر متغير مي‌باشد. ميوه‌هاي كارلا طعم تلخي دارد ولي خواص درماني و دارويي بي‌نظير آن دليل مصرف بالاي آن در اين كشورها شده است. علاوه بر آسياي جنوبي در آفريقاي شرقي و جنوب آمريكا نيز گونه‌هاي ديگر اين ميوه براي اهداف دارويي و غذايي كشت مي‌شود. كارلا گياهي گرمسيري و نيمه گرمسيري/ معتدل بوده و همانند كدو يا خيار است و داراي مزه تلخ مي‌باشد. بر روي سطح اين خيار برجستگي هاي نامنظمي قرار گرفته كه ظاهر آن را از خيارهاي معمولي متمايز مي‌كند.

رنگ كارلا يا كارلا در ابتداي تشكيل سبز تيره بوده و بعد از گذشت زمان به رنگ سبز روشن‌تر و اگر بر روي بوته بماند به رنگ زرد مايل به نارنجي تبديل مي‌شود و بعد از مدتي بر روي بوته مي‌تركد و بذرهاي آن بر روي زمين مي‌ريزد. توجه داشته باشيد كه اين ميوه هر چه ديرتر برداشت شود داراي تلخي كمتر بوده و خوش خوراك‌تر است. گياه كارلا يا خربزه تلخ ميوه‌اي گرمسيري و نيمه گرمسيري است و در مناطق معتدل نيز مي‌توان به‌صورت يك‌ساله كشت نمود.

كاشت كارلا

كارلا نيز مانند ساير گياه كدوئيان جزو سبزيجات فصل گرم نسبت به سرما حساس‌ و كاشت آن‌ها در هواي گرم انجام مي‌گيرد. كارلا در انواع خاك رشد مي‌كند، اما خاك شني لومي به‌خوبي زهكشي شده براي كشت در هواي آزاد مناسب است. بهترين رشد و ميوه‌ بندي آن در pH حدود ۸/۶-۶ رخ مي‌دهد. pH خيلي پايين (زير ۵/۵) مي‌تواند ميوه‌ بندي را كاهش دهد. كشت آن به دو صورت مستقيم و غيرمستقيم (نشايي) انجام مي‌گيرد. در كشت مستقيم، بذر كارلا مستقيماً در زمين اصلي كاشته مي‌شود. جهت سهولت جوانه‌زني و تسريع در اين كار ممكن است بذور را يك تا دو روز قبل از كاشت در يك پارچه مرطوب در دماي ۲۵ درجه سانتي‌گراد بخيسانند. فاصلۀ دو خط كشت ۳ – ۵/۲ متر و همچنين فاصلۀ بوته‌ها نيز ۳۰-۳۰ سانتي‌متر مي‌رسد. روش كاشت به‌صورت كپه‌اي است و پس از سبز شدن تعداد بوته‌ها را به ۱ تا ۲ عدد كاهش مي‌دهند. عمق كاشت بذر گياه كارلا ۲ سانتي‌متر يا كمي بيشتر است. بوته كارلا براي رشد اوليه خود احتياج به گرما و رطوبت كافي دارد، بنابراين عمل كاشت بذر خيار كارلا تا زماني كه دماي خاك به ۲۰-۱۸ درجه سانتي‌گراد نرسيده است انجام نمي‌گيرد. بديهي است كه با افزايش دما مثلاً تا حد ۲۵ درجه يا بيشتر، جوانه‌زني نيز تسريع مي‌گردد. ميزان بذر موردنياز براي يك هكتار ۳-۲ كيلوگرم است. تهيه و آماده‌سازي زمين مثل خيار است.

كشت غيرمستقيم در اقليم‌هاي خيلي سرد صورت مي‌گيرد. بهتر است قبلاً در يك گلخانه در سيني‌هاي نشاء يا گلدان‌هاي كيسه‌اي كشت شوند و سپس در هواي مناسب به زمين اصلي منتقل گردند. كارلا به‌سرعت و بلافاصله پس از دو هفته بعد از كاشت رشد مي‌نمايد و ساقه‌هاي رونده آن به‌صورت پيچكي حركت مي‌كند. براي رشد بهتر و همچنين برداشت آسان‌تر بهتر است از قيم‌ها و شبكه داربستي استفاده شود تا از نظر اندازه و راندمان محصول، نتيجه كار بهتر باشد و برداشت محصول و نگهداري آن به‌راحتي انجام شود.

http://zerafat.com/5727-superlarge_default/%D8%A8%D8%B0%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%A7-%D8%AE%D8%B1%D8%A8%D8%B2%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%AE-%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA.jpg

از بوته كارلا شاخه‌هاي زيادي منشعب مي‌شود كه خيلي از آن‌ها توليدي در بر نخواهند داشت. اين شاخه‌ها بايد قبل از رسيدن به قسمت‌هاي بالا هرس شوند. تحقيقات نشان داده است چنانچه حدود ۱۰ گره بارور براي هر بوته گذاشته شود، نتيجه بهتري خواهد داد. چنانچه بوته‌ها هرس نشوند، هر بوته حدود ۱۰ تا ۴۰ گره بارور توليد مي‌كند و ۵/۰ تا ۲ متر بالا مي‌رود. كارلا تحمل خشكي را ندارد. بايد محيط ريشه تا عمق ۵۰ سانتي‌متري مرطوب نگه داشته شود. آبياري هر هفته در فصول گرم و خشك صورت مي‌گيرد. به هنگام بارندگي بايد زهكش‌هاي مناسبي وجود داشته باشد تا رشد گياه را مواجه با مشكل نسازد. در مناطقي كه با محدوديت آب مواجه هستند، آبياري و تغذيه قطره‌اي مؤثرترين روش است.

كارلا نسبت به خيلي از بيماري‌هاي مشترك خانواده كدوئيان حساس است براي پوتي ويروس خربزه يك ميزبان محسوب مي‌شود. سفيدك سِركوسپورا، پژمردگي باكتريايي، پژمردگي فوزاريوم و نماتد گره‌هاي ريشه از جمله بيماري‌هاي معمول كارلا است. چنانچه رطوبت بالايي وجود داشته باشد، بيماري‌هاي قارچي رخ مي‌دهد، مگس ميوه بيشترين خسارت را به كارلا مي‌زند زيرا لارو حشره در درون ميوه زندگي مي‌كند و از اثر مستقيم حشره‌كش‌ها محافظت مي‌شود. سوسك‌ها، تريپس ها، كرم‌هاي طوقه بر، كرم غوزه پنبه، شته‌ها، كنه‌ها و آفات عمومي از ديگر آفت‌هاي كارلا مي‌باشند. مبارزه شيميايي با آفت‌ها تجويز نمي‌شود مگر زماني كه ميزان خسارات معني‌دار باشد.

كارلا به هنگام برداشت نياز به مراقبت‌هاي ويژه‌اي دارد. ميوه‌ها را بايد به هنگام رشد مواظب بود كه خيلي بزرگ و خيلي تلخ نشوند. به‌طور معمولي ۱۵ تا ۲۰ روز بعد از گلدهي و يا ۷۰ تا ۸۰ روز بعد از كاشت درحالي‌كه طول ميوه ۱۰ تا ۱۵ سانتي‌متر است، زمان مناسبي براي برداشت مي‌باشد. البته در برداشت، بايد به نوع مصرف توجه داشت. ميوه‌ها بايد سبز روشن، نازك و آبدار و تخم‌ها سفيد و نرم باشند و برداشت بايد توسط قيچي باغباني يا چاقوي تيز انجام شود. چنانچه ميوه خيلي بزرگ شود، اسفنجي، تلخ، زرد يا نارنجي و ترك‌خورده مي‌شود. ميوه كارلا بعد از برداشت نبايد مدت زيادي باقي بماند بلكه به‌سرعت بايد به فروش برسد. ميوه‌هاي خسارت‌ديده و آسيب‌ديده را جدا كرده و به‌دقت ميوه‌ها را در كارتن يا سبد چيده و در محل سردي با دماي ۱۲ تا ۱۳ درجه سانتي‌گراد و رطوبت ۸۵ تا ۹۰ درصد انبار يا نگهداري مي‌كنند. در چنين شرايطي ميوه‌ها براي مدت دو تا سه هفته باقي مي‌ماند. در دماي كمتر از ۱۰ درجه، يخ مي‌زند و صدمه مي‌بيند. در دماي بالاي ۱۳ درجه نيز نبايد نگهداري شود چون ميوه زرد يا نارنجي مي‌شود و ترك خورده و باز مي‌شود. ميوه كارلا را بايد از ساير ميوه‌ها نظير موز، آناناس و سيب جدا نگهداري نمود چون مقدار زيادي اتيلن كه نوعي هورمون رساننده است، دارند.

خواص كارلا

مردم هند و چين (آسياي جنوبي) و آفريقاي جنوبي از اين ميوه به‌منظور درمان محلي و سنتي ديابت، پاك‌سازي كبد، بيماري‌هاي پوست و مو، درمان سرفه و بيماري‌هاي تنفسي، روماتيسم، رفع يبوست، كاهش سطح كلسترول بد و … استفاده مي‌كنند كه البته اين تنها بخش اندكي از خواص درماني اين ميوه باارزش است. هنگامي‌كه كارلا به رنگ زرد درمي‌آيد و كامل رسيده مي‌شود مي‌شكافد و بذرهاي آن بيرون مي‌ريزد، بذرها درون لايه‌اي ژله‌اي و قرمزرنگ و شيرين قرار دارد.

كارلا يا خربزه تلخ بسيار كم‌كالري بوده و در هر ۱۰۰ گرم از اين ميوه تنها ۱۷ كالري وجود دارد، بااين‌وجود غلاف‌هاي آن منابع غني از فيبر غذايي، مواد معدني، ويتامين‌ها و آنتي‌اكسيدان‌ها هستند. خربزه تلخ حاوي phytonutrient, polypeptide-P (يك انسولين گياهي) است كه به كاهش سطح قند خون و ديابت نوع ۲ كمك مي‌كند، در ايران اغلب از اين ميوه به‌عنوان ميوه ديابتي‌ها (درمان ديابت) نام مي‌برند. جالب است بدانيد علاوه بر ميوه‌هاي كارلا، برگ‌ها و ساقه‌ها و حتي ريشه نيز مصرف دارويي دارد.

از عوارض كارلا اين كه مي تواند باعث گرفتگي معده و اسهال شود. بعضي از داروهاي ديابت هم به خوبي با كارلا مخلوط نيستند و اگر ميخواهيد از اين ميوه براي حفظ قند خون خود استفاده كنيد، صحبتهاي طولاني با پزشك خود داشته باشيد. در نهايت، كارلاي مي تواند سقط جنين را هنگامي كه در مقادير زيادي گرفته مي شود، ايجاد مي كند و ممكن است كودكان را بيمار كند، بنابراين بچه ها و زنان باردار بايد از آن اجتناب كنند.

نحوه مصرف كارلا

كارلا را به گونه‌هاي مختلف مصرف مي‌كنند: سرخ‌شده، جوشانده، دم‌كرده، بخارپز، كباب شده. كارلا قبل از مصرف بايد خوب شسته شود. آج‌ها و برجستگي‌هاي پوست خارجي آن باعث مي‌شود كه خاك و كثيفي در ميان آن‌ها بنشيند و به‌راحتي تميز نشود، پوست اين ميوه نيز خوراكي بوده البته برخي اعتقاد دارند كه پوست كارلا را بايد گرفت بنابراين مي‌توانيد لايه نازكي از پوست آن را قبل از مصرف با چاقو جدا كرد. بافت مياني كارلا كه بذرها نيز درون آن قرار گرفته‌اند خوراكي و قابل پخت و پر است. كارلا را مي‌توان با پوست و دانه‌ها پخت‌وپز و مصرف نمود ولي بهتر آن است كه ابتدا از طول به‌طور كامل نصف كنيد و با يك قاشق يا چاقو بافت مياني را به همراه بذرها خارج كنيد و غلاف خارجي (قسمت‌هاي سبز رنگ) را به‌اندازه موردنظر خرد كنيد و مصرف نماييد. غلاف تازه كارلا يك منبع عالي از فولات و ويتامين C و A است. آزمايش‌هاي اوليه آزمايشگاهي نشان مي‌دهد كه برخي از تركيبات فيتوشيميايي در خربزه تلخ ممكن است در درمان عفونت HIV مؤثر باشد. كارلا مخلوطي از فلاونوئيدها و آلكالوئيدها است كه سبب توليد انسولين بيشتر در لوزالمعده و نتيجتاً سبب كنترل قند خون در بيماران ديابتي مي‌گردد.