گل لاله عباسي گياهي چندساله از جنس Mirabilis در خانواده Nyctaginaceae است كه اغلب به‌صورت يك‌ساله پرورش داده مي‌شود و از شايع‌ترين گونه‌هاي زينتي اين جنس است. لاله عباسي گل زيبايي مي باشد كه در طيف وسيعي از رنگ‌ها در دسترس است، بومي مناطق گرمسيري جنوب امريكا و رشته كوه‌هاي آند در كشور پرو مي‌باشد. اين گياه گونه‌هاي زيادي دارد كه گونه نام‌برده، يكي از زيباترين و گسترده‌ترين گونه زينتي اين جنس است. گل‌هاي اين گياه به شكل شيپوري و در رنگ‌هاي مختلف قرمز، زرد، سفيد و صورتي و با آرايش خوشه مركب ديده مي‌شوند. علت نام‌گذاري اين گياه به Four o’clock اين است كه در بعدازظهر نزديك ساعت ۴ گل‌ها باز شده و صبح بسته مي‌شوند. اين گل‌ها به هنگام بازشده عطري را در فضا پراكنده مي‌كنند كه وقتي دوباره بسته شدند، اثري از اين عطر نخواهد بود. يكي از جذابيت‌هاي اين گياه، قدرت تغيير رنگ گل‌هاي آن است كه باعث بر روي يك بوته ما بتوانيم هم‌زمان رنگ‌هاي مختلف گل‌ها را مشاهده كنيم مثلاً در اوايل رشد رنگ گل‌ها صورتي است و وقتي گياه به بلوغ مي‌رسد، گل‌ها تغيير رنگ مي‌دهند كه اين حالت زماني ديده مي‌شود كه لاله عباسي به‌عنوان گياه دو تا ۵ ساله كشت شود چون در سال اول فرصت براي اين تغيير رنگ وجود ندارد. فصل گلدهي از اواخر بهار تا اواسط پاييز است.

نحوه كاشت گل لاله عباسي

زمان مناسب كاشت بذر گل لاله عباسي بهار است. قبل از كاشت بذر لاله عباسي را ۲۴ ساعت درون آب ولرم خيس كنيد. تركيب خاك مناسب براي كاشت بذر لاله عباسي عبارت است از خاك باغچه ۶۰ درصد، ماسه ۲۰ درصد و كود حيواني ۲۰ درصد كه بايد اين مواد باهم خوب تركيب شود. اگر قصد كاشت زياد و توليد اين گل را داريد بهتر است در زمين يك كرت با اين تركيب خاك آماده كنيد، سطح خاك را خوب صاف كنيد قبل از پاشيدن بذرها سطح خاك را خوب آب بدهيد و بعد بذرها را روي خاك بپاشيد سپس بهتر است روي آن حدود ۱ سانتي‌متر كود دامي كاملاً پوسيده سرند شده بريزيد و مجدد با آبپاش آب بدهيد.

اما اگر مقدار كمي از اين بذر را تهيه كرديد و براي باغچه خود و يا به مقدار چند تا گلدان مي‌خواهيد پرورش بدهيد از اين روش زير استفاده كنيد. در اين روش خزانه شما بايد كوچك باشد. براي كاشت لاله عباسي در گلدان ابتدا يك سبد پلاستيكي ميوه يا گلداني با دهانه بزرگ ولي عمق كم تهيه كنيد. گلدان و يا سبد را از خاكي كه در بالا تركيب آن گفته شد پر كنيد و خاك را خوب آب بدهيد تا خاك نشست خود را بكند. حالا بذرها را روي سطح خاك بپاشيد سپس حدود يك سانتي‌متر روي بذرها كود دامي كاملاً پوسيده سرند شده بريزيد و مجدد به‌آرامي با آبپاش آب بدهيد. اگر كود دامي در دسترس شما نبود مي‌توانيد از ورمي كمپوست استفاده نماييد و اگر هر دو اين‌ها در دسترس نبود از همان خاكي كه تركيب كرديد براي روي بذرها استفاده نماييد (اما بهتر است از كود دامي استفاده كنيد تا جوانه‌ها به‌خوبي رشد كرده و قوي شوند) حتماً كود دامي‌اي كه استفاده مي‌كنيد چند ساله، كهنه، پوسيده، خشك و سرند شده باشد. به هيچ عنوان از كود دامي تازه استفاده نكنيد.

بعداز اينكه جوانه‌هاي گياه موردنظر به حدود ۵ تا ۸ سانتي‌متر رسيدند آن‌ها را از خزانه در آورده و در جاي اصلي بكاريد. برخي‌ها بذر را روي محلي كه موردنظرشان هست مي‌پاشند تا همان‌جا سبز بشود اما اين روش درست نيست دليلش اين است كه زمان بذرپاشي بذرها نامنظم روي زمين ميافتند و وقتي سبز مي‌شوند خيلي از آن‌ها ممكن است كنار هم سبز بشوند اما زماني كه بذرها را درون خزانه بكاريد بعد مي‌توانيد به‌صورت منظم بوته‌هاي اين گل را به هر طريقي و به هر فاصله‌اي كه مي‌خواهيد بكاريد.

به اين نكته هم حتماً توجه شود كه هيچ‌وقت اقدام به نگهداري گل و گياهان بيروني در منزل نكنيد چون درون منزل نور و تهويه هواي كافي براي رشد گياهان و درختان بيروني وجود ندارد حتي كاشت بذر هم ممكن است با مشكل مواجه شود در كل اگر مكاني براي كاشت بذر نداريد و مجبور هستيد كه در منزل اين كار را بكنيد بهتر است گلدان خزانه را روي پنجره جنوبي بگذاريد تا نور كافي به آن برسد و حتماً پس از سبز شدن بذر گياهاني كه بيروني هستند آن‌ها را به بيرون از خانه انتقال بدهيد اگر (به بيرون انتقال ندهيد ساقه‌ها دراز شده و كم‌كم از بين مي‌رود)

تكثير

ازدياد اين گياه از طريق بذر صورت مي‌گيرد. خود گياه به‌صورت خودكار در طول سال بذرهاي زيادي روي زمين مي‌ريزد كه در بهار سال بعد جوانه مي‌زنند. ولي اگر بخواهيم خودمان گياه را بكاريم بهتر است قبل از كاشت، ۱۲ ساعت تا يك روز بذر لاله را داخل آب بخيسانيم چون پوسته بذر ضخيم است و با اين كار پوسته نرم شده و جوانه‌زني سريع‌تر رخ مي‌دهد كه زمان كاشت همان اوايل بهار است.

آبياري

زمان آبياري گياه وقتي است كه خاك كمي رطوبت خود را از دست داده است چون اگر خام خيس باشد و آبياري كنيم، غرقاب شدن خاك به گياه صدمه مي‌زند. از طرفي اگر گياه را به فرم چندساله كشت مي‌كنيم، پس گياه در خاك ريشه گوشتي توليد مي‌كند بنابراين بايد در فصل زمستان آبياري را كمتر كرد تا ريشه‌ها نپوسند.

خاك

اين گياه در انواع خاك‌ها به‌خوبي رشد مي‌كند و فقط به زهكش مناسب نياز دارد.

دما

اين گياه بومي مناطق گرمسيري است، پس آب‌وهواي گرم را مي‌پسندد ولي گرماي زياد را نمي‌تواند تحمل كند و اگر رطوبت خاك كافي باشد و هوا هم شرجي باشد، مي‌تواند در چنين هوايي زندگي كند. از طرفي هم‌زمان با كاهش دما، گلدهي آن كاهش مي‌يابد و وقتي دما به صفر رسيد گياه كاملاً از بين مي‌رود.

نور

گل لاله عباسي به نور مستقيم نياز دارد. حال اگر نور كم باشد رنگ برگ‌ها كم‌رنگ شده و گل‌ها و غنچه‌ها مي‌ريزند. اما اگر نور زياد باشد دو حالت پيش مي‌آيد: اگر رطوبت خاك و هوا مناسب باشد، مشكلي براي گياه پيش نمي‌آيد ولي اگر هوا خشك باشد و خشكي خاك هم رخ بدهد، باعث ريزش گل‌ها و سوختگي برگ‌ها مي‌شود.

مراقبت‌ها

– اگر خاك فقير باشد و كمبود مواد غذايي براي گياه رخ بدهد منجر به رنگ‌پريدگي برگ‌ها، توليد برگ‌هاي كوچك، ريزش گل‌ها و باز نشدن غنچه‌هاي مي‌شود.

– اگر كوددهي بيش‌ازحد نياز گياه اعمال گردد، گلدهي كاهش مي‌يابد و در عوض رشد رويشي گياه تحريك مي‌گردد.

– اين گياه، به‌عنوان گياه توهم‌زا قلمداد شده است پس بايد مراقب بود كه مصرف نگردد.

گل لادن يك گونه گياه گل‌دار از خانواده Tropaeolaceae است. زيستگاه لادن رشته كوه‌هاي آند جنوبي در شمال بوليوي و كلمبيا در قاره آمريكاي جنوبي است. اين گل با نام علمي Tropaeolum Majus شناخته مي‌شود. لادن يك گياه چندساله است و داراي برگ‌هاي بزرگ و دايره‌اي شكل است. رنگ برگ‌هاي لادن سبز مايل به زرد و دم‌برگ­هاي آن ۵ تا ۳۰ سانتيمتر است لادن يك گياه علفي است و برگ‌هاي آن شبيه به چتر است. گل‌هاي اين‌گونه زيبا به رنگ‌هاي قرمز، نارنجي، زرد، صورتي و... يافت مي‌شود. يكي از خصوصيات مهم لادن كه مي‌توان آن را به‌راحتي شناسايي نمود برگ‌هاي چرمي شكل و تصوير ظاهري گل است.

برگ لادن طعم و مزه شاهي يا تره تيزك را دارد و به همين علت آن را شاهي هندي مي‌نامند. در خارج، از برگ‌هاي جوان آن در تهيه سالاد استفاده مي‌شود. ميوه‌هاي سبز آن به‌عنوان چاشني به ترشي اضافه مي‌شود. در قديم دم‌كرده آن را به‌عنوان داروي مدر مصرف مي‌كردند. همچنين از خيسانده بذر گل لادن و برگ تازه لادن در الكل براي جلوگيري از ريزش مو استفاده مي‌شود. براي كشت در گلخانه، سبدهاي آويزان، كنار نرده‌ها و در حاشيه مناسب است. در مناطق جنوبي ايران كه زمستان معتدل دارند به‌عنوان گل زمستانه يا بهاره در باغچه منازل كشت مي‌شود.

شرايط نگهداري گل لادن

نور: اين گياه به نور زياد و مستقيم آفتاب نياز دارد آن را در محلي از باغچه بكاريد كه نور مناسبي را دريافت نمايد. بطوركلي اين گياه به آفتاب كامل و نور مستقيم نياز دارد اما نبايد در معرض نور شديد قرار گيرد. اين گياه مي‌تواند در شرايط نيمه سايه هم عملكردي خوبي را از خود نشان دهد؛ اما در سايه بيش از حد و نبود نور مستقيم، باعث بزرگ شدن برگ‌ها و كاهش گلدهي مي‌شود.

آبياري: لادن نسبت به بي‌آبي مقاوم است اما براي شادابي و گلدهي خوب به آبدهي منظم نياز دارد. قبل از هر بار آبياري سطح خاك را لمس نماييد در صورت خشك بودن مجدداً آبدهي را انجام دهيد. در فصل گرما روزي يك‌بار آب دادن مناسب است.

رطوبت: اين خاك به رطوبت كمي نياز دارد بعد از خشك شدن كامل خاك مجدداً آبدهي را انجام دهيد.

دما: دماي مناسب براي نگه‌داري لادن ۲۸ درجه است.لادن به سرماي كم مقاوم است ولي تحمل يخبندان را ندارد. از طرفي هوا اگر زياد گرم باشد، باعث مي‌شود عمر گل‌ها كوتاه شود. پس در تابستان بايد بعدازظهرها در محل سايه نگه‌داشته شود.

خاك: خاك مناسب براي اين گياه خاك شني و سبك است خاك بايد زهكشي خوبي داشته باشد.

كوددهي: كود نيتروژن به زياد شدن شاخ و برگ و توليد گل‌هاي بيشتر كمك مي‌نمايد.

تكثير: تكثير اين گياه به دو طريق انجام مي‌شود:

۱) كشت بذر: اين روش اصلي‌ترين روش ازدياد است كه به دو صورت انجام مي‌گيرد. يا گياه را مستقيماً در خرداد ماه در زمين اصلي كشت مي‌كنند و يا در مناطق سرد در آخر زمستان در خزانه مي‌كارند و بعد با خاك اطراف ريشه به زمين اصلي انتقال مي‌يابد. در اين حالت در بهار گل زيادي توليد مي‌كند. اين گياه به انتقال حساسيت دارد به همين دليل نشاكاري كمتر انجام مي‌شود. نكته قابل‌توجه در روش كشت با بذر اين است كه براي كاشت گل لادن بايد از بذرهاي تازه استفاده كرد چون بذرهاي مانده، قوه ناميه كم و درنتيجه درصد جوانه‌زني كمي دارند.

۲) قلمه زدن: اين روش در ارقام پر پر معمول است. در اين روش ساقه‌هاي سفت انتخاب شده و به جز چند برگ كوچك انتهايي، ساير برگ‌ها حذف مي‌شوند. بعد اين ساقه‌ها را در آب گذاشته و در محلي كه آفتاب ملايم است قرار مي‌دهند بعد از ريشه‌دار شدن، گياه به گلدان انتقال مي‌يابد.

زمان گلدهي: از اوايل بهار تا پايان پاييز فصل گل لادن دارد. كشت آن در پائيز و نگهداري در گلخانه موجب گلدهي در طول زمستان مي‌شود و براي اوايل بهار نيز گلدان‌هاي پرگلي مي‌توان داشت. در هواي آزاد تمام ماه‌هاي بهار، تابستان و پائيز گل مي‌دهد.

روش كاشت بذر لادن: بذرها را ۲۴ ساعت در آب ولرم خيس كنيد سپس در مخلوطي از خاك باغچه و ماسه و كود حيواني در عمق ۲ سانتي‌متري بكاريد. بعد از كاشت خزانه را در محلي نيم‌سايه نيم آفتاب قرار داده و آن را آبياري كنيد. سپس روي آن را پوششي نايلوني با چند سوراخ بگذاريد تا تهويه آن مناسب باشد و همچنين رطوبت را زود از دست ندهد. پس از اينكه بذرها جوانه زدند و سرماي هوا از بين رفت آن‌ها را به زمين اصلي منتقل كنيد.

زمان كاشت: اواخر زمستان تا اوايل بهار فصل كاشت گل لادن است.

مدت زمان جوانه‌زني: ۱۴ الي ۲۱ روز زمان لازم است تا بذرها جوانه بزنند.

دماي مطلوب: ۱۵ تا ۱۸ درجه براي بذرها مناسب است.

خواص گل لادن

مي‌توان از گل لادن براي راحتي دفع، مقابله با سرماخوردگي و مراقبت از مو استفاده كرد. اگر جز افرادي هستيد كه جعبه‌ي كمك‌هاي اوليه‌تان را پر از داروهاي مختلف نمي‌كنيد، اگر اعتقادي به داروهاي امروزي نداريد و به قول بنده خدايي آن‌ها را گچ مي‌دانيد و اگر طرفدار داروهاي گياهي و طبيعي هستيد اين مطلب به دردتان مي‌خورد. مي‌خواهيم ۳ خاصيت گل لادن را بازگو كنيم.

لوئي چهاردهم دستور داد اين گل را به خاك فرانسه وارد كردند تا از قابليت تزئيني آن استفاده كنند. اما بايد بدانيد كه اين گل علاوه بر رنگ‌هاي زيبا و دل‌انگيز آن خواص درماني نيز دارد. مي‌توان از اين گل لادن براي راحتي دفع، مقابله با سرماخوردگي و مراقبت از مو استفاده كنيد.

دانه‌هاي خشك گل لادن خواص مليني دارد. در واقع اين دانه‌ها عمل دفع را راحت‌تر مي‌كند. ۷۰ گرم دانه‌ي خشك گل لادن را پودر كنيد. ۱۵۰ گرم عسل به آن اضافه كنيد. هر روز تا زماني كه حالتان بهتر شود ۳ قاشق چاي‌خوري ميل كنيد.

سرماخوردگي، سرفه، برونشيت و غيره. گل لادن مانند يك پزشك مهربان به سراغ درمان گلو و سينه‌ي شما مي‌رود. گلبرگ‌ها و برگ‌هاي خشك گل لادن را دم و ميل كنيد. اين دمنوش گل لادن تب شما پايين مي‌آورد و خواب راحتي به شما هديه مي‌دهد.

يكي ديگر از فوايد گل لادن ياري رساندن به موهاي آسيب ديده است. گل لادن باعث درخشندگي و تقويت موها مي‌شود و با ريزش آن‌ها مقابله مي‌كند. براي اين كار داخل يك ليتر آب يك مشت برگ، گلبرگ و دانه‌هاي خشك لادن را ريخته و به مدت ۱۵ دقيقه بجوشانيد. اجازه دهيد اين جوشانده خنك شود. موهايتان را با شامپوي هميشگي‌تان شستشو دهيد و اين محلول را روي موهايتان بريزيد. ۱۰ تا ۱۵ دقيقه صبر كنيد و آب بكشيد.

گل‌هاي زيبا و خوش‌رنگ شقايق به همراه تكثير و نگهداري آسان از اين گل زيبا، آن را به يكي از بهترين گياهان فصلي براي كاشت در گلدان و نگهداري در محيط خانه و باغچه تبديل كرده است. شقايق به‌عنوان نمادي از سربازان كشته‌شده در جنگ مشهور است و در كشور ما از آن با نام لاله وحشي ياد مي‌شود و با نام گل هميشه عاشق مشهور است. در اين مقاله نحوه كاشت گل شقايق در گلدان و شرايط محيطي موردنياز گياه را به شما آموزش مي‌دهيم.

گل شقايق اغلب يك‌ساله و به‌ندرت دوساله است و در مزارع كشاورزي به‌عنوان علف هرز شناخته مي‌شود. اين گل گونه‌هاي مختلفي دارد و در كشور ما ارقام وحشي آن در دامنه‌ها كوه‌ها و دشت‌ها به‌صورت خودرو فراوان مي‌رويد. گل‌هاي شقايق به‌صورت منفرد در انتهاي ساقه‌هاي اصلي و شاخه‌هاي فرعي مي‌رويند و گل‌ها قبل از شكوفايي آويزان هستند. اندازه قطر هر گل، ۳۰ تا ۸۰ ميلي‌متر و در بيشتر مواقع به رنگ گل شقايق زرد، گل شقايق قرمز تا بنفش و به‌ندرت گل شقايق سفيد يا ارغواني هستند و ارتفاع خود گياه بين ۲۰ تا ۷۰ سانتي‌متر است. جالب است بدانيد، نوع وحشي اين گل (شقايق وحشي) رنگ طبيعي نارنجي سرخگون درخشان دارد، ولي از اواخر قرن نوزدهم با پرورش انتخابي در باغ‌ها، نژاد‌هاي مختلفي از اين گل ايجاد شده كه رنگ‌هاي متفاوتي از سفيد روشن با لكه‌هاي سياه بادمجاني تا انواع صورتي و شاه بلوطي تيره دارند.

كاشت

بهترين روش كاشت شقايق در منزل و تكثير آن كاشت از طريق بذر شقايق است. مراحل كاشت شقايق در گلدان به شرح زير است. بذر گل شقايق كوچك است و مي‌توان آن را در گلدان‌هاي مستطيلي شكل به تعداد چند عدد در هر گلدان كاشت. خاك گلدان را به‌صورت شياري با عمق نيم تا يك سانتي‌متر گود كنيد و بذرها را داخل شياري كه ايجاد كرده‌ايد، بكاريد و روي آن‌ها را با لايه نازكي از مخلوط خاك و كود بپوشانيد. سطح خاك را به‌طور كامل با اسپري آبياري كنيد. توجه داشته باشيد از غرقابي كردن خاك گلدان خودداري كنيد و تا زمان جوانه زدن بذرها، آبياري را فقط به شيوه اسپري كردن انجام دهيد تا بذرها جابه‌جا نشده و در خاك فرو نروند تا از خفگي جوانه‌ها پيشگيري شود. گلدان را در مكاني آفتابي با دريافت نور كامل خورشيد قرار دهيد و خاك را تا جوانه‌ها سبز شوند، مرطوب نگه‌داريد. بعد از كاشت شقايق در گلدان، بذر‌ها پس از گذشت ۲ تا ۴ هفته جوانه مي‌زنند. در اين مرحله اگر جوانه‌ها متراكم بودند، تعدادي از جوانه‌هاي ضعيف را حذف كنيد تا فضا براي رشد ساير جوانه‌ها بيشتر شود. بعد از گذشت ۱۲ هفته گل‌هاي زيبا و خوش‌رنگ شقايق شكوفا مي‌شوند. با كاشت آن در اول بهار، در اواخر بـهار و تمام تابـستان گل خواهد داد. اگر در پائيز كشت شود زودتر گل مي دهد.

شرايط نگهداري

نگهداري از گل شقايق بسيار راحت است و در مزارع كشاورزي اين گل را جزو علف‌هاي هرز طبقه‌بندي مي‌كنند. شرايط محيطي موردنياز گل شقايق عبارت‌اند از:

خاك: شقايق در خاك‌هاي حاصلخيز با زهكشي مناسب بهترين رشد را دارد. براي كاشت شقايق در گلدان، مخلوطي از خاك باغچه به همراه خاك‌برگ پيشنهاد مي‌شود.

آبياري: گل شقايق از گياهان مقاوم به خشكي است و به آبياري كمي نياز دارد. آبياري را زماني انجام دهيد كه در فاصله بين دو آبياري خاك گلدان خشك شده باشد.

نور: گل شقايق به نور كافي و كامل خورشيد براي رشد مناسب نياز دارد.

دما: دماي ۲۱ درجه سانتي‌گراد بهترين دما براي رشد گياه است. با اين وجود گل شقايق تا دماي ۱۵- درجه سانتي‌گراد را تحمل مي‌كند.

آفات و بيماري‌ها: گل شقايق به‌ندرت توسط حشرات و يا بيماري آسيب مي‌بيند. در طول رشد جوانه‌ها اگر شرايط نگهداري گياه زياد مرطوب باشد. ممكن است گياه لكه‌دار شود و دچار بيماري قارچي شود. به اين منظور استفاده از قارچ‌كش‌ها براي كمك به جلوگيري از اين مشكل پيشنهاد مي‌شود.

براي نگهداري و كاشت شقايق در گلدان مطمئن باشيد كه گلدان موردنظر داراي زهكشي مناسب است. چراكه حالت غرقابي بستر كاشت به گياه آسيب جدي وارد مي‌كند. همچنين به دليل تحمل بالاي گياه به كم‌آبي و نور مستقيم خورشيد، كاشت اين گل يكي از بهترين گل‌هاي مخصوص تراس و بالكن است.

خواص گل شقايق

گل شقايق: مسكن و مخدر ضعيف، خواب‌آور و آرام‌بخش، مسكن سرفه‌هاي مقاوم و خلط‌آور، ضد سياه سرفه و تب‌بر، تسكين دهنده دردهاي سياتيك و ضد يرقان، نرم‌كننده سينه و ضد نفس‌تنگي، نرم‌كننده و ضدالتهاب، كاهنده ورم‌ها و ضد برونشيت، معرق در ذات الجنب و ضد تب‌هاي دانه‌اي است. در ضمن براي نزله‌هاي ششي، آنژين‌ها، بيماري‌هاي سينه، زكام، گلودرد و آسم نيز مفيد است. در استعمال خارجي جوشانده گل شقايق به‌صورت غرغره التيام‌بخش ناراحتي‌هاي مخاط دهان مي‌باشد.

گرز و شيرابه: مخدر، مسكن دردهاي عمومي، آرام‌بخش، تقويت‌كننده بدن، ضد تب و خواب‌آور بخصوص براي اشخاص مسن و كودكان است.

برگ و دانه سياه‌رنگ داخل گُرز گياه: تسكين‌دهنده حرارت كبد و قطع كننده سيلان رحم است. خواص برگ و تخم داخل كپسول شقايق سرخ از خشخاش معمولي (خشخاش ترياك) قوي‌تر است.

نحوه مصرف گل شقايق

دمنوش گل شقايق (دم كرده گل شقايق) از موارد استفاده از گل شقايق است..

گل شب بو از گياهان پرطرفدار نوروزي است كه علاوه بر زيبايي فوق‌العاده گل‌هايش به علت عطر بي‌نظيرش نيز بسيار موردتوجه است و براي نگهداري در آپارتمان و كاشت در فضاي سبز و باغچه‌ها انتخاب مي‌شود. در ادامه اين مطلب شما را با روش كاشت گل شب بو، نحوه نگهداري و شرايط محيطي موردنياز اين گل آشنا مي‌كنيم.

كاشت

كاشت گل شب بو از طريق بذر و قلمه زدن قابل انجام است و جزو گياهاني است كه تكثير آن ساده است. مهم‌ترين روش تكثير گل شب بو كاشت بذر است كه در دو زمان از سال انجام مي‌گيرد. در مورد شب‌بوهاي يك‌ساله و همچنين چندساله معمولاً بذر شب بو در اوايل بهار (بعد از رفع يخبندان بهاره) و يا در صورت داشتن امكانات ۸-۶ هفته قبل از رفع يخبندان در محيطي محافظت‌شده همانند داخل منزل و يا گلخانه كاشته مي‌شوند، سپس در اوايل بهار به زمين اصلي منتقل مي‌شوند.

۱- بذر گل شب بو را در عمق ۳ تا ۴ سانتيمتري خاك بكاريد. فاصله بين بذر شب بو بهتر است بين ۱۵ تا ۲۰ سانتيمتر باشد.

۲- بهتر است بذر شب بو را از اواخر مرداد ماه تا اوايل شهريور در هواي آزاد بكاريد و پس از آنكه بوته‌ها چند برگه شد، بوته‌هاي كم پر را جدا كنيد.

۳- زماني كه بوته‌هاي شب بو حدود ۳ تا ۵ سانتيمتر رشد كردند بايد آن‌ها را به گلدان‌هاي مناسب انتقال دهيد.

۴- توجه داشته باشد اگر گل شب‌بوي شما از نمونه‌هاي تك شاخه است مي‌توانيد ۳ تا ۵ بوته از آن را به يك گلدان انتقال دهيد اما چنانچه از انواع پر شاخه استفاده نموده‌ايد يك بوته براي هر گلدان كافي است.

۵- گلدان‌هاي شب بو را در محل سايه قرار دهيد. هنگامي‌كه بوته‌ها به گلدان جديد و فضاي محيط عادت كردند مي‌توانيد آن‌ها را به محل آفتاب‌رو انتقال دهيد.

۶- بهترين محل براي نگهداري گل شب بو در داخل ايوان يا بالكن منزل و در پشت پنجره اتاق‌هاست. در صورت نگهداري شب بو در داخل آپارتمان، دماي منزل بايد خنك باشد.

۷- گلدان‌ها را در هفته حداقل سه تا چهار بار آبياري كنيد.

۸- توصيه مي‌شود خاك گلدان را هر سال يك‌بار با كودهاي غني از پتاسيم و نيتروژن مخلوط كنيد.

تكثير از طريق قلمه يكي ديگر از روش‌هاي كاشت گل شب بو در مورد انواع چندساله اين گياه است. اين روش چندان متداول نيست، با اين وجود اگر تصميم به قلمه زدن گل شب‌بوي خود داريد بهترين زمان فصل تابستان است.

شرايط نگهداري

شرايط اكولوژيكي موردنياز نگهداري شب بو عبارت است از:

خاك: گل شب بو به خاك سبك و با زهكش خوب نياز دارد كه خنثي تا كمي قليايي و نسبتاً حاصلخيز باشد. تركيب خاك‌برگ، شن، كود پوسيده گاوي و خاك معمولي براي كاشت گل شب بو مناسب است.

نور: گل شب بو براي رشد بهتر نياز به نور مستقيم دارد. البته اين ميزان دريافت نور براي گل بستگي به دما محيط دارد به‌طوري كه هرچه دماي محيط كمتر باشد و هوا خنك‌تر باشد، گياه ميزان نور مستقيم بيشتري را تحمل خواهد كرد. با افزايش دماي محيط، اگر از شدت بيش از اندازه نور محافظت نشود ابتدا گل‌ها پژمرده مي‌شوند و سپس تمامي گياه پژمرده خواهد شد.

دما: همه انواع شب بو از جزو گياهان سرمادوست هستند و به هواي گرم حساسيت دارند. گل‌هاي شب بو در اثر گرم شدن هوا ابتدا كمتر گل مي‌دهند و سپس برگ‌هاي گياه زرد شده و به‌تدريج مي‌ريزند و گياه از بين مي‌رود.

آبياري: نياز آبي گل شب بو متوسط است. بهترين زمان آبياري گياه زماني است كه بين دو آبياري سطح خاك كاملاً خشك شده باشد. در صورت آبياري بيش‌ازاندازه ريشه گياه پوسيده خواهد شد.

آفات و بيماري‌ها: از بيماري‌ها و آفات مهم گياه شب بو مي‌توان به زنگ شب بو، كنه تارعنكبوتي، معدنچي برگ، تريپس، سفيدك داخلي و شته اشاره كرد. براي از بين بردن اين آفات و بيماري‌ها بايستي از سموم شيميايي مربوطه استفاده شود.

جالب است بدانيد چند سالي است كه گل شب بو به‌عنوان گل شاخه بريده نيز مورداستفاده قرار مي‌گيرد و شاخه‌هاي بريده آن درصورتي‌كه هواي اتاق گرم نباشد، چندين روز در آب دوام مي‌آورند.

شاه پسند گياهي گل‌دار و هميشه سبز بوده، ۲۵۰ گونه از اين گياه در دنيا به‌صورت يك‌ساله و چندساله و درختچه‌اي وجود دارد، اين گياه بومي مناطق گرمسير آمريكا بوده و به خشكي نسبتاً مقاوم است، گل‌هاي گياه شاه پسند رنگارنگ و چتري و بادوام مي‌باشند. گل شاه پسند در مناطق گرمسير تمامي طول سال بر روي گل بوده و در مناطق نيمه گرمسير يا سردسيري در فصل گرم به گل مي‌رود، ساقه‌ها و برگ‌هاي اين گياه غالباً موم دار است. برگ‌هاي اين گل در آفتاب كم، رنگ خود را تا حدودي به سبز روشن تغيير مي‌دهد و سايه جزئي را نيز تحمل مي‌كند. شاه پسند را به‌راحتي مي‌توان در گلدان كشت نمود و با شروع فصل سرما به محلي گرم برد و در تمام طول سال از گل‌هاي آن لذت برد. انواع گل شاه پسند از نظر رنگ عبارت از رنگ هاي سفيد، قرمز و نارنجي مي باشد.

آموزش كاشت بذر گل شاه پسند

تكثير گل شاه پسند از بذر خيلي ساده نيست، گل شاه پسند علاوه بر كاشت بذر از طريق قلمه‌ زدن گل شاه پسند نيز تكثير مي‌يابد، در اوايل بهار و پاييز مي‌توانيد از قلمه‌هاي جوان اين گياه استفاده نماييد. اولين قدم براي كاشت بذر گياهان زينتي انتخاب خاك مناسب است، برخي از خاك‌هاي باغچه ممكن است مانع سبز شدن بذر و مرگ جوانه بشود بهتر است از خاك‌هاي آماده و بسته‌بندي استفاده كنيد. بهترين تركيب خاك براي كاشت اين بذر شامل ۳۰ درصد كوكوپيت، ۵۰ درصد پيت ماس يا ورمي­كمپوست و ۲۰ درصد پرليت دانه‌ريز است.

ابتدا بذرها را داخل آب ولرم بريزيد تا به مدت چند ساعت خيس بخورند و بذرها زير آب بروند، (حداقل ۳ تا ۱۰ ساعت) اين عمل باعث شده تا پوست خارجي بذرها نرم و شكسته شود و جوانه‌زني تسريع شود. بذرها به‌طور طبيعي بعد از اين مدت بايد ته طرف بروند، بذرهايي كه زير آب نرفته‌اند را مجدد در آب ولرم ريخته تا آب را جذب كنند و به زير آب بروند در غير اين صورت شانس جوانه‌زني آن‌ها كم مي‌شود.

براي اينكه تصميم بگيريم بذرها را نشاء كنيم يا مستقيم بكاريم بايد چند نكته را مد نظر داشته باشيم:

۱. در چه فصلي قرار داريم؟ اگر هوا هنوز سرد است بايد اقدام به نشاء كردن در محيطي گرم همانند منزل يا گلخانه كنيم و بعد از اتمام سرما به محل اصلي كاشت در فضاي باز (باغچه يا باغ) منتقل كنيم، اگر نه در فصل گرم سال هستيم مي‌توانيد به‌راحتي در فضاي باز اقدام به كاشت مستقيم در گلدان و باغچه كنيم.

۲. قصد كاشت در گلدان داريد يا باغچه؟ در صورتي كه مي‌خواهيد اقدام به كاشت بذر شاه پسند در گلدان كنيد كاشت مستقيم مناسب است ولي براي كاشت در باغچه و براي اينكه فواصل كاشت منظم باشد نشاء كردن بذرها توصيه مي‌شود. بذرها را مي‌توانيد در گلدان يا سيني نشاء و يا حتي ليوان‌هاي يك‌بار مصرف نشا كنيد يا اينكه مستقيم در محل اصلي بكاريد، نشاء كردن نسبت به كاشت مستقيم مزاياي بيشتري دارد.

نشاء كردن بذر گل شاه پسند

ظرف كشت خود (ليوان يك‌بار مصرف يا سيني نشاء) را با خاك موردنظر پر كنيد، سپس اقدام به آبياري كنيد تا آب از انتهاي ظرف كشت خارج شود و خاك نشست كند. سپس سوراخي ريز به عمق ۰٫۵ تا ۱ سانتي‌متر ايجاد كنيد و يك يا دو عدد بذر را داخل آن قرار دهيد و سپس با خاك ورمي كمپوست روي بذرها بريزيد، البته مي‌توانيد از همان تركيب خاك نيز بر روي بذر بريزيد ولي استفاده از كمپوست باعث به وجود آمدن نشاءهايي قوي‌تر مي‌شود. دماي ايده آل براي كاشت بذر ۱۵ تا ۲۵ درجه است و نياز به محيطي خيلي گرم ندارد. اكنون ظرف كاشت را به محيطي مناسب ببريد و با اسپري خوب آبياري كنيد تا آب به بذرها برسد و خاك كاملاً مرطوب شود.

تا قبل از جوانه زدن بذر شاه پسند نبايد اجازه دهيد سطح خاك خشك شود، اگر ظرف كاشت را در مقابل آفتاب مستقيم قرار داده‌ايد مشكلي نيست ولي بايد بيشتر مراقب بود تا خاك رطوبتش را از دست ندهد، چون بذر در عمق كمي كاشته شده كه به‌سرعت ممكن است در مقابل آفتاب خشك شود و جوانه بميرد. بعد از اينكه نشاء چهار برگه شد و رشد كافي كرد آن‌ها را به گلدان اصلي يا باغچه منتقل كنيد.

اگر مي‌خواهيد گلدان را در منزل نگه‌داري كنيد حتماً بايد محيطي پرنور را برايش در نظر بگيريد، پشت پنجره جنوبي با حداقل ۸ ساعت نور در روز ايده آل است، اگر اين شرايط را نمي‌توانيد فراهم كنيد بايد از نورهاي كمكي (فلورسنت) استفاده كنيد براي اين كار بايد چراغ فلورسنت را در فاصله ۸ تا ۱۰ سانتي‌متري گياه قرار دهيد.

كاشت مستقيم بذر گل شاه پسند الوان در باغچه

براي كاشت مستقيم بذر اولين نكته كه بايد به آن توجه نمود دماي محيط كاشت است، براي كاشت مستقيم در گلدان و در منزل در هر فصلي مي‌توان اقدام نمود ولي براي كاشت مستقيم در گلدان و فضاي باز يا در باغچه بايد بعد از گرم شدن هوا و اتمام سرما اقدام به كاشت بذر كرد. دماي محيط كاشت بذر گل شاه پسند بايد ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد. ابتدا كود دامي پوسيده را بر روي بستر باغچه مي‌ريزيم و به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتي‌متر زيرورو مي‌كنيم تا مخلوط شود سپس اقدام به آبياري مناسب مي‌كنيم تا خاك كاملاً خيس شود بعد از گذشت چند ساعت از آبياري بذرها را با فاصله ۱۰ تا ۲۰ سانتي‌متر از يكديگر در عمق ۲ تا ۳ سانتي‌متري قرار مي‌دهيم و بر روي آن خاك قرار مي‌دهيم. سپس به‌آرامي اقدام به آبياري مي‌كنيم به‌طوري كه بذرها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آن‌ها مي‌مانيم. تا قبل از جوانه‌زني خاك هرگز خشك نشود.

كاشت مستقيم بذر گل شاه پسند در گلدان

براي كاشت شاه پسند در گلدان ابتدا مطمئن مي‌شويم كه ته گلدان سوراخ‌هاي مناسبي براي خروج آب اضافي دارد سپس به ارتفاع ۴ سانتي‌متر كف آن ماسه درشت مي‌ريزيم و سپس گلدان را با تركيب خاكي كه در بالا گفته شد پر مي‌كنيم و خوب آبياري مي‌كنيم تا خاك نشست كند و آب از ته گلدان خارج شود. اكنون بذرها را در عمق ۲ برابر طول بذر (حدوداً ۰٫۵ تا ۱ سانتي‌متر) و در فواصل ۵ تا ۱۰ سانتي‌متري مي‌كاريم و روي آن را با كمپوست پوسيده يا همان تركيب خاك اصلي پر مي‌كنيم و به‌آرامي آبياري مي‌كنيم، بهتر است با افشانه يا اسپري آبياري شود تا بذرها جابجا نشود. تا قبل از جوانه‌زني بذرها اجازه ندهيد خاك خشك شود و هميشه مرطوب باشد، بعد از جوانه‌زني بذرها بايد گلدان در جاي پر نور باشد.

اگر اقدام به نگهداري گلدان در آپارتمان مي‌كنيد بايد توجه نمود كه ميزان نور دريافتي روزانه ۷ تا ۸ ساعت باشد. آبياري گياه بايد هر چند روز يك بار هنگامي‌كه سطح خاك كمي خشك شد انجام شود. تا قبل از جوانه‌زني بذرها و در صورتي كه هوا خيلي گرم نبود مي‌توانيد گلدان را با مشما شفاف كاور كنيد (بپوشانيد) تا با بالا رفتن رطوبت و دما جوانه‌زني سريع‌تر اتفاق بيفتد. بهتر است هنگام مواجه با اين گياه از دستكش استفاده كنيد زيرا شيره اين گياه براي پوست ايجاد حساسيت مي‌كند.

خواص گل شاه پسند

قسمت مورداستفاده اين گياه، برگ گل شاه پسند و سرشاخه‌هاي سبز آن است در اثر مالش دادن بوي مطبوعي در تمام قسمت‌هاي اين گياه منتشر مي‌شود ولي طعم آن گس و تلخ است. اين گياه گونه‌هاي مختلفي دارد كه متجاوز از صد نوع مي‌باشد، ما در ايران بيشتر نوع تزئيني آن كه شاه پسند درختي نام دارد را مي‌شناسيم اما نوع دارويي آن نيز در ايران وجود دارد كه ما در اين مطلب بيشتر به آن نوع مي‌پردازيم. شاه پسند مشكلاتي از قبيل نفخ و احساس سنگيني را برطرف كرده و به بهبود عملكرد كبد كمك مي‌كند. از ديگر فوايد گل شاه پسند اين كه اين گياه براي برطرف كردن حالت تهوع و يا استفراغ نيز مفيد است. نتايج پژوهش‌هاي متعدد نشان مي‌دهد كه عصاره‌ي روغني يا همان افشره‌ي خوراكي شاه پسند ليمويي به دفع هليكوباكترپيلوري كمك مي‌كند به خاطر اينكه اين باكتري نمي‌تواند در برابر تركيبات شاه پسند مقاومت كند. شاه پسند آرام‌بخش است و باعث خواب راحت مي‌شود. شاه‌پسند براي مقابله با استرس و اضطراب فوق‌العاده است. مي‌توانيد زماني كه تحت فشارهاي روحي رواني هستيد و يا بي‌خوابي به سرتان ميزند از آن استفاده كنيد.

گل ختمي با نام علمي Althaea officinalis گياه بومي مناطق شرق مديترانه است و داراي برگ‌هاي دندانه‌دار و پهن است. گل‌هاي آن درشت به رنگ سفيد مايل به قرمز يا ارغواني هستند كه به‌صورت دسته‌هاي سه‌تايي در اواخر تابستان ظاهر مي‌شود. گل ختمي انواع مختلفي دارد كه هر كدام رنگ‌هاي متفاوتي دارند از جمله گل ختمي نارنجي، ختمي زرد، قرمز و سفيد. ختمي هايي كه گل سفيد دارند كاربرد درماني بيشتري دارند. مردم برخي كشورها از مدت‌ها پيش خواص ختمي دارويي را مي‌شناختند و از آن براي درمان بعضي بيماري‌ها استفاده مي‌كردند.

ختمي دارويي در تعدادي از فارماكوپه هاي معتبر به‌عنوان گياه دارويي معرفي شده و فوايد ختمي مورد تأكيد قرار گرفته است. برگ‌ها و ريشه گل ختمي دارويي خاصيت دارويي دارند و از دمنوش گل ختمي به‌عنوان ضد سرفه، خلط‌ آور و نرم‌كننده مجاري تنفسي استفاده مي‌شود. موسيلاژ موجود در برگ‌ها و ريشه‌اين گياه سوزش غشاء مخاطي را تسكين و التهاب را كاهش مي‌دهد. از گل‌ها و پيكر رويشي ختمي دارويي به‌ندرت استفاده مي‌شود.مردم بعضي سرزمين‌ها از دم كرده ختمي براي رفع ورم ملتحمه چشم استفاده مي‌كنند. از مواد مؤثر اين گياه در صنايع دارويي، داروهاي مختلفي به اشكال شربت، قطره و قرص براي مداواي بيماري‌هاي مربوط به ناي و نايژه و همچنين تسكين سرفه‌هاي ناشي از ناهنجاري‌هاي ريه تهيه مي‌شود. ختمي دارويي در سطوح مختلفي در بعضي از كشورها كشت مي‌شود.

ختمي گياهي علفي و چندساله است. منشأ اصلي اين گياه منطقه مديترانه گزارش شده است و در مناطقي كه خاك از رطوبت كافي برخوردار باشد مي‌رويد. اين گياه در اروپا، آسيا و شمال آفريقا گسترش دارد. از ريزوم، ريشه‌اي ساده و يا كم‌وبيش منشعب به طول ۱۰ تا ۳۰ سانتي‌متر و به ضخامت دو تا سه سانتي‌متر خارج مي‌شود. رنگ قسمت خارجي ريشه قهوه‌اي تيره و لايه داخلي آن سفيدرنگ است. ساقه استوانه‌اي شكل و ارتفاع آن ۸۰ تا ۱۲۰ سانتي‌متر است. پاي ساقه معمولاً چوبي است. برگ‌ها سه تا پنج لبي به قطر ۵ تا ۱۰ سانتي‌متر و رنگ آن سبز تيره است. برگ‌ها به‌طور متناوب روي ساقه قرار مي‌گيرند. برگ‌هاي قسمت فوقاني ساقه كم‌وبيش تخم‌مرغي شكل است، ولي برگ‌هاي پاييني ساقه قلبي شكل هستند. حاشيه برگ‌ها دندانه دارند.

سطح برگ‌ها از كرك‌هاي انبوه و فراواني پوشيده شده است. گل‌ها كوچك و به رنگ سفيد يا صورتي كم‌رنگ و گاهي در سطح گلبرگ‌ها لكه‌هاي زرشكي يا ارغواني مشاهده مي‌شود. گل‌ها از زاويه برگ‌ها و به‌صورت مجتمع و از اوايل تابستان (تير) ظاهر مي‌شوند و گلدهي تا اواخر تابستان (شهريور) ادامه مي‌يابد. گل‌ها براي مدت نسبتاً طولاني روي گياه مشاهده مي‌شوند. ميوه اين گياه قهوه‌اي رنگ، مدور، مسطح و چند لايه‌اي است و چين‌هايي در اطراف آن وجود دارد. وزن هزار دانه ۲/۲ تا ۲/۳ گرم است. ريشه ختمي دارويي حاوي مواد موسيلاژي (پلي ساكاريد) به مقدار ۳۳ درصد، نشاسته (۳۳ درصد)، تركيبات قندي (۱۰ درصد)، پكتين (۱۰ درصد)، آسپاراژين (دو درصد) و مقدار كمي روغن است. مواد مؤثر عمده برگ‌ها و گل‌هاي اين گياه را تركيبات موسيلاژي (۵ تا ۱۰ درصد) و مقادير كمي اسانس (۲۰/۰ درصد) تشكيل مي‌دهد.

كاشت

بذر ختمي ۱۰ تا ۱۵ روز پس از كاشت در دماي مناسب و وجود رطوبت كافي سبز مي‌شود. خاك‌هاي سبك، عميق و حاوي تركيبات هوموسي خاك‌هاي مناسبي براي كشت اين گياه هستند. هواي گرم و رطوبت كافي نه تنها براي رويش اين گياه مناسب است بلكه در افزايش كميت و كيفيت مواد مؤثر آن تأثير مطلوبي دارد. اگرچه بذر گل ختمي را با هر گياهي مي‌توان به‌تناوب كشت كرد ولي بهتر است با گياهاني كه دوره رويشي كوتاهي دارند به تناوب كشت كرد تا پس از برداشت، زمان كافي براي آماده ساختن زمين وجود داشته باشد.

تحقيقات نشان مي‌دهد كودهاي حيواني پوسيده نقش عمده‌اي در افزايش عملكرد برگ، ريشه و مواد مؤثر اين گياه دارد. از اين رو توصيه مي‌شود در فصل پاييز هنگام آماده‌سازي زمين ۲۰ تا ۳۰ تن كود حيواني پوسيده به زمين اضافه شود. چنانچه زمين از مواد و عناصر غذايي تهي باشد و در صورت عدم استفاده از كود حيواني توصيه مي‌شود ۳۰ تا ۴۰ كيلوگرم در هكتار ازت، ۵۰ تا ۶۰ كيلوگرم در هكتار اكسيد فسفر و ۸۰ تا ۱۰۰ كيلوگرم در هكتار اكسيدپتاس به‌عنوان مقادير پايه در اختيار گياهان قرار گيرد. اضافه كردن ۳۰ تا ۴۰ كيلوگرم در هكتار ازت در مرحله ساقه دهي نقش عمده‌اي در افزايش عملكرد دارد.

ريشه‌هاي ضخيم از مقدار بيشتري مواد مؤثر برخوردارند. ازآنجاكه آماده‌سازي خاك تأثير عمده‌اي در وضعيت ريشه و رشد گياه دارد، لذا قبل از كاشت آماده ساختن خاك ضرورت دارد. پس از افزودن كودهاي حيواني يا شيمايي موردنياز گياه انجام شخم عميق در فصل پاييز (به عمق ۴۰ تا ۶۰ سانتي‌متر) ضروري است. جمع‌آوري سنگ‌ها و قلوه سنگ‌هاي خاك نه‌تنها سبب گسترش ريشه و افزايش عملكرد آن مي‌شود بلكه در رويش گياه مؤثر است و سبب افزايش عملكرد برگ و گل نيز مي‌شود. در اوايل بهار زمين را تسطيح و بستر خاك را براي كشت گياه بايد آماده كرد.

فصل بهار (نيمه اول فروردين) يا اواخر پاييز (آذر) زمان مناسبي براي كشت مستقيم ختمي است. فاصله رديف‌ها از يكديگر ۶۰ تا ۷۰ سانتي‌متر مناسب است. در كشت مستقيم براي هر هكتار زمين به پنج تا شش كيلوگرم بذر نياز است. در كشت غيرمستقيم در اواخر بهار و اوايل تابستان (خرداد-تير) زمان مناسبي براي كشت بذر ختمي در خزانه هواي آزاد است. بذرها را در رديف‌هايي به فاصله ۱۵ سانتي‌متر كشت مي‌كنند. بذر موردنياز براي هر هكتار زمين يك كيلوگرم است. ۵/۲ تا ۳ ماه پس از سبز شدن در فصل پاييز (مهر-آبان) يا اوايل بهار سال بعد نشاءها را مي‌توان به زمين اصلي منتقل كرد. اگرچه اوايل بهار نشاءها را مي‌توان منتقل كرد ولي فصل پاييز زمان مناسبي براي انتقال آن‌ها به زمين اصلي است؛ زيرا شوك حاصل از عمل انتقال در فصل پاييز به‌مراتب كمتر از بهار است. نشاءها را در رديف‌هايي به فاصله ۶۰ تا ۷۰ سانتي‌متر در زمين اصلي بايد كشت كرد. فاصله دو بوته روي رديف كاشت ۴۰ تا ۵۰ سانتي‌متر مناسب است. اوايل پاييز (مهر) زمان مناسبي براي تكثير رويشي ختمي است. در تكثير رويشي ختمي است. در تكثير رويشي فاصله رديف‌ها از يكديگر ۶۰ سانتي‌متر و فاصله دو بوته در طول رديف ۵۰ سانتي‌متر مناسب مي‌باشد.

ختمي را توسط بذر يا از طريق رويشي مي‌توان تكثير كرد. تكثير با بذر مناسب‌تر است و همواره از اين روش براي تكثير ختمي استفاده مي‌شود. بذرهاي تازه اين گياه قوه رويشي نامناسبي دارند، ازاين‌رو براي كاشت بايد از بذرهاي دو تا سه ساله استفاده كرد. تكثير توسط بذر به دو روش مستقيم و غيرمستقيم انجام مي‌گيرد. در كشت مستقيم بذرهاي ختمي را در زمان مناسب به‌صورت رديفي در فواصل ذكرشده كشت مي‌كنند. عمق بذر متفاوت است و به بافت خاك و رطوبت آن بستگي دارد و بين يك تا دو سانتي‌متر مناسب است. پس از كشت، آبياري مناسب ضرورت دارد و سبب تسريع و هماهنگي در سبز شدن بذرها مي‌شود. در كشت غيرمستقيم در زمان ياد شده بذرهاي ختمي را در خزانه هواي آزاد كه بستر آن به همين منظور تهيه شده كشت مي‌كنند. پس از كاشت به‌منظور ايجاد تراكم در بستر سطحي خاك، غلتك مناسبي زده مي‌شود. آبياري منظم و وجين علف‌هاي هرز در طول رويش گياهان نقش عمده‌اي در سرعت رشد گياه و افزايش عملكرد (اعم از ريشه، برگ و گل) دارد. بذرهاي ختمي با تأخير و پس از سه تا چهار هفته سبز مي‌شوند. ازاين‌رو بهتر است بذر اين گياه را با بذرهاي گياهان سريع الرشدي مانند خردل مخلوط كرد تا با مشاهده فاصله رديف‌ها بهتر بتوان به وجين علف‌هاي هرز پرداخت.

تكثير رويشي با تقسيم ريشه انجام مي‌گيرد. اوايل پاييز پس از خارج كردن ريشه گياهان دو تا سه ساله ريشه را به چند قطعه تقسيم كرده و در رديف‌هايي به فاصله ۶۰ سانتي‌متر و فاصله دو بوته در طول رديف كاشت ۵۰ سانتي‌متر كشت مي‌شوند. چون تكثير رويشي هزينه زيادي را در بردارد فقط در سطوح كوچك از اين روش استفاده مي‌شود.

اگر از كشت مستقيم بذر در زمين اصلي استفاده شده باشد و گياهان در طول رديف‌ها متراكم باشند آن‌ها را در مرحله دو تا سه برگي طوري بايد تنك كرد كه فاصله دو بوته در طول رديف ۲۰ تا ۲۵ سانتي‌متر گردد. در طول رويش گياهان، بايد دو تا سه بار علف‌هاي هرز را وجين كرد. چون ختمي به اكثر علف‌كش‌ها حساس است، وجين مكانيكي علف‌هاي هرز ضرورت دارد. تاكنون علف‌كش انتخابي مناسبي براي اين گياه شناخته نشده است. ختمي در طول رويش ممكن است توسط بيماري‌هاي قارچي مانند زنگ ختمي آسيب ببيند. براي مبارزه با اين بيماري مي‌توان از سموم مناسبي مانند تيلت به مقدار ۸/۰ تا ۱ ليتر در هكتار، ويژيل و يا ايمپاكت به مقدار ۱ تا ۲/۱ ليتر در هكتار به‌صورت محلول‌پاشي استفاده كرد. دو تا سه هفته پس از استفاده از سموم مذكور مجدداً استفاده از آن‌ها را مي‌توان تكرار كرد. براي كنترل اين بيماري بذرهايي را كه از بوته‌هاي سالم به دست آمده‌اند بايد كشت كرد. براي ضدعفوني كردن بذرهاي ختمي، مي‌توان آن‌ها را در محلول دو در هزار سولفات مس به مدت يك و نيم ساعت خيساند.

از بيماري‌هاي ديگر ختمي مي‌توان از قارچ عامل بوته ميري نام برد. اين قارچ از راه ريشه، آوندهاي چوبي را موردحمله قرار مي‌دهد و در نهايت باعث پژمردگي گياه مي‌شود. قارچ معمولاً بعد از سرما و يخبندان زمستان، در فصل بهار گياهان را تهديد مي‌كند. سرعت پيشرفت فعاليت قارچ بسته به شرايط محيط و موقعيت گياه فرق مي‌كند. چنانچه در مراحل اوليه رشد يعني موقعي كه ميزبان حساس است گياهان آلوده شوند. در مدت كمتر از ده روز بوته‌ها خشك مي‌شوند. اما در سال‌هايي با زمستان طولاني و سرما و يخبندان كه حمله قارچ مصادف با قوي شدن بوته‌ها و نزديك شدن به فصل برداشت است گياهان كمتر آسيب مي‌بينند. علاوه بر ضدعفوني بذرهاي ختمي توسط تي۰ دم۰ تي۰ دي، بنوميل و مانكوزب، با توصيه‌هاي به زراعي زير مي‌توان اين بيماري را كنترل كرد:

-از كاشت متوالي ختمي در يك مزرعه خودداري شود و تناوب صحيح كشت رعايت گردد.

-پس از برداشت محصول، بقاياي گياه (ريشه، ساقه و برگ) جمع‌آوري و در خارج مزرعه سوزانده شوند تا از شدت آلودگي سال بعد كاسته شود.

-با مشاهده اولين بوته‌هاي آلوده، آن‌ها را بايد از مزرعه خارج كرد و سوزاند تا از شدت آلودگي سال بعد كاسته شود.

-ادوات كشاورزي كه در تماس با مزارع آلوده بوده‌اند را نبايد در مزارع غير آلوده به كار برد، مگر آن‌كه گل‌ولاي ماشين‌آلات و دنباله بندها با آب شسته سپس با آب آهك غليظ ضدعفوني شوند.

در طول رويش ختمي، برخي آفات مي‌توانند صدمه‌هاي زيادي به محصول وارد كنند. با استفاده از آفت‌كش‌هاي مناسب مانند متيل پاراتيون، وفاتوكس، سوين و راويون آن‌ها را مي‌توان كنترل كرد.

به علت وجود مواد مؤثر در اندام‌هاي مختلف مانند گل‌ها، برگ‌ها، شاخه‌هاي جوان و ريشه‌ها در زمان مناسب نسبت به برداشت هر يك بايد اقدام كرد. برگ‌ها را در طول تابستان بايد برداشت كرد. پس از برداشت آن‌ها را خشك و بسته‌بندي مي‌نمايند. از هر چهار تا شش كيلوگرم برگ تازه يك كيلوگرم برگ خشك به دست مي‌آيد. در تيرماه هنگامي‌كه گياه در مرحله گلدهي است پيكر رويشي گياه را از فاصله ۱۰ تا ۲۰ سانتي‌متري از سطح زمين بايد برداشت كرد. با آبياري منظم و به‌موقع، گياهان مجدداً شاخ و برگ‌هاي جديد توليد مي‌كنند، به‌طوري‌كه فصل پاييز (شهريور – مهر كه به شرايط اقليمي محل رويش گياه بستگي دارد) محصول را براي دومين بار مي‌توان برداشت كرد. پس از برداشت اندام‌هاي يادشده، آن‌ها را بايد خشك كرد براي خشك كردن گل‌ها، شاخه‌هاي جوان و برگ‌ها مي‌توان از سايه و نسيم ملايم باد يا از خشك‌كن‌هاي الكتريكي استفاده نمود. درجه حرارت مناسب براي خشك كردن آن‌ها توسط خشك‌كن‌هاي الكتريكي ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتي­گراد است. از هر هفت كيلوگرم گل تازه يك كيلوگرم گل خشك به دست مي‌آيد. برداشت ريشه‌ها – در صورت مساعد بودن هوا – در فصل پاييز سال دوم رويش انجام مي‌گيرد. چنانچه هوا نامساعد باشد در اوايل بهار نيز مي‌توان ريشه‌ها را برداشت كرد. پس از خارج كردن ريشه‌ها از خاك، آن‌ها را بايد تميز و ريشه‌هاي فرعي و ساير قسمت‌هاي پوسيده را از آن جدا كرد. ريشه‌هاي ضخيم، نرم و ريشه‌هايي كه مقدار كمتري ريشه‌هاي فرعي دارند از نظر كيفيت و كميت مواد مؤثر مطلوب هستند و در صنايع دارويي از اهميت خاصي برخوردارند. پس از شستن ريشه‌ها با آب جاري، پوست آن‌ها را بايد جدا كرد، سپس آن‌ها را قطعه قطعه (به قطعات ۱۵ تا ۲۰ سانتي‌متري و به ضخامت ۵/۱ سانتي‌متري) و خشك نمود. رطوبت مجاز در ريشه‌هاي خشك‌شده ۱۲ درصد است.

براي خشك كردن ريشه‌ها مي‌توان از خشك‌كن‌هاي الكتريكي با دماي ۳۵ تا ۴۰ درجه سانتي­گراد استفاده كرد. بذر از گياهان دو ساله جمع‌آوري مي‌شود. در صورت بارگيري بايد از برداشت برگ، گل و پيكر رويشي ختمي دارويي خودداري كرد. هنگامي‌كه ۸۰ درصد ميوه‌هاي اين گياه خاكستري رنگ شدند ميوه‌ها را بايد برداشت و سپس خشك كرد. پس از خشك‌كردن انجام بوجاري سبك، تميز كردن و بسته‌بندي آن‌ها ضروري است. هنگام تميز كردن بذر بايد توجه داشت كه براثر اصطكاك با ماشين، دچار شكستگي نشوند چون بر اثر شكستگي از قوه رويشي آن‌ها كاسته مي‌شود.

خواص گل ختمي

ختمي دارويي تسكين‌دهنده حالت تهوع در انسان بوده و از تحريكات معده ممانعت مي‌كند.

ختمي دارويي بسيار مدر بوده و دستگاه مجاري ادراري را به‌خوبي به فعاليت وادار مي‌كند.

ختمي دارويي از بروز حساسيت‌هاي مختلف جلوگيري مي‌كند.

ختمي دارويي خلط‌ آور است و داراي تأثيرات آرامش‌بخش بوده و به‌عنوان داروي مسكن مصرف مي‌شود.

ختمي دارويي از بروز و يا تشديد ناراحتي‌ها و زخم‌هاي دهان، دندان، لثه و حتي گلو جلوگيري به عمل مي‌آورد.

از ديگر فوايد گل ختمي اين كه ختمي دارويي سرفه‌هاي شديد و برونشيت را درمان مي‌كند.

ختمي دارويي كاهش‌دهنده فشار خون است. اين ديگر خاصيت گل ختمي است.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

بيش از ۶۰ درصد اراضي كشاورزي ايران به دليل آهكي يا قليايي بودن خاك‌ها، دچار كمبود شديد روي هستند لذا با افت ۵۰ درصدي محصول مواجه مي‌باشند. كود روي به‌عنوان عنصر ضروري در فعاليت آنزيم‌هاي گياهي، مؤثر در نقل‌وانتقال عناصر، ماده اصلي سازنده اسيد آمينه تريپتوفان و هورمون اكسين مي‌باشد. كمبود كود روي موجب كاهش شديد رشد رويشي و عامل ريز برگي (جارويي شدن) مي‌گردد.

نقش روي در گياهان

فعال‌سازي آنزيم‌هاي ضروري، توليد هورمون‌هاي رشد از جمله هورمون اكسين

افزايش توليد كلروفيل، تنفس، تنظيم رشد و تسريع بلوغ

كمك به تشكيل كربوهيدرات‌ها، تحريك تشكيل بذر و تحريك جذب آب

افزايش مقاومت گياه در برابر سرما و دماي پايين (مخصوصاً در مناطق شمال و شمال غرب كشور)

كاهش مسموميت بور (B) و افزايش عملكرد محصولات زراعي، باغي و گلخانه‌اي

كود روي پروزينك ايتاليايي (Prozinc) حاوي درصد قابل ملاحظه‌اي كلات روي است كه به سرعت جذب گياه مي‌گردد و هيچ رسوبي در آوندهاي گياهي برجاي نمي‌گذارد. اين كود باعث تحريك جوانه‌زني، گلدهي و ميوه دهي در گياهان شده و باعث توسعه بهينه محصول، رسيدن و همچنين رنگ مناسب يا خوش‌رنگي آن مي‌شود.

ويژگي‌هاي كود روي پروزينك

روي موجود در كود كاملاً قابل حل در آب و قابل دسترسي براي گياه از طريق ريشه و برگ

افزايش راندمان فرايندهاي متابوليكي و در نتيجه بهبود كيفيت محصول از طريق كلات روي

دخالت كلات روي در سنتز پيش برنده‌هاي رشد و فعال‌سازي چندين آنزيم

پيشگيري و درمان كمبود كلات روي در بافت ها

جلوگيري كلات روي از زردي بافت بين رگ برگي، بدشكلي حاشيه برگ‌هاي جوان، كاهش فاصله ميانگره ها و كاهش سايز برگ

جلوگيري كلات روي از اكسيداسيون سلولي به علت تابش اشعه و دماي بالا

بهبود راندمان فتوسنتز برگ‌ها

براي خريد كلات روي و انواع كود و ساير محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

يكي از راه‌هاي كنترل و كاهش خسارت آفاتي مانند شپشك ها، شته‌ها، كنه‌ها و تخم‌هاي بعضي آفات و كنترل بعضي از بيماري‌هاي درختان ميوه استفاده از روغن ولك مي‌باشد، به‌طوري‌كه استفاده از روغن ولك باعث مي‌شود با پوشش سطح بدن حشرات و سطح تخم‌ها و بستن منافذ تنفسي و حياتي آن‌ها و نيز جلوگيري از پراكنش اسپورها در بعضي قارچ‌ها از خسارت آن‌ها جلوگيري كند. روغن ولك جهت مبارزه با آفات درختان ميوه به‌خصوص مركبات كه در سم‌پاشي‌هاي زمستانه و تابستانه به‌تنهايي يا به همراه سموم حشره‌كش و كنه‌كش توصيه شده مصرف مي‌شود.

روغن ولك را در دفع آفات در موارد زير بكار مي‌برند:

۱- جهت مخلوط كردن با روعن امولسيون بعضي از حشره‌كش‌ها مانند تركيبات فسفره به منظور بالا بردن اثر حشره كشي آن‌ها. روغن‌ها را به‌صورت امولسيون فرموله مي‌كنند. اين روغن امولسيون را تنها يا همراه با حشره‌كش‌هاي ديگر رقيق كرده و مصرف مي‌نمايند. در اين صورت روغن امولسيون به‌صورت يك ورقه نازك پايدار روي سطح سم‌پاشي شده باقي مي‌ماند. بايد توجه داشت كه ميوه‌هاي هسته‌دار و نيز مركبات تا اندازه‌اي نسبت به روغن ولك حساس‌اند.

۲- به‌عنوان حامل و حلال حشره‌كش‌ها.

۳- براي سم‌پاشي زمستاني بر ضد شپشك هاي گياهي؛ كنه‌هاي گياهان؛ تخم عده‌اي از حشرات و بعضي از لاروهاي زمستاني.

۴- براي سم‌پاشي تابستاني بر ضد شپشك آردآلود؛ سپردارها و شته‌ها.

۵- بر ضد انگل‌هاي خارجي مانند كك؛ شپش و كنه.

ماندگاري در محيط زيست

تجزيه زيستي روغن امولسيون شونده توسط ميكرو ارگانيزم‌هاي موجود در خاك صورت مي‌گيرد. عواملي كه مي‌توانند بر سرعت تجزيه زيستي اثر بگذارند عبارت‌اند از: شرايط محيطي از قبيل دما؛ رطوبت؛ بارندگي؛ نوع خاك و ميكرو ارگانيزم‌ها.

سميت: LD50 بيشتر از mg/kg4300

يكي از مزاياي روغن‌ ولك نسبت به حشره‌كش‌ها كم خطر بودن آن‌ها براي انسان است به‌طوري‌كه باقيمانده سم روي محصولات براي انسان خطرناك نمي‌باشد. روغن‌ ولك سميتي براي پرندگان و حشرات مفيد ندارند ولي ماهي‌ها و زنبورهاي عسل تا حدي به اين سم حساس هستند.

طرز تهيه محلول

مقداري آب در مخزن سم‌پاش ريخته و به مقدار لازم روغن را در ظرف جداگانه (طبق دستور مصرف) با كمي آب به‌صورت غليظ مخلوط نموده و بعد از ريختن در سم‌پاش، آب موردنياز را به آن اضافه كنيد.

دوره كارنس: فاصله آخرين سم‌پاشي تا برداشت ۲ تا ۳ هفته است.

احتياطات

در صورت بالا بودن درجه حرارت تا ميزان ۳۵ و كم بودن رطوبت (كمتر از ۲۵%) و يا وزش بادها گرم بايد از روغن پاشي اجتناب كنيد.

درصورتي‌كه ماده سمي همراه با روغن ولك به كار مي‌رود بايد احتياط‌هاي لازم از لحاظ ايمني و نيز سازگاري تركيب اين دو گياه رعايت شود.

از اختلالات روغن امولسيون شوينده با سموم گوگردي حتماً اجتناب كنيد و حداقل يك ماه بين مصرف روغن سموم گوگردي بايد فاصله باشد.

از خوردن و آشاميدن و استعمال دخانيات در هنگام سم‌پاشي خودداري نماييد. دور از دسترس كودكان نگهداري شود.

براي خريد اين روغن امولسيون شونده و ساير انواع كودها و ديگر محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

بردوفيكس چيست؟

بردوفيكس قارچ كش و باكتري كش حفاظتي تماسي است كه براي پيشگيري و درمان انواع بيماري‌هاي درختان ميوۀ دانه‌دار، هسته‌دار، نيمه گرمسيري خزان‌دار، خشكباري، هميشه سبز، دانه ريز، سبزي، صيفي، زينتي و غيرمثمر توصيه مي‌شود. قارچ كش بردوفيكس با داشتن pH حدود ۷، در تمام فصل‌هاي سال قابل‌استفاده است. پس از پاشيده شدن روي گياه سم بردوفيكس در اثر رطوبت و گازكربنيك محيط و گياه به‌تدريج تبديل به تركيبات كمپلكسي مي‌شود كه مرتباً يون مس آزاد مي‌كند. بردوفيكس بدون بافت كريستالي است و به‌صورت توده به هم چسبيده و يكنواخت روي گياه كاملاً مي‌نشيند درحالي‌كه ساير تركيبات مسي به دليل داشتن بافت كريستالي ذراتي جدا از هم داشته و كمتر بر روي گياه مي‌نشينند.

ويژگي‌هاي بردوفيكس

ديرپايي بردوفيكس

بردوفيكس به دليل آزاد كردن تدريجي يون مس اثر ديرپايي دارد. اثر قارچ كشي و باكتري كشي تركيبات مسي مربوط به آزاد شدن حداقل يك پي‌پي‌ام يون مس (Cu++1ppm) است كه مي‌تواند تا حدودي بيماري را كنترل كند. براي كنترل شدن كنيدي و كنيدي فورهاي قارچ در اواخر آلودگي به ۳ تا ۵ پي‌پي‌ام يون مس نياز است. بردوفيكس بيشتر از ۵ پي‌پي‌ام يون مس آزاد مي‌كند، درحالي‌كه ديگر تركيبات مسي نمي‌تواند اين ميزان يون مس را آزاد كنند تا در كنترل عوامل بيماري‌زا مؤثر باشد. بردوفيكس با دانه‌بندي ۲ تا ۳ ميكرون، مؤثرتر از ديگر سموم مسي است. بردوفيكس به دليل دانه‌بندي بسيار ريز و چسبندگي مطلوب، كارايي مؤثري داشته و در مقايسه با سموم پودري مقرون به‌صرفه است.

ماندگاري پس از بارش

به دليل دانه‌بندي بسيار ريز، چسبندگي بالا و تثبيت شدن به‌صورت كمپلكس روي بافت گياه حتي پس از بارش‌هاي طولاني نيز يون‌هاي مس روي گياه باقي مانده و نسبت به ساير سموم مسي ماندگاري طولاني‌تري روي گياهان دارد.

سميت

بردوفيكس با داشتن LD50 Oral for rat>4000 mg/ kg جزء سالم‌ترين سموم است و براي انسان سميتي ندارد.

جلوگيري از سرمازدگي

بردوفيكس به دليل از بين بردن باكتري‌هايي كه هسته اوليه بلورهاي يخ Bacterial Ice Nucleation را مي‌سازند، خطر سرمازدگي را كم مي‌كند.

دافع حشرات

بردوفيكس براي زنبورعسل بي‌خطر و دافع حلزون و حشراتي مانند زنجرك و موريانه است.

ضدباكتري

بردوفيكس بهترين قارچ كش و باكتري كش مسي با اثر حفاظتي، با LD۵۰>۴۰۰۰ mg/kg و جزو سالم‌ترين سموم معدني است.

اختلاط با ساير سموم

بردوفيكس با اكثر سموم و كودها و روغن ولك قابل اختلاط است.

نحوه اثر بردوفيكس

قارچ كش بردوفيكس يك بازدارنده چند نقطه اثر است. يون‌هاي مس پس از جذب شدن در ديواره سلول باكتري يا قارچ، هم‌زمان بازدارنده چندين روند فيزيولوژيكي درون سلول است. بردوفيكس با ايجاد پيوندهاي شيميايي جديد، پروتئين‌ها را درهم شكسته، كاركرد آنزيم‌ها را برهم زده، در روندهاي حياتي سلول مانند تنفس اختلال به وجود آورده، فعاليت غشاء سلولي را كاهش داده و در نهايت منجر به مرگ سلول مي‌شود. اين ويژگي سبب مي‌شود عامل بيماري نتواند خود را در برابر بردوفيكس مقاوم كند.

روش‌هاي مصرف سم بردوفيكس

محلول‌پاشي

متداول‌ترين روش براي پيشگيري و كنترل بيماري‌هاي قارچي و باكتريايي با بردوفيكس مي‌باشد. دوزهاي مورداستفاده بسته به زمان مصرف متفاوت مي‌باشند.

روش ساخت دوزهاي مختلف بردوفيكس براي محلول‌پاشي

منظور از محلول‌پاشي با دوزهاي ۵ يا ١۰ در هزار، مخلوط كردن ۵ يا ١۰ ليتر بردوفيكس در١۰۰۰ ليترآب مي‌باشد. اين ميزان آب بسته به حجم سم‌پاش قابل‌تغيير است. براي مثال، براي تهيه دوز ۵ در هزار درسم‌پاشي به حجم ٢۰۰ ليتر، يك بطري يك ليتري را به‌شدت تكان داده و به داخل سم‌پاشي كه در آن مقداري آب وجود دارد مي‌ريزيم. سپس سم‌پاش را تا ٢۰۰ ليتر با آب پر كرده، كاملاً به هم زده و شروع به سم‌پاشي مي‌كنيم.

رنگ بردو

براي كنترل بيماري‌هايي مانند پوسيدگي‌هاي طوقه و ريشه گياهان، انواع شانكرها و بلايت ها، سرطان‌ها و گال هاي طوقه و ريشه، محلول‌پاشي ها به‌تنهايي كافي نبوده و لازم است بافت آلوده با ابزار تيزي تراشيده شده و بافت سالم گياه با بردوفيكس رقيق نشده رنگ شود. اين كار براي ضدعفوني محل هرس گياهان نيز بايد انجام شود. در صورت استفاده از اين روش ديگر نيازي به استفاده از چسب باغباني و … نمي‌باشد.

محلول در آب زراعي

براي كنترل بيماري‌هايي مانند پوسيدگي‌هاي طوقه و ريشه گياهان، سرطان‌ها و گال هاي طوقه و ريشه كه عامل بيماري‌زا خاكزي است محلول‌پاشي‌ها به‌تنهايي كافي نبوده و لازم است خاك نيز ضدعفوني شود. براي اين منظور مقدار ١۰ در هزار بردوفيكس آماده شده و گياهان با اين محلول آبياري شوند. براي درختان مسن‌تر آبياري سايه‌انداز و بيل زدن خاك نيز ضروري است.

سم‌پاشي‌هاي دوره‌اي چهارگانه

منظور از سم‌پاشي‌هاي دوره‌اي چهارگانه درختان ميوه، سم‌پاشي در چهار مرحله زير مي‌باشد:

پس از ريزش ٧۰ درصد برگ‌ها با بردوفيكس ١۰ در هزار

قبل از تورم جوانه‌ها با بردوفيكس ١۰ در هزار

بعد از ريزش گلبرگ‌ها يا شاتون ها با بردوفيكس ۵ در هزار

بعد از تشكيل ميوه با بردوفيكس ۵ در هزار

نكات مهم در پيشگيري از وقوع يا گسترش بيماري‌هاي قارچي، باكتريايي و سرمازدگي

ضدعفوني بذر قبل از كاشت به‌وسيله سم‌پاشي با سم بردوفيكس ١۰ در هزار

ضدعفوني خاك زراعي به‌وسيله آبياري با بردوفيكس ١۰ در هزار بلافاصله بعد از كاشت

ضدعفوني قلمه‌ها، ريشه نهال‌ها و ابزار هرس به‌وسيله آغشته كردن با بردوفيكس ١۰ در هزار

سم‌پاشي درختان با بردوفيكس ۵ در هزار بعد از وقوع باران شديد، تگرگ، طوفان و هر عامل تنش‌زاي ديگر

براي جلوگيري از وقوع سرمازدگي، سم‌پاشي با بردوفيكس ۵ در هزار هنگام هشدار ايستگاه‌هاي هواشناسي قبل از وقوع سرما

ساخت محلول بردوفيكس

محلول بردو عبارت است از سولفات مس كه به‌وسيله آهك خنثي شده باشد. بايد توجه داشت كه به علت خنثي شدن، تركيب بردو دست‌ساز را، بايد به اندازه مصرف روزانه تهيه كرده و از نگهداري آن براي مصرف روزهاي بعد خودداري شود.

جهت مصرف در زمستان چون درختان فاقد برگ مي‌باشند با دُز ۵ تا ۱۰ در هزار قابل تغيير مي‌باشد يعني اگر آلودگي به قارچ كم بود ۵ در هزار و اگر آلودگي زياد بود تا ۱۰ در هزار قابل‌مصرف است.

جهت مصرف در زماني كه درختان برگ دارند با دز ۲ تا ۵ در هزار قابل‌تغيير است يعني اگر آلودگي به قارچ كم بود با دوز ۲ در هزار و اگر آلودگي به قارچ زياد بود تا ۵ در هزار قابل‌مصرف است.

براي اينكه توضيحات فوق بهتر جا بيافتد ساخت بردوفيكس ۱۰ در هزار را توضيح مي‌دهيم: به زبان ساده ۱۰ در هزار يعني ۱۰ كيلو در هزار ليترآب است كه شما مي‌توانيد به نسبت نياز و مصرفتان اين واحد را كم و يا زياد نماييد.

جدول تهيه بردوفيكس به نسبت‌هاي متفاوت

مرحله اول: ۱۰ كيلو سولفات مس و ۱۰ كيلو آهك، آماده تهيه كنيد. براي خانه‌دارها مي‌توانند اين مواد را به مقدار كم از عطاري‌ها به‌راحتي تهيه كنند.

مرحله دوم: سولفات مس را با آب ولرم حل مي‌كنيم (۱۰ كيلو سولفات مس را مي‌توانيم در ۵ مرتبه ۲ كيلويي با آب ۱۰ ليتري ريخته هم زده تا حل شود از ريختن يكجا به آب بپرهيزيد).

مرحله سوم: آهك را با آب حل مي‌كنيم (۱۰ كيلو آهك را مي‌توانيم در ۵ مرتبه ۲ كيلويي با آب ۱۰ ليتري ريخته هم زده تا حل شود از ريختن يكجا به آب بپرهيزيد).

سپس آب آهك را با پارچه توري صاف كنيد تا دانه‌هاي درشت حل‌نشده از شيره آهك جدا شود.

مرحله چهارم: اضافه كردن محلول‌هاي آماده شده آهك و سولفات مس به مخزن اصلي.

بايد به اين نكته توجه داشت اول محلول آهك بايد اضافه كرده سپس محلول مس كم‌كم به آن اضافه كنيد در غير اين صورت محلول به‌صورت لخته‌اي مي‌شود (مثل شيرترش مي‌برد)

سپس آن‌قدر به آن آب اضافه مي‌كنيم تا حجم آن به ۱۰۰۰ ليتر برسد.

حتماً سم‌ پاش مجهز به همزن خوب باشد تا از ته‌نشين شدن محلول جلوگيري شود در غير اين صورت هر چند دقيقه محلول را با بيل يا چوب هم بزنيد تا ته نگيرد.

هنگام پاشش بردوفيكس به تنه و شاخه درخت اگر بعد از فصل خزان است حتماً برگ‌هاي روي زمين ريخته را هم به قارچ كش آغشته نماييد چون قارچ از طريق خاك آلوده به درخت انتقال پيدا مي‌كند.

براي خريد انواع سم و ساير محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما شامل انواع بذر، كود، سموم و ... را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

در كشاورزي بهتر است بدانيم كه كود كلاته آهن چيست و چگونه مي‌توان با استفاده از آن به بر كيفيت محصولات افزود. درواقع براي دستيابي به هدف افزايش محصولات استفاده از كود آهن اهميت كليدي دارد. مواد ريزمغذي يكي از فاكتورهاي اساسي محيطي براي رشد و توسعه گياه هستند. آهن جزو ريزمغذي‌ها طبقه‌بندي مي‌شود كه مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و يا در خاك رسوب كرده و غيرقابل استفاده گردد.

تركيبات كود كلاته آهن چيست؟

تركيب يون مغذي فلزي با يك مولكول آلي طويل ليگاند يا كلاتگر ناميده مي‌شود. تركيب ليگاند يا كلاتگر با يك ريزمغذي كود كلاته را تشكيل مي‌دهد. كلات ريزمغذي از اكسيداسيون، رسوب و غيرمتحرك شدن در امان است. ليگاند مي‌تواند يك تركيب حلقه‌اي به دور ريزمغذي تشكيل دهد، نحوه اتصال ريزمغذي به ليگاند ويژگي‌هاي سطحي ريزمغذي را تغيير مي‌دهد و آن را براي جذب آسان توسط گياه آماده مي‌سازد.

چرا به كود كلات آهن نياز است؟

چون خاك ناهمگن و پيچيده است ميكرومغذي‌ها به‌سرعت اكسيد مي‌شوند و يا رسوب مي‌كنند. كلاته سازي ميكرومغذي را از واكنش‌هاي نامطلوب در خاك حفاظت مي‌كند. كود آهن دسترسي ميكرو مغذي‌هايي مثل آهن، مس، منگنز و روي را افزايش داده و به‌نوبه خود به بهره‌وري و سودآوري توليدات محصولات تجاري كمك مي‌كند. كود كلاته پتانسيل بالاتري براي افزايش عملكرد تجاري نسبت به ميكرومغذي‌هاي معمول را دارد.

اگر خاك نتواند نيازهاي غذايي محصولات را تأمين كند بايد از منابع كلاته استفاده كنيم. فاكتورهاي زيادي دسترسي آهن را كاهش مي‌دهند كه مي‌توان از pH بالاي خاك، محتواي بالاي بي‌كربنات، گونه‌هاي گياهي (گونه‌هاي چمني معمولاً بيشتر از ساير گونه‌ها ليگاندها را دفع مي‌كنند.) و تنش‌هاي غيرزنده نام برد.

گياهان به‌طورمعمول از آهن به فرم Fe2+ (فرو) استفاده مي‌كنند، آهن فرو مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و از دسترس گياه خارج شود. فرم فريك (Fe3+) هنگامي كه pH خاك بالاتر از ۵٫۳ است غيرقابل دسترس مي‌شود. كمبود آهن معمولاً در pH بالاي ۷٫۴ رخ مي‌دهد. كلات آهن از تبديل فرو به فريك جلوگيري مي‌كند.

[caption id="" align="alignnone" width="450"] كود آهن EDDHA[/caption]

كود كلات آهن

استفاده مستقيم از مواد مغذي مثل آهن در خاك ناكارآمد است (چون آهن به دليل بار مثبتي كه دارد به‌راحتي با اكسيژن و يا هيدروژن واكنش داده و تركيبات جديدي توليد مي‌كنند كه توسط گياه قابل‌جذب نيستند). ليگاندها مي‌توانند از ريزمغذي‌ها در برابر اكسيداسيون و رسوب محافظت كنند. استفاده از كلات آهن يك روش آسان و عملي براي جلوگيري از هدر رفت است.

در خاك ريشه گياهان مي‌تواند موادي ترشح كند كه شامل كلات‌هاي طبيعي است. اسيدآمينه‌هاي غير پروتئيني يكي از كلات‌هاي طبيعي فتوسيدروفور است كه توسط گياهان علفي كه در تنش آهن رشد مي‌كنند توليد مي‌شود. كلات‌هاي ترشح شده مثل وسيله نقليه عمل مي‌كنند و به گياهان براي جذب مواد مغذي در سيستم محلول ريشه و خاك كمك مي‌كنند.

[caption id="" align="alignnone" width="450"] كلات آهن[/caption]

اصلاح كمبود آهن توسط كلاته آهن

درواقع بايد بدانيم كه مشكلات ناشي از كمبود كلاته آهن چيست و نقش كلات‌ها در تغذيه گياهان به چه صورت خواهد بود. كلروز ناشي از كمبود يك اختلال شايع تغذيه‌اي در بسياري از محصولات كشاورزي به‌ويژه در خاك‌هاي قليايي يا آهكي است. اصلاح كمبود آهن بستگي به پاسخ‌هاي متفاوت گياهان و ساير فاكتورها دارد. كلات آهن نسبت به كودهاي غير كلاته با افزايش دسترسي به مواد غذايي مؤثرتر بوده و باعث افزايش راندمان مي‌شوند.

كلات‌هاي آهن در توليدات تجاري كودهاي محلولي هستند كه توسط نور كارايي خود را از دست مي‌دهند. بنابراين براي ذخيره سازي كود بايد از بسته‌بندي و قوطي‌هاي مات استفاده نمود. فرم‌هاي جامد كود با نور تغيير ماهيت نمي‌دهند. اخيراً يك كلاتگر Fe2+ و Fe3+ با يك كمپلكس پايدار بين سيترات آهن و Fe-EDTA گزارش شده است كه مقاومت بالايي به واكنش‌هاي نوري دارد و براي استفاده در زمان مشاهده كلروز آهن مناسب است. دو روش براي استفاده از كلات آهن وجود دارد:

استفاده كلات آهن به‌صورت خاك مصرف

محلول‌پاشي كلات آهن

مزاياي كاربرد خاك مصرف شامل: استفاده از ريزمغذي در ابتداي چرخه زراعي بدون آسيب به گياه، فراهم كردن بقايا براي گياه، بدون نياز به اسپري (محلول‌پاشي) و مهارت خاص است. در صورت كاربرد خاك مصرف بهتر است براي شستن كلات‌ها به محيط ريشه از آب استفاده شود.

استفاده به‌صورت محلول‌پاشي (كلات آهن يا معدني) خيلي مؤثرتر از خاك مصرف است. محلول‌پاشي كلات آهن (ريزمغذي‌ها) جذب مواد غذايي براي گياه را افزايش مي‌دهد. از مزاياي محلول‌پاشي ميزان كاربرد كمتر، اثر فوري روي گياه، سهولت كاربرد يكنواخت و بدون آسيب است.

كدام كود كلات آهن بايد استفاده شود؟

تأثير كود آهن بستگي به pH و محيط رشد گياه دارد. ليگاندهاي EDTA، DTPA و EDDHA معمولاً در كود آهن استفاده مي‌شوند و اثربخشي متفاوتي دارند. كلات آهن EDDHA در pH هاي بالاتر از هفت پايدار است. پايداري سه كود آهن معمولي در pH هاي مختلف متفاوت است و طبق تحقيقي كه توسط Guodong Liu و همكاران انجام شد عملكرد محصولات اين سه كود كلاته (كلات آهن) به اين ترتيب به دست آمد:

FeEDDHA > FeDTPA > FeEDTA

فرم EDDHA بيشترين ميزان اثر را در pH بالاتر از ۷ داشت اما نسبت به فرم‌هاي ديگر گران قيمت‌تر است. پس از بررسي‌هاي انجام شده پيرامون اينكه كود كلاته آهن چيست و چه اثري در محصولات كشاورزي دارد مي‌توان به اين نتيجه دست يافت كه استفاده از ۲۰-۱۰ گرم كلات آهن در درختان نتايج رضايت بخشي نشان داده است. كاربرد FeEDDHA و Fe-قند به ميزان ۷ ميلي گرم آهن در ليتر منجر به سبز شدن دوباره برگ‌ها در زمان كمبود آهن شده است.

كلات‌ها براي جذب توسط گياه با يكديگر رقابت مي‌كنند. عوامل كلاتگري كه آهن از آن‌ها آزاد شده است و تحت شرايط مساعد خاكي هستند با كلات منگنز براي جذب شدن توسط گياه رقابت مي‌كنند. كلاتگرها اين توانايي را دارند كه آهن را به ميزان كافي براي تأمين آهن موردنياز در سطح ريشه نگه دارند تا رقابت بين منگنز-آهن را تحت تأثير قرار دهند.

طبق مطالعه‌اي كه روي اثر كلات آهن بر بادام زميني انجام گرفت مشخص شد تقابل طبيعي بين آهن و منگنز در بادام زميني بستگي به منبع كاربرد آهن دارد بطوريكه كلات آهن به فرم Fe-EDDHA نسبت به FeSO 4 كاهش جذب منگنز بيشتري به دنبال داشت.

خريد كود آهن كلاته

خريد كود آهن كلاته يكي از راه‌هاي مؤثر جهت اضافه كردن ميكرومغذي هايي نظير يون‌هاي آهن است. كودهاي كلات آهن به فرم‌هاي مايع و جامد به فروش مي‌رسند. كودهاي كلات آهن به‌صورت محلول‌پاشي و يا خاك مصرف، چالكود قابل استفاده مي‌باشند كود آهن ميكرولايز مشكل رسوب و گرفتگي شيرآلات كشاورزي و نازل ها را ندارد و با خيال راحت مي‌توان آن را هم‌زمان با آبياري نيز استفاده نمود. كودهاي كلاته بسيار زود عمل مي‌نمايند و در خاك نيز پايدارتر هستند.

[caption id="" align="alignnone" width="450"] كود كلات آهن[/caption]

هر زمان كه علائم كمبود آهن را مشاهده نموديد و يا با آزمون خاك متوجه كمبود آهن شديد مي‌توانيد از كلات آهن استفاده كنيد. خريد كود كلاته آهن نياز گياه به آهن را برطرف خواهد نمود. كود آهن كلات مانع از اكسيداسيون آهن در خاك مي‌گردد. از فوايد ديگر كود آهن كلاته سنتز كلروفيل در گياه و احياي مسيرهاي واكنش‌هاي شيميايي در نتيجه افزايش متابوليسم گياه مي‌باشد. كلات‌ها نسبت به ساير كودها باعث كاهش آلودگي آب‌هاي زيرزميني مي‌شوند

براي خريد كود كلات آهن و ساير انواع كودها و ديگر محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳