فلفل گياهي است يك‌ساله كه درجه حرارت پايين باعث كم شدن دوره رشدش مي‌شود. در بعضي از مناطق كه آب‌وهوا مساعد باشد، ممكن است ساقه خشبي شود و بيش از يك سال عمر كند و به‌صورت گياه دوساله درآيد. وقتي‌كه ساقه اصلي آن ۱۰ تا ۱۲ برگ توليد ميوه مي‌كند. سپس شاخه‌هاي جانبي آن به وجود مي‌آيند كه در انتهاي آن‌ها گل‌ها ظاهر مي‌شوند. در بعضي از ارقام آن بوته عرضي رشد كرده، روي زمين پهن مي‌شود. برگ‌ها به‌صورت ساده، منفرد، بيضي شكل و متناوب روي ساقه قرار دارند. اگر بر اثر جابه‌جا شدن بوته انتهاي ريشه قطع نشود، ممكن است تا عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتي‌متري در داخل خاك رشد كند. هر گل فلفل داراي گلبرگ پيوسته است كه به رنگ سفيد يا ارغواني ديده مي‌شود. گاهي رنگ پرچم‌ها به‌صورت آبي ديده مي‌شود و حشرات در گرده‌افشاني آن نقش مهمي ايفا مي‌‌كنند. ميوه آن به‌صورت سته است كه داراي تعداد زيادي بذر است و داخل آن از چند حفره يا قسمت تشكيل شده است كه ممكن است بين ۲ تا ۴ و گاهي تا ۵ قسمت متغير باشد. گاهي روي يك بوته تمام انواع ميوه با حفره‌هاي مختلف ديده مي‌شود.

شكل ميوه بسيار متغير است. آن‌ها به‌صورت كشيده، نوك‌تيز، گرد و كروي، مخروطي و يا استوانه‌اي مشاهده مي‌گردند. رنگ ميوه نارس سبز است ولي وقتي‌كه رسيد به رنگ‌هاي زرد، قرمز و يا قهوه‌اي ظاهر مي‌شود. فلفل از جمله سبزي‌هاي بسيار خوش‌طعم است كه تقريباً در همه غذاها و خوراك‌ها از آن استفاده مي‌كنيم. فلفل در انواع مختلف شيرين، تند، چيلي، سفيد، زرد، نارنجي، قرمز، سبز، بنفش و حتي قهوه‌اي موجود است. فلفل‌ها اندازه‌هاي بزرگ يا كوچك دارند. كشيده و قلمي يا چاق و گرد هستند. انواع دلمه‌اي و ساده دارند. به‌طوركلي، خانواده فلفل‌ها بسيار وسيع و گسترده است و همه آن‌ها طرفداران بي‌شماري در سراسر دنيا دارند؛ اما به‌طوركلي فلفل را به دو دسته فلفل تند يا فلفل شيرين تقسيم‌بندي مي‌كنند. بهترين نمونه فلفل شيرين، فلفل دلمه‌اي است. البته فلفل‌هاي ديگري نيز هستند كه شيرين هستند؛ اما فلفل دلمه‌اي هميشه و در هر شرايطي شيرين است. دليل تند بودن فلفل‌هاي چيلي نيز كپساي سين (نوعي الكالوئيد) است كه در آن‌ها وجود دارد. ميزان تندي فلفل‌ها نيز با هم فرق دارد. به‌طور مثال، فلفل‌هاي قرمز بسيار تندتر از فلفل سبز تند هستند.

فلفل قلمي قرمز تند داراي طعمي بسيار تند است و موارد مصرف آن، ساخت ترشي، تازه خوري و استفاده از خشك‌شده و پودر آن است. مي‌توانيد در هر فصلي با به وجود آوردن شرايط كاشت فلفل، اين بذر را در گلدان و در بالكن آفتاب‌گير خود پرورش دهيد. فلفل قلمي قرمز تند، قلمي بوده و در ابتداي تشكيل بر روي بوته سبز بوده و به‌مرور به رنگ قرمز تبديل مي‌شود.

احتياجات آب‌وهوايي

فلفل مانند گوجه فرنگي و بادمجان يك سبزي فصل گرم است. فوق‌العاده به سرما حساس است. كليه احتياجات آب‌وهوايي، كودي، اعمال زراعي آن شبيه گوجه فرنگي و بادمجان است. ذكر اين نكته لازم است كه شايد فلفل خشكي را بهتر تحمل كند. مقادير نامناسب آب و حرارت دو عامل مهم در افتادن گل و ميوه آن است. حرارت زياد و رطوبت كم باعث ريزش گل و ميوه مي‌گردد. در طول دوره رشد، دما نبايد از ۳۵ درجه سانتي‌گراد بيشتر شود و يا از ۱۸ درجه سانتي‌گراد پايين‌تر رود. مناسب‌ترين دما براي رشد فلفل بين ۲۱ تا ۲۹ درجه سانتي‌گراد است. شايان‌ذكر است كه دما در شب در تشكيل ميوه تأثير بسزايي دارد. چنانچه دما در شب پايين‌تر از ۵/۱۶ درجه سانتي‌گراد و يا بالاتر از ۲۴ سانتي‌گراد برسد، ميوه تشكيل نمي‌شود.

خاك مناسب

خاك‌هاي لوم شني كه رطوبت را تا اندازه‌اي در خود نگه مي‌دارد، براي فلفل مناسب است. فلفل نسبت به كودهاي آلي و شيميايي عكس‌العمل مثبت نشان مي‌دهد. pH بين ۵/۶ تا ۵/۷ براي رشد آن مناسب است؛ ولي در pH كمتر از ۵/۶ تا ۵/۵ نيز مي‌تواند به‌خوبي رشد كند و محصول بدهد. فلفل pH كمي اسيدي را بهتر از گوجه فرنگي و بادمجان تحمل مي‌كند. البته خاك‌هاي كمي اسيدي را مي‌توان با آهك اصلاح نمود.

كاشت

فلفل را مي‌توان مانند گوجه فرنگي و بادمجان مستقيماً كاشت و يا خزانه‌گيري كرد. حدود ۵۰۰ تا ۹۰۰ گرم بذر فلفل براي تهيه نشا براي يك هكتار زمين كافي است. بوته‌ها ممكن است ۷ تا ۱۰ هفته در خزانه باقي بمانند. فلفل را در جوي و پشته نشا مي‌كنند. عرض پشته‌ها كه همان فاصله دو خط كشت است، حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتي‌متر و فاصله دو بوته روي خط كشت بين ۳۰ تا ۶۰ سانتي‌متر متغير است.

باغبان‌هايي كه به غذاهاي تند علاقه دارند و طرفدار فلفل تند هستند، مي‌بايست پرورش فلفل‌هاي چيلي در باغ خودشان را مد نظر داشته باشند. حتي اگر فضاي لازم براي كشت فلفل را در باغ نداريد، گونه‌هاي مختلفي از اين گياه موجود هستند كه مي‌توانند در داخل خانه پرورش داده شوند. در حقيقت، پرورش فلفل چيلي در داخل خانه براي تازه‌كارها راحت‌تر است، زيرا مي‌توانند كنترل بهتري بر آب، درجه حرارت و نور (به‌عنوان سه عنصر حياتي در توليد يك محصول موفق) داشته باشند.

مرحله‌ي ۱: آماده‌سازي فلفل

گونه‌ي فلفل چيلي دلخواهتان را انتخاب كنيد. گونه‌هايي از فلفل‌هاي تزئيني كوتاه‌قد موجود هستند كه كاشتشان در داخل خانه راحت‌تر و بهتر است.

۱- گونه‌ي چيلي دلخواهتان را انتخاب كنيد. گونه‌هايي از فلفل‌هاي تزئيني كوتاه‌قد موجود هستند كه كاشتشان در داخل خانه راحت‌تر و بهتر است، زيرا در صورت انتخاب گونه‌هاي بزرگ‌تر، امكان دارد فضاي كافي براي رشد ريشه‌ي آن‌ها در داخل يك گلدان وجود نداشته باشد. انتخاب گلدان پلاستيكي نسبت به گلدان رسي بهتر است. گلدان‌هاي رسي (نظير خاك‌هاي رس قرمزرنگ) تمايل زيادي به جذب رطوبت خاك علي‌الخصوص در شرايط گرم و پرنور موردنياز براي رشد دارند.

۲- انتخاب گلدان پلاستيكي نسبت به گلدان رسي بهتر است. گلدان‌هاي رسي (نظير خاك‌هاي رس قرمزرنگ) تمايل زيادي به جذب رطوبت خاك،علي‌الخصوص در شرايط گرم و پرنور موردنياز براي رشد فلفل‌هاي چيلي، دارند. اين فلفل‌ها نياز به ميزان زيادي از رطوبت براي رشدشان دارند و امكان خشك شدن آن‌ها در گلدان رسي وجود دارد.

۳- گلداني را انتخاب كنيد كه داراي سوراخ تخليه باشد. ازآنجايي‌كه فلفل‌هاي چيلي نياز به آبياري زياد براي رشدشان دارند، مي‌بايست سوراخ‌هاي تخليه در گلدان وجود داشته باشد تا آب اضافي خارج‌شده و ريشه‌ها را غرق در آب يا پوسيده نكند.

۴- قبل از استفاده گلدان را ضدعفوني كنيد. قبل از استفاده گلدان را ضدعفوني كنيد. بسياري از گلدان‌ها، علي‌الخصوص مواردي كه قبلاً مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

داراي باكتري‌ها يا تخم حشرات مخفي هستند كه مي‌توانند زندگي گياه را به سمت نابودي بكشانند. گلدانتان را با استفاده از آب گرم و صابون بشوييد تا اين تهديدها را خنثي نماييد.

۵-مخلوط خاك گلدان تهيه نماييد. خاك باغچه معمولاً داراي باكتري‌هايي است كه به بذرهاي فلفل آسيب‌زده، از جوانه‌زدن جلوگيري كرده و مانعي براي رشد بوته‌ها مي‌شوند. مي‌توانيد مخلوطي از خاك و كمپوست را از فروشگاه‌ها تهيه نماييد تا كيفيت خاكتان افزايش پيدا كند. هر قدر كيفيت خاك بيشتر باشد، احتمال پرورش موفق گياه افزايش پيدا خواهد كرد. در ادامه كيفيت خاكتان را با افزايش مقداري ورمي كوليت افزايش دهيد.

مرحله‌ي ۲: تسريع فرايند جوانه‌زدني فلفل

۱-.يك مشت بذر فلفل چيلي را ميان ورقه‌هاي حوله‌ي كاغذي مرطوب بگذاريد. بذرها مي‌بايست به‌صورت صاف و تك‌لايه روي حوله قرار گيرند تا رطوبت به‌صورت مساوي ميان آن‌ها توزيع شود.

۲- بذرها و حوله‌ي كاغذي را در داخل محفظه‌اي دردار بگذاريد. مي‌توانيد از يك ظرف غذاي پلاستيكي با در محكم استفاده كنيد.

۳- بذرها را در قفسه‌اي گرم و داراي تهويه بگذاريد. هم گرما وهم رطوبت از موارد لازم براي جوانه‌ زدن هستند.

۴- پس از گذشت ۲ الي ۵ روز، بذرها را بررسي كنيد. اگر متورم شده باشند، براي كاشت آماده هستند. حتي امكان دارد كه جوانه‌هاي كوچكي از داخل برخي از بذرها بيرون زده باشد.

مرحله‌ي ۳: كاشت بذر فلفل

۱- گلدان را با مخلوط خاك پر كنيد. فاصله خالي حداقل ۲.۵ سانتي‌متري ميان سطح بالاي خاك و لبه گلدان در نظر بگيريد.

۲- بذرهايتان را در داخل گلدان بكاريد. فاصله‌ي ميان هر دو بذر مي‌بايست ۵ سانتي‌متر باشد.

۳- مقدار كمي كمپوست روي بذرها بريزيد. شما مي‌بايست فقط حدود ۰.۵ نيم سانتيمتر كمپوست روي بذرها داشته باشيد تا صرفاً مواد معدني لازم براي خاك مهيا شود.

۴- با استفاده از اسپري آب روي بذرها بپاشيد. هر چند وقت يك‌بار اين كار را انجام دهيد تا رطوبت خاك حفظ شود. آب براي فلفل‌هاي چيلي علي‌الخصوص در مراحل اوليه‌ي كاشت ضروري است.

۵- وضعيت گلدان را براي مشاهده‌ي رشد بذرها رصد كنيد. بسته به گونه‌ي فلفلي كه انتخاب كرده‌ايد، يك الي ۶ هفته طول مي‌كشد تا اولين جوانه بر روي خاك ظاهر شود.

مرحله‌ي ۴: داشت و برداشت فلفل

۱- فلفل‌هاي چيلي را در نزديكي يك پنجره‌ي آفتاب‌گير بگذاريد. پنجره‌اي را انتخاب كنيد كه رو به غرب يا جنوب باشد تا بهترين و گرم‌ترين نور براي گياه فراهم شود. فلفل‌هاي چيلي با استفاده از نور كامل آفتاب رشد مي‌كنند، بنابراين گياه را در نزديك‌ترين فاصله‌ي ممكن به پنجره قرار دهيد تا امكان برخورد نور آفتاب با آن ماكزيمم شود.

۲- نور فلورسنت براي گياه فراهم كنيد. اگر نمي‌توانيد نور طبيعي كافي را براي گياه در داخل خانه به وجود آوريد، آن‌ها را در زير نور مصنوعي فلورسنت قرار دهيد. اين چراغ‌ها مي‌بايست حدوداً ۲۰ سانتي­متر بالاي گلدان قرار گيرند و بين ۱۴ الي ۱۶ ساعت در هر روز روي گياه روشن باشند تا نور و گرماي كافي را براي آن فراهم كنند.

۳- جريان هواي لازم را به‌صورت روزانه براي گياه مهيا كنيد اما از جريان‌هاي هواي شديد دوري نماييد. به مدت چند ساعت در روز، پنجره‌اي را باز كرده يا پنكه‌اي با دور كند روشن كنيد. ايده‌آل اين است كه جريان هوا دماي اتاق را در حالت نسبتاً گرم نگهداري. جريان‌هاي شديد هواي داغ و سرد مي‌توانند مانع رشد شوند، بنابراين بوته‌هاي فلفلتان را از وسايل تهويه يا دريچه‌هاي هواساز دور نگهداريد.

۴- پس از مشاهده‌ي جوانه‌ها در بالاي خاك، فلفل‌هايتان را كاملاً خيس كنيد. هرگاه حس كرديد سطح خاكتان خشك شده، فلفل‌هاي چيلي را آبياري كنيد. آن‌قدر به گياه آب بدهيد تا اينكه آب اضافي از طريق سوراخ‌هاي انتهايي گلدان تخليه شوند.

۵- فرايند رشد را با استفاده از كود سبزي‌ها به‌صورت ماهيانه تقويت كنيد. از يك كود متعادل ۱۵ -۱۵-۱۵ كه حاوي نيتروژن، فسفر و پتاسيم است استفاده كنيد.

سه عددي كه روي كيسه‌ي كود نوشته‌شده، نشان‌دهنده‌ي درصد نيتروژن، فسفر و پتاسيم موجود در كود است. كود ۱۵-۱۵-۱۵ درصد يكساني براي اين سه عنصر دارد و اين بدين‌ معناست كه شاخ‌ و برگ، سيستم ريشه، گل‌ها و ميوه‌ي فلفل به‌اندازه‌ي مساوي از غذا بهره‌مند مي‌شوند. نيتروژن باعث تقويت شاخ‌ و برگ مي‌شود، پتاسيم به رشد گل‌ها و قدرت كلي گياه كمك مي‌كند و فسفر نيز كيفيت ريشه و ميوه را ارتقا مي‌دهد.

۶- فلفل‌هايتان را به‌صورت جداگانه بچينيد. به سايز و رنگ استاندارد (قرمز،نارنجي،زرد يا سبز) براي گونه‌ي چيلي خاصي كه انتخاب كرده‌ايد، توجه كنيد. هنگامي‌كه فلفلتان به آن سايز و رنگ استاندارد رسيد، از قيچي براي چيدن فلفل استفاده كنيد و ساقه‌ي بالاي ميوه را جدا نماييد. بوته‌هاي فلفل چيلي ۹۰ روز پس از جوانه ‌زدن، آماده‌ي بهره‌برداري هستند و مي‌توانيد فلفل‌هايشان را برداشت كنيد.

اهميت غذايي و دارويي

خواص فلفل خيلي زياد است. فلفل داراي انواع ويتامين‌هاي A، B۱، B۲، نياسين و C است. بخصوص فلفل از نظر ويتامين‌هاي A از اهميت خاصي برخوردار است. همچنين فلفل داراي املاح كاني فراوان است. عناصري هم چون كلسيم، فسفر، آهن، سديم و به‌خصوص پتاسيم در فلفل به حدود وفور وجود دارد. همچنين فلفل داراي پروتئين، چربي، كربوهيدرات و تركيبات فيبري است. بيش از ۹۰ درصد وزن فلفل را آب تشكيل مي‌دهد. تندي فلفل مربوط به تركيبات فنوليك به نام كاپسا ايسين مي‌باشد كه مقدار آن در ارقام مختلف فلفل متفاوت است و قرمزي رنگ فلفل در هنگام رسيدن ميوه مربوط به تركيبات مختلف شيميايي به نام كاپ سانتين، كاپ سانوهين، كاپ سوربين، زي زانتين، كريپتوزانتين و لوتئين است كه براي خوش‌رنگ و خوش‌طعم كردن غذا به آن اضافه مي‌كنند. از فلفل به‌عنوان دارو استفاده مي‌شود و آن در درمان روماتيسم، سوءهاضمه، ناراحتي‌هاي اعصاب و لمباگو تجويز مي‌گردد. چگونگي برداشت فلفل به نوع فلفل و طرز مصرف آن بستگي دارد. ارقام فلفل شيرين را وقتي برداشت مي‌كنند كه ميوه‌هاي آن‌ها هنوز سبز هستند؛ ولي بايد به رشد كاملشان رسيده باشند. اين نوع فلفل را به‌عنوان سبزي مصرف مي‌‌نمايند. براي تهيه ادويه بايد ميوه كاملاً رسيده و قرمز باشد.

آفات و بيماري‌ها

از آفات مهم فلفل مي‌توان از شته‌ها، تريپس، كرم شب‌پره زمستانه، كك‌هاي گياهي و انواع مختلف نماتدها همچون Root-knot-nematode نام برد. از بيماري‌هاي مهم فلفل آنتراكنوز، پژمردگي باكتريايي، لكه برگي، پوسيدگي ميوه، سفيدك حقيقي، بيماري بوته ميري فيتوفترايي فلفل و بيماري‌هاي ويروسي قابل ذكر است.

فلفل داراي ويتامين‌هاي A، B، B6، C، پروتئين، كاليم، كلسيم، منيزيم، چربي، روغن، فيبر، بتاكاروتن، هيدروكربن، شكر، بيوفلاونيدن، كپساسين و آنتي اكسيدان است كه باعث جلوگيري از سرطان دستگاه گوارشي و پائين آوردن كلسترول خون و افزايش جريان خون مي‌گردد. فلفل باعث ترشح آنتي باكتري‌ها و جلوگيري از عفونت روده‌ها مي‌گردد و در تسكين و آرامش اعصاب قبل از خواب نقش بسزايي دارد. همچنين به دستگاه گوارشي در هضم غذا كمك مي‌كند.

براي خريد بذر فلفل به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

شِويد يا شِوِد (نام علمي: Anethum graveolens dhi) گياهي است يكساله يا دوساله كه گاهي بلندي آن به يك متر نيز ميرسد. ريشه آن راست و مخروطي شكل و سفيد است. اين گياه بومي جنوب غربي و آسيا و آسياي ميانه است و امروزه در بيشتر نقاط گيتي ازجمله بخشهاي جنوب اروپا، ايران، مصر، آمريكا و چين پرورانده ميشود. شويد منبع غنياي از كلسيم و پتاسيم است. شويد گياهي چندساله و يا يكساله از خانواده چتريان است. ارتفاع آن به ۴۰ تا ۶۰ سانتيمتر ميرسد. ساقه ها باريك و متناوب بوده كه انشعابات زيادي دارند. برگها نخ مانند هستند ولي از برگهاي رازيانه پهناي بيشتري دارند. گلها سفيد و يا سفيد-زرد هستند كه در گلآذين چتري قرار ميگيرند. بذرها نازك بوده كه خطوط برجستهاي بر روي آن قرار دارد. تركيبات موجود در شويد عبارتاند از كربوهيدراتها، فيبر، ويتامين B1، B2، B3، B5، B12، ويتامين A، ويتامين C و همچنين كلسيم، آهن، منيزيم، منگنز، پتاسيم، فسفر، سديم و روي. تركيبات معطر شويد شامل Apiole، dillapiole، Carvone، Myristicin و Umbelliferone ميشود. شويد به صورت هاي مختلف مانند شويد تازه، شويد خشك و عرق شويد مصرف مي شود.

دانه شويد داراي ۵/۲ تا ۴ درصد اسانس است كه مقدار آن براساس منطقه جغرافيايي و فصل تغيير ميكند و تا ۷/۷ درصد هم ميرسد. قسمت اعظم اسانس ميوه شويد، دـ كارن، ليمونن و آلفافلاندرن است كه هر سه حدود ۹۰ درصد اسانس را شامل ميشوند. تركيبات ديگر ميوه شويد عبارتاند از: ديلانوزيد، كومارينها، كامپفرول و تركيب ۳ ـ گلوكورونيده آن، وي سنين، ميريستيسين و ساير فلاوونوئيدها، اسيدهاي فنلي، پروتئين (حدود ۱۶ درصد)، چربي (حدود ۱۵ ـ ۱۰ درصد). اسانس سر شاخه هوايي شويد كه از سر شاخه تازه آن به روش تقطير با بخار آب به دست ميآيد، شامل ۲۸ تا ۴۵ درصد تركيبات كتوني مانند كارون مي باشد كه بر اساس فصل محصول برداري متفاوت است. ريشه گياه شويد نيز داراي اسانس است كه ۹۵ درصد اسانس ريشه را آلفا ـ بتاپينن تشكيل مي دهد.

شويد براي رشد مناسب به آبوهواي گرم بهخصوص در تابستان نياز دارد. شويد به آفتاب كامل براي رشد نياز دارد و كمترين ميزان سايه نيز رشد آن را محدود ميكند. بذر شويد ميتوانند بين ۳ تا ۱۰ سال قوه ناميه خود را حفظ كنند. فصل گلدهي شويد شهريور و مهر است. بهترين زمان برداشت برگها در زماني است كه گلها شروع به باز شدن ميكنند. خواص شويد عبارتاند از درمان كمبود اشتها، عفونتها، مشكلات مجاري گوارشي، مشكلات مجاري ادراري، اسپاسم، نفخ، اختلالات خواب، تب، سرماخوردگي، برونشيت، مشكلات كبد و صفرا.

اگر ميخواهيد سبزي هايتان رو پشت پنجره و تو گلدانهاي زيبا پرورش بدهيد بهتر است از خاك آماده و تميز استفاده كنيد تا فضاي آپارتمان از حشره و موجودات ديگر پر نشود. بهترين خاك براي كاشت سبزي جات كمپوست هاي آماده است. اگر فقط ميخواهيد چند نمونه سبزي بكاريد بدون شك ريحان سبز يا بنفش، تربچه، جعفري و شاهي اولين انتخاب ها هستند. براي اينكه سبزي هاي شما هميشه سبز و شاداب و از بيماري و آفات به دور باشند ميتوانيد از كود NPK همانند ۲۰-۲۰-۲۰ استفاده كنيد.

بذر معمولي سبزي معمولاً به صورت كيلويي عرضه ميشود و ناخالصي دارد و بخشي از آن را تخم علف تشكيل ميدهد و نسبت به بيماريها مقاومت پاييني دارد و انتخاب مناسبي براي كاشت در آپارتمان و ابعاد كوچك مثل گلدان نيست. برخلاف تصور بسياري بذر اصلاح شده به معناي دستكاري ژنتيكي و تراريخته نيست. بلكه به معناي دقت در بذرگيري و انتخاب محصول مناسب براي بذرگيري است و گرده افشاني و تلقيح بهصورت علمي و بر اساس استاندارهايي انجام ميگيرد. درنتيجه بذر اصلاح شده نسبت به بيماري و آفات مقاوم است و درصد خلوص بالاتري دارد همچنين از نظر رنگ و شادابي برتر از بذرهاي معمولي اند. درنتيجه انتخاب مناسب تري براي كاشت بوده و تجربه بسيار خوبي از كاشت را به همراه دارد.

روش كاشت بذر سبزي شويد در گلدان

بذر شويد، خاك استاندارد (كمپوست پيشنهاد ميشود)، گلدان مناسب، دستكش، آبپاش كوچك، بيلچه و الك تنها ابزارهاي كاشت شويد در آپارتمان هستند. ابتدا بذرها را براي مدت ۱۰ ساعت و حداكثر ۳ روز خيس ميكنيم. خاك را الك كرده تا نرم و يكدست شود. گلدان موردنظر را از خاك مرغوب (كمپوست آماده) پر ميكنيم (بيش از ۳/۴ گلدان)، گلدان انتخابي بايد زهكشي خوبي داشته باشد (در انتهاي آن سوراخ مناسبي براي خروج آب اضافي باشد). سپس اقدام به آبياري گلدان ميكنيم تا آب كاملاً از گلدان خارج شود. بعد از چند ساعت از آبياري گلدان بذرها را بر روي خاك ميريزيم و حداكثر به ارتفاع دو برابر طول بذرها روي آن خاك ميريزيم. ريختن خاك زياد روي بذرها باعث خفه شدن آن شده و نميتوانند رشد كنند. سپس با افشانه آب را بر روي سطح خاك اسپري كنيد به صورتي كه مطمئن شويد آب به بذرها رسيده و اين كار را هر روز يا روزي دو بار انجام دهيد.

قبل از سبز شدن بذر سبزي نبايد اجازه دهيد سطح خاك خيلي خشك شود در اين صورت از جوانه زدن خبري نيست. آبياري زياد نيز باعث ميشود هوا به بذرها نرسد و خفه شوند و جوانه زني صورت نگيرد. هنگاميكه سطح خاك خشك شد اقدام به آبياري مجدد كنيد. البته ميتوانيد بدون خيس كردن بذرها در آب، آنها را به صورت دستپاش بر روي سطح خاك بريزيد و با چنگال سطح خاك را زيرورو كنيد تا بذرها به زير خاك بروند. كود دهي را از هفته دوم بعد از جوانه زني شروع كنيد. براي اين كار بهتر است ابتدا مقداري خاكبرگ يا كمپوست يا كود حيواني بر روي باغچه ريخته و با بيلچه خاك را زيرورو ميكنيم و سپس خاك را نرم و تخت و يكدست ميكنيم. بذرها را به صورت دست پاش و يكنواخت در محل موردنظر ريخته و سپس با شن كش يا چنگال خاك را با آرامي زيرورو ميكنيم تا بذرها به زير خاك بروند. سپس به آرامي اقدام به آبياري ميكنيم به صورتي كه آب بذرها را جابجا نكند و با خود نبرد. تا قبل از سبز شدن باغچه بهتر است هر روز يا روزي دو بار باغچه را آبياري كنيم.

براي برداشت سبزي به خصوص در اولين برداشتها بهتر است از قيچي استفاده كنيم زيرا بذرها زياد در عمق قرار نداشته و ريشه قوي نداشته درنتيجه ممكن است از خاك دربيايند. براي برداشت سبزي ها را نبايد از ريشه در بياوريم بلكه تنها نوك آن را جدا كنيم و مصرف كنيم. بعد از گذشت چند روز از برداشت سبزي، مجدد ميتوانيم آن را برداشت كنيم و سبزي ها دوباره سبز ميشوند.

براي خريد بذر شويد و ساير سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

دراگون فروت (ميوه اژدها) گياهي از خانواده كاكتوس است كه هم جنبه‌هاي زينتي دارد و هم براي ميوه‌هاي خوراكي‌اش كشت مي‌شود.

زمان كاشت

زمان مشخصي براي كاشت بذر دراگون فروت در نظر گرفته نشده است. اين كاكتوس زندگي طولاني دارد و مي‌توان آن را در هر زماني كاشت. فقط بايد از نظر دمايي گياه را تحت نظر داشت و نبايد آن را در دماي كمتر از ۸ درجه سانتي‌گراد قرار داد. براي كاشت بذر دراگون فروت بهتر است بعد از رفع سرما اين كار انجام شود. به نظر مي‌رسد رشد گياه بالغ كه داراي گل است متوقف مي‌شود. توليد ميوه ابتدا با گل‌دهي شروع مي‌شود و بهترين ميوه زماني توليد مي‌شود كه گياه به بالاترين نقطه از رشد خود برسد. بعد از گل‌دهي، توليد ميوه ۶ هفته تا چند ماه ممكن است طول بكشد.

يكي از مشكلاتي كه باعث مي‌شود بذر دراگون فروت از بين برود آبياري بيش‌ازحد و يا ماندن آب در خاك است، بنابراين بايد اطمينان داشته باشيد خاكي كه استفاده مي‌كنيد زهكشي خوبي داشته باشد. بذر دراگون فروت در خاك‌هاي سبك حاوي كمپوست و هوموس به‌خوبي رشد مي‌كند. بذر دراگون فروت در خاك‌هاي سنگين به‌سرعت پوسيده مي‌شود. براي كوددهي به بذر دراگون فروت مي‌توان يك يا دو بار در سال از مخلوط كودهاي مرغ و بلدرچين استفاده كرد. بايد مواظب بود كود با فاصله از ساقه يا تنه گياه ريخته شود. همچنين مي‌توان از كودهاي تجاري موجود در بازار نيز استفاده كرد. بذر دراگون فروت در شرايط سخت نيز رشد مي‌كند ولي با مراقبت از آن عملكرد گياه بهتر خواهد بود.

كاشت

دراگون فروت گياهي نيمه اپيفيت است كه توانايي خزيدن، بالاروندگي و چسبيدن به هر تكيه گاهي را با استفاده از ريشه‌هاي هوايي خود دارند. پرورش آن‌ها بر روي سطح زمين توصيه نمي‌شود، زيرا عمليات زراعي آن (گرده افشاني، برداشت و غيره) دشوار است و تماس با زمين باعث آسيب به پيچك‌ها مي‌شود. بنابراين بذر دراگون فروت بهترين رشد را روي قيم خواهد داشت. قيم‌ها قبل از كشت گياه در محل اصلي استقرار مي‌يابند، عموماً از پايه‌هاي چوبي، ستون‌هاي سيماني و يا داربست‌هاي فلزي به‌عنوان قيم استفاده مي‌شود. كشت گلخانه‌اي بذر دراگون فروت، روشي براي بهبود كيفيت ميوه و توليد عملكرد بالاتر است.

مهم‌ترين نياز براي گلخانه‌هاي بذر دراگون فروت در مناطق گرمسيري و نيمه‌گرمسيري استفاده از پوشش براي خنك كردن فضاي داخل گلخانه است، زيرا شدت تابش نور خورشيد در مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري بالا است و دماي درون گلخانه مي‌تواند بالاتر از حداكثر دماي موردنياز گياهان (۴۰ -۳۵ درجه سانتي‌گراد) برسد. جهت پرورش بذر دراگون فروت در گلخانه، آماده‌سازي خاك گلخانه و اصلاح آن قبل از كشت صورت مي‌گيرد. محدوده pH بستر كشت بذر دراگون فروت بين ۵ تا ۸٫۵ است. فاصله بين بذر دراگون فروت ۶۰ تا ۸۰ سانتي‌متر، فاصله بين رديف‌هاي كشت ۶۰-۱۵۰ سانتيمتر و عمق كشت ۴۰ تا ۶۰ سانتيمتر در نظر گرفته مي‌شود. از مخلوط پيت، كود آلي، ماسه، خاك زراعي به نسبت ۶:۱:۱:۲ براي بهبود بافت خاك استفاده مي‌شود. اين تركيبات را با هم مخلوط كرده و در گودال كشت مورد استفاده قرار مي‌دهند.

داشت

اگرچه بذر دراگون فروت مي‌تواند با كمترين ميزان بارندگي (چند ماه خشكي) زنده بماند، اما براي ميوه‌هاي باكيفيت، آبياري منظم موردنياز است. سيستم ريشه دراگون فروت سطحي است و در عمق ۱۵-۳۰ سانتي‌متري قرار دارد و مي‌تواند بنابراين عناصر غذايي را در اين محدوده جذب نمايد. تغذيه با مواد معدني و آلي سودمند است و تركيب آن‌ها با هم اثر مفيدتري برجاي مي‌گذارد. با توجه به شرايط آب و هوايي، ميزان كود پيشنهاد شده براي بذر دراگون فروت بسيار متغير است.

برداشت ميوه اژدها

ميوه اژدها بعد از برداشت رسيده نمي‌شود، بنابراين قبل از برداشت اطمينان حاصل كنيد كه ميوه كاملاً رسيده شده باشد. ميوه رسيده رنگ آن كاملاً از سبز به زرد يا قرمز تغيير پيدا مي‌كند. همچنين زماني كه ميوه به‌آرامي فشرده مي‌شود بايد پوست آن كمي نرم شده باشد

كاكتوس هاماتو يكي از انواع كاكتوس‌ ها است كه گاهي اوقات از پايه كاكتوس‌هاي جديدي توليد مي‌كند. اين كاكتوس بومي جنوب تگزاس و مكزيك شمالي است. كاكتوس هاماتو گل‌هاي زرد زرق و برق‌دار بسيار زيبايي به قطر ۳ تا ۷ سانتي‌متر در بالاي ساقه ايجاد مي‌كند، درواقع اين كاكتوس يك كاكتوس گل‌دار بسيار جذابي است. كاكتوس هاماتو به توليد گل‌هاي زيبا و معطر معروف است. ساقه كاكتوس هاماتو كروي يا استوانه‌اي شكل است و به اندازه ۱۰ تا ۱۵ سانتي‌متر رشد مي‌كند. در سطح كاكتوس برآمدگي‌ها يا آرئول‌هاي مارپيچي به طول ۵ تا ۱۴ ميلي‌متر و عرض ۲ تا ۷ ميلي‌متر وجود دارد كه در لبه اين برآمدگي‎ها خارهاي كوچك و نازكي به اندازه ۱ تا ۳ سانتي‌متر ديده مي‌شود. بين آرئول‌ها ۱۵ ميلي‌متر فاصله وجود دارد.

ريشه كاكتوس هاماتو فيبري و بلند مي‌باشد. ميوه كاكتوس هاماتو، ميوه‌هاي قرمز كروي يا بيضي شكل به اندازه ۸ تا ۱۱ ميلي‌متر توليد مي‌كند كه پوست ميوه‌ها بعد از بلوغ شكاف مي‌خورند. كاكتوس هاماتو به خوبي گل مي‌دهد، حتي زماني كه جوان است و در تمام طول تابستان گل‌هاي زيادي توليد مي‌كند. اين گونه به‌خوبي و آساني رشد مي‌كند و رشد بسيار خوبي در گلدان دارد و براي نگهداري در خانه و بالكن بسيار مناسب است. زماني كه به گل‌دهي مي‌رسد به مراقبت و نگه‌داري بسيار كمي نياز دارد. كاكتوس هاماتو در خاك‌هاي غني با زهكشي خوب با آفتاب كامل در تمام طول سال به‌خوبي رشد مي‌كند (اما در تابستان بهتر است در يك مكان سايه آفتاب باشد). كاكتوس هاماتو در يك گلدان داراي سوراخ زهكشي كه با خاك كاكتوس پر شده است به خوبي رشد مي‌كند.

خاك كاكتوسي كه براي كاشت كاكتوس هاماتو استفاده مي‌شود نبايد مقدار زيادي هوموس داشته باشد. براي داشتن بهترين رشد بايد به‌طور مرتب به گياه آب داده شود. هفته‌اي يك بار آب براي كاكتوس هاماتو كافي است. زماني كه گياه در معرض نور خورشيد است نبايد بدنه كاكتوس خيس شود. در صورتي كه بدنه كاكتوس مرطوب باشد و در معرض نور خورشيد قرار بگيرد باعث ايجاد زخم، عفونت قارچي و يا حتي مرگ كاكتوس مي‌شود. بايد به‌خوبي از گياه مواظبت شود تا از تشكيل كپك‌هاي ريز در نزديكي آرئول‌ها جلوگيري گردد. كاكتوس هاماتو در طول زمستان در دماي ۵ درجه سانتي‌گراد خشك مي‌شود. براي حفظ گياه سالم‌تر بايد گياه در دماي زير ۵ درجه سانتي‌گراد قرار نگيرد. ولي با توجه به زيستگاه طبيعي آن، كاكتوس هاماتو مي‌تواند در دماي ۷- درجه سانتي‌گراد نيز زنده بماند.

تكثير كاكتوس هاماتو از طريق بذر كاكتوس يا قلمه كاكتوس صورت مي گيرد. بذرها روش معمول براي توليد كاكتوس هاماتو مي‌باشند. اين كاكتوس به‌آساني از طريق بذر رشد مي‌كند. براي روش كاشت كاكتوس هاماتو بذرها را مي‌توان در بهار يا تابستان در گلدان‌هاي حاوي خاك كاكتوس كاشت. گلدان بايد داراي سوراخ زهكشي باشد. همچنين خاكي كه براي كاشت استفاده مي‌شود بايد غني بوده و زهكشي خوبي داشته باشد. بذرها را در سطح خاك قرار دهيد و با لايه بسيار نازكي شن، بذر كاكتوس هاماتو را بپوشانيد. سپس خاك را مرطوب كنيد و يك شيشه روي گلدان قرار دهيد تا رطوبت حفظ شود. گلدان را تا زمان جوانه‌زني در يك مكان گرم قرار دهيد و خاك را مرطوب نگه‌داريد ولي از خيس شدن خاك پرهيز كنيد. بعد از جوانه‌زني شيشه را برداريد تا گياه بتواند نور و هوا دريافت كند. نهال‌ها را مي‌توان بعدازاين كه كمي رشد كردند در گلدان‌هاي جداگانه كاشت.

كاكتوس ريشه‌هاي بسيار بلندي دارد كه به كمك آن‌ها مي‌تواند آب موردنياز را در خود ذخيره كند. شايد بتوان گفت اين بزرگ‌ترين تفاوت كاكتوس با ساير گياهان است. از نظر شرايط نگهداري كاكتوس هاماتو اگر شما در خانه گياه كاكتوس داريد دقت كنيد درون خاك كاكتوس بايد از شن و سنگريزه نيز استفاده كنيد. همچنين به خاطر داشته باشيد اين گياه به نور زياد احتياج دارد و بايد در محيطي گرم قرار بگيرد. از ديگر نكاتي كه بايد به آن توجه كنيد آبياري كاكتوس است. به خاطر داشته باشيد كاكتوس نسبت به ساير گياهان بايد با فاصله زماني طولاني‌تري آبياري شود. البته آبياري كاكتوس بايد با توجه به نوع آن، فصل، گرماي محيط و اندازه گياه تعيين شود. با در نظر گرفتن همه اين موارد و از آنجا كه امروزه كاكتوس‌ها در اندازه‌هاي مختلف ارائه و فروخته مي‌شوند، مي‌توانيد با توجه به فضاي خانه خود، تعدادي از اين گياه را در نقاط مختلف نگهداري كنيد. گلدان‌هاي رنگي و كوچك كاكتوس به‌خوبي مي‌توانند پشت پنجره، روي ميزهاي كنار ديوار و كنار قاب عكس‌هاي روميزي قرار بگيرند و جلوه‌اي خاص به اتاق، سالن و خانه شما بدهند.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

علف چاي به آن گل راعي، هوفاريقون و گل شهناز نيز گفته مي‌شود گياهي است علفي و چندساله، فاقد كرك، در پايه چوبي با غده‌هاي شفاف حاوي مواد روغنـي و گـاهي بـه رنگ قرمز يا سياه كه بسته شرايط محيط از ۲۵ سانتي‌متر تا ۱ متر رشد مي‌كند. در سال اول رشد رويشي دارد و خزنده است. رشد مطلوب و گلدهي از سال دوم به بعد آغاز مي‌شود. ساقه‌هاي آن در قاعده منشعب، داراي دو خـط نسـبتاً برجسته در تمامي طول آن است و شاخه‌هاي متقابل و جفتي آن از يـك ريـزوم كوتاه در سطح خاك منشأ مي‌گيرند. برگ‌هاي اين گياه قاشقي شكل، متقابل، بيضوي و نسـبتاً نيزه‌اي شـكل بـوده، دم برگ‌ها كوتاه، رگبرگ‌هايي به طول ۵/۱-۴ سانتي‌متر كامل و بدون كـرك كـه بـر روي آن‌ها نقاط كوچك و شفافي به تعداد فراوان ديده مي‌شود كـه در واقـع كيسه‌هاي ترشي مملو از اسانس هستند و بدون دم برگ مي‌باشند و داراي حفـرات فـراوان سانس هستند كه نام گونه اين گياه از همـين ويژگـي بـه معنـي سوراخ‌سوراخ حاصل شده است. ولي در حقيقت سوراخ نيسـت بلكـه پـرده نـازك و شفافي است كه غده‌هاي روغني در كناره‌هاي آن قرار دارند. ريشه‌هاي گياه كوتاه و به طول ۴۵-۳۰ سانتي‌متر و عرض ۴/۰-۳/۰ سانتي‌متر است. در گلبرگ‌هاي آن نقاط ريز با خطوط تيره‌اي مشاهده مي‌شود كـه غده‌هاي ترشحي مي‌باشند. محتواي غده‌ها شيره‌اي به رنگ قرمز مايل به قهوه‌اي است. گل‌هاي آن زردرنگ به قطر ۲۰-۲۵ سانتي‌متر بوده و از پنج كاسـبرگ سـبز و ۵ گلبرگ زرد طلايي به‌صورت آزاد (نيزه‌اي شكل) تشكيل شده است. گل آن كمي معطر و داراي بويي شبيه صمغ صنوبر است. گل‌ها خود لقـاح، متقارن، خامه‌اي طويل و داراي دانه‌هاي گرده فراوان هستند به همين دليل حشرات را به‌سوي خود جذب مي‌كنند. در زماني كه بساك ها شكافته مي‌شوند با كلاله تماس ندارند زيرا در يك سطح نمي‌باشند بنـابراين در ايـن مرحلـه گرده‌افشاني وابسته به حشرات است كه جلب گل‌ها مي‌شوند بعد از گل دادن گلبرگ‌ها و پرچم‌ها به‌طرف داخل گل كشيده مي‌شوند و در آن موقع كه بساك ها پوشيده از دانه‌هاي گرده هستند با كلاله تماس پيدا مي‌كنند. پرچم‌ها زيـاد، پنج دسته‌اي، جدا، مقابل گلبرگ‌ها است.

مايعي كه از گل‌ها خارج مي‌گردد قرمز بوده و بر روي پوست اثر آبي- بنفش بر جاي مي‌گذارد. ميـوه به‌صورت كپسول ۳ خانه است كه بذور تيره‌رنگ در آن قرار دارد و طول آن‌ها حـدود ۱ ميلي‌متر بـوده و فاقـد آندوسـپرم مي‌باشند. وزن هزار دانه آن ۳/۰-۱۵/۰ گرم است. زمان گل‌دهي اواخر ارديبهشت تا اواخر مهرماه و زمان برداشت سرشاخه‌ها خرداد تا تيرماه است. اين گياه نيازمند تابش مناسب نور خورشيد است. خاك‌هاي غني از مواد غذايي و رطوبت مناسب با بافت سبك تا متوسط و زهكش خوب را با ۶-۷=pH را مي‌پسندد. نسبت به خاك‌هاي اسيدي و قليايي نيز تا حدودي مقاوم است. جذب‌كننده عنصر كادميم است و بايد در خاك‌هايي كـه حـاوي بـيش از ۲۵/۰ kgsoil/mgcd هستند، پرورش يابد.

اين گياه بيشتر در مناطق خشك، مرغزارها و مراتع آفتاب‌گير مي‌رويد. اين گياه بومي بريتانيا و اروپا است. علـف چاي به سرما، كم‌آبي و شوري حساس است و خاك‌هاي داراي زهكشي را ترجيح مي‌دهد. براي افزايش گلـدهي علـف چاي مكان‌هاي آفتابي براي كشت مناسب‌تر است. علف چاي گياهي است روزبلند و حداكثر گل و ماده مؤثر آن را در اوايل تابستان توليد مي‌نمايد. علف چاي در محدوده وسيعي از اقاليم رشد مي‌كند اما براي جوانه‌زني يا بقاي گياهچه در ارتفاع بيش از ۱۵۰۰ متر بـه علت سرما، رشد محدودي پيدا مي‌كند. اين گياه در صفر درجه سانتي‌گراد شروع به رشد مي‌كند، در منـاطق معتـدل رشد مطلوبي دارد و گرماي بيش‌ازحد رشد آن را مختل مي‌كند.

اثر رطوبت بارندگي زياد باعث كاهش هـواي خـاك و شستشـوي عناصـر غـذايي مي‌گردد كـه بـراي علف چاي مناسـب نيست. بهترين رشد علف چاي را ارتفاع ۶۰۰ متر و بارندگي بيش از ۷۶۰ ميلي‌متر عنوان نموده است. اثر خاك علف چاي به EC و PH خاك و آب حساس است درحالي‌كه در محدوده‌هاي وسيعي از خاك‌ها رشد مي‌كند ولـي بهترين رشد را در خاك‌هاي سبك و عميق دارد. رشد مطلوب اين گياه در خاك‌هايي با حاصل خيـزي زيـاد تـا كـم بـا زهكش خوب است و بهترين PH حدود ۶٫۶، بهترين EC خاك و آب حدود ۲۰۰۰ ميكروموس است. مواد و عناصر غذايي موردنياز مقدار ۶۰ كيلوگرم ازت، ۸۰ كيلوگرم و فسفر ۱۲۰ كيلوگرم پتاس است. مقادير مختلف كودهاي شيميايي NPK براثر جذب عناصر غذايي در صورت برداشت گياه به اندازه ۲۰ تـن در هر هكتار به ترتيب ۱۱۹,۴۰,۱۰۵ كيلوگرم پيشنهاد شده است. دادن كود دامي و شيميايي زياد سبب شـيوع آفـات در اين گياه مي‌شود.

قسمت‌هاي مورداستفاده

سرشاخه‌هاي گل‌دار تازه يا خشك شده گياه سرشاخه‌ها را بايد در زمان گلدهي از گياه چيد. در اين هنگام طعم آن تلخ، كمي قابض و به‌طور ملايم شور است. اگـر در بين انگشتان فشرده و له شود، بوي معطر و رزيني از آن استشمام مي‌شود. براي منظورهاي درماني گل را بايد زماني از گياه جدا كرد كه در حال طراوت يعني قبل از پلاسيده شدن باشند.

كاشت

تكثير اين گياه عمدتاً توسط بذر در بهار، تقسيم اندام زيرزميني (ريشه راست) در پاييز و گـاه توسـط قلمـه سـاقه صورت مي‌گيرد. ولي جهت تكثير در سطح وسيع از بذر علف چاي استفاده مي‌شود. بذور ريز اين گياه را بايستي در عمق كم كشت نمود زيرا به دليل كوچك بودن به كشت عميق حساس هستند. معمولاً از كشت غيرمستقيم بذور استفاده مي‌شود. در اواخر زمستان، بذرهاي داخل خزانه، در پيت و بدون پوشش روي بستر كشـت مي‌شوند. بـذرها در ۱۰-۲۸ روز جوانه مي‌زنند. هنگامي‌كه نشاها به ارتفاع ۱۰-۱۵ سانتي‌متر رسيدند مي‌توان آن‌ها را به مزرعه منتقل كـرد. ايـن عمـل بايد بلافاصله بعد از مساعد شدن هوا و رفع يخبندان صورت گيرد كه به‌طور معمول مدت‌زمان لازم جهت انتقال نشـا از خزانـه بـه زمين اصلي ۴۵-۶۰ روز به طول مي‌انجامد. فاصله ۳۰-۴۰ سانتي‌متري گياهان از يكـديگر بالاترين عملكرد را داشته است.

مراقبت و نگهداري

علف چاي در مرحله خزانه به گياه انگلي سس حساس و در ايـن مـورد بايـد بسيار مراقب بود و از بذور مرغوب استفاده كرد است. بسته به اقليم و ميزان گرماي هوا آبياري، به‌صورت منظم به روش‌هاي سنتي بين ۷-۱۰ روز يك‌بار يا به‌صورت قطره‌اي براي اين گياه مناسب است. البته لازم به ذكر است كه حدوداً يـك ماه پس از كاشت علف چاي، اين گياه به ميزان آب زيادي نياز داشته و رطوبت خاك بايد دائماً حفظ شود. مبارزه با آفات و امراض موجود در منطقه با روش‌هاي توصيه‌شده و دفـع علف‌هاي هرز در مراحل اول (قبل از كاشت و اوايل رويش) بايد انجام شود.

برداشت

برداشت اين گياه در زماني است كه ۵۰ تا ۸۰ درصد گل‌ها باز شده‌اند يعني در اواخر خرداد يا ابتداي تيرماه و ايـن عمل شامل قطع پيكره رويشي اين گياه از نزديكي سطح زمين (۱۰-۲۰ سانتي‌متر بالاي طوقه) است. برداشـت در حدود ۳-۴ بار به فاصله ۳-۵ روز تكرار شود، در طول سال مي‌توان ۲ بار پيكر رويشي آن را برداشت كـرد. برداشـت در يك روز آفتابي صورت گرفته و محصول را بايستي به‌سرعت در محلي تاريك خشك نمود. سرشاخه‌هاي گل‌دار گياه را بايد بعد از برداشت به‌سرعت خشك كرد. براي اين منظور مي‌توان پـس از برداشـت در يك روز آفتابي آن‌ها را در سايه و محلي كه هوا جريان داشته باشد و نور مستقيم خورشيد به محصول نتابد پهن نموده يا در خشك‌كن استاندارد كه دماي آن ۳۵-۴۵ درجه سانتي‌گراد است خشك كرد. در اين حالت مـاده مؤثر گيـاه در زمان خشك شدن محفوظ مي‌ماند. سپس آن‌ها را در گوني‌هاي كنفي و بهداشتي در انبار خنك نگهداري مي‌نمايند. عملكرد اين گياه براي گياهان تازه ۱۴-۱۶ تن در هكتار و ۲۰۰۰-۲۵۰۰ كيلوگرم ماده خشك در هكتار است كـه حداكثر عملكرد در سال سوم خواهد بود و بعد از سال چهارم عملكرد آن كاهش مي‌يابد. اگر هدف برداشت، بـذر، باشـد بايد هنگام رسيدن بوته‌ها كه رنگ كپسول خاكي‌رنگ شدند اقدام به برداشت سرشاخه‌ها و جداسازي بذر نمود.

خواص

علف چاي گرفتگي صدا را باز مي‌كند و خلط‌آور است.

براي درمان مرض كزاز به كار مي‌رود.

درمان‌كننده اسهال و اسهال خوني است.

از خواص علف چاي درمان ضعف جنسي است.

علف چاي براي درمان درد دنبالچه بهترين دارو است.

اين گياه ضد كرم معده و روده، ادرارآور و قاعده آور است.

علف چاي درمان‌كننده مننژيت است.

علف چاي براي درمان فلج به كار مي‌رود.

از خواص گياه هوفاريقون درمان زخم‌هاي عميق، متعفن و التهابات پوستي است به اين منظور برگ گياه علف چاي را بكوبيد و يا روغن حاصل از گل اين گياه را روي محل زخم قرار دهيد.

ماده قرمزرنگي كه در برگ‌هاي علف چاي وجود دارد و با فشار دادن برگ‌ها از آن خارج مي‌شود، براي التيام زخم‌ها و درمان سوختگي به كار مي‌رود.

از ديگر خواص هوفاريقون درمان بي‌خوابي، سياه‌سرفه و مننژيت است.

دمنوش علف چاي براي درمان افسردگي مفيد است.

يكي از مهم‌ترين خواص علف چاي تقويت سيستم ايمني بدن و از بين بردن ويروس‌ها از جمله ويروس ايدز است. طبق آخرين تحقيقات علف چاي مي‌تواند ويروس‌ها را از بين ببرد. مدتي است كه بيماران مبتلا به ايدز از اين گياه استفاده مي‌كنند كه سيستم دفاعي بدن آن‌ها را تقويت و علائم بيماري را تخفيف مي‌دهد.

مضرات هوفاريقون

تحقيقات دانشمندان نشان داده مصرف گياه علف چاي براي انسان درصورتي‌كه در حد مجاز توصيه‌شده مصرف شود ايجاد عوارض پوستي نمي‌كند، مگر افرادي كه داراي پوستي حساس باشند، لذا اشخاصي كه نياز به استفاده از خواص علف چاي داشته و از اين گياه استفاده مي‌كنند، بايد حتي‌الامكان دور از تابش اشعه آفتاب باشند. قرار گرفتن پوست در معرض آفتاب پس از مصرف خوراكي اين گياه، ممكن است منجر به آسيب پوستي و درماتيت شود. در هواي مرطوب و آفتابي هرس كردن گياه و چيدن برگ و گل باعث درماتيت تماسي مي‌شود. علف چاي با غذاهاي داراي مقادير زياد تريپتامين مانند پنير، داروي فلوكستين، مهاركننده MAO، داروهاي ضد ايدز، داروهاي قلبي حاوي ديگوگسين بهتر است مصرف نشود، چون ممكن است مقدار كمي اثرات آن‌ها را كاهش دهد.

گل شاه پسند گياهي زيبا و جذاب براي نگهداري در فضاهايي است كه در طول روز داراي نور كافي خورشيد هستند. اگر شما در خانه باغچه داريد يا بالكن شما فضايي مناسب براي كاشت گياه دارد، پيشنهاد ما نگهداري و كاشت گل شاه پسند است. در اين مقاله شما را با روش كاشت بذر گل شاه پسند در باغچه و گلدان و شرايط نگهداري از آن آشنا مي‌كنيم.

نحوه كاشت بذر گل شاه پسند در باغچه و گلدان

كاشت بذر شاه پسند در باغچه بايد در اواخر تابستان انجام شود،‌ اما در محيط آپارتمان با تنظيم دماي محيط در هر زماني مي‌توانيد به كاشت و نگهداري از اين گياه اقدام كنيد. مراحل كاشت بذر گل شاه پسند به شرح زير است:

بذر‌ گل شاه پسند را قبل از كاشت به مدت ۲۴ ساعت در آب بخيسانيد تا زودتر جوانه بزنند.

بذر‌ گل شاه پسند خيسانده شده را در سيني نشا و بستر حاوي ماسه و پرليت بكاريد و بر روي بذر‌ گل شاه پسند را با لايه نازكي از ماسه بپوشانيد، البته به نحوي كه خيلي پوشانده نشوند. بذر‌ گل شاه پسند براي جوانه‌زني به نور نياز دارد.

تا زماني كه بذر‌ گل شاه پسند جوانه بزند، بستر كاشت را مرطوب نگه‌داريد. پوشاندن سطح گلدان با يك پلاستيك به حفظ رطوبت هوا كمك كرده و اين عمل نيز به جوانه‌زني بذر‌ گل شاه پسند كمك مي‌كند.

پس‌ازآن كه گياهچه‌هاي جوان، شش برگي شدند، آن‌ها را به گلدان اصلي منتقل كنيد.

جوانه‌زني بذر‌ گل شاه پسند حدود ۶ الي ۱۴ روز طول مي‌كشد.

براي كاشت در گلدان از سايز متوسط استفاده كنيد و چنانچه در باغچه مي‌كاريد، نشاء‌ها را با فاصله ۱۰ سانتي‌متر از يكديگر بكاريد.

مكاني كه براي كاشت بذر‌ گل شاه پسند در نظر گرفته‌ايد بايد كاملاً آفتابي باشد و در تابستان گياه را به‌طور مرتب آبياري كنيد.

گياه‌شناسي گل شاه پسند

گل شاه پسند انواع گوناگوني دارد و در بين اين گونه‌ها، گياه يك‌ساله و چندساله ديده مي‌شود. اين گياه به شكل بوته‌اي رشد كرده و ارتفاع آن بين ۲۰ تا ۵۰ سانتي‌متر متغير است. شاه پسند، داراي گل آذين چتري با گل‌هايي به رنگ‌هاي قرمز نارنجي و يا دو رنگ جدا از هم زرد است. ويژگي بارز اين گياه، تغيير رنگ گل‌ها هم‌زمان با افزايش سن است به‌طوري كه گل‌ها در ابتدا زرد، بعد نارنجي و بعد قرمز رنگ مي‌شوند. گلدهي گياه شاه پسند در مناطق گرمسير، در تمام طول سال و در ساير مناطق، بسته به دما، در تابستان صورت مي‌گيرد.

شرايط محيطي موردنياز نگهداري گل شاه پسند

خاك: بذر‌ گل شاه پسند به خاك با حاصلخيزي متوسط و زهكشي كافي نياز دارد.

نور: شاه پسند بسيار آفتاب دوست است و به نور كامل آفتاب نيازمند است. اگر بذر‌ گل شاه پسند را در گلدان و در داخل منزل نگهداري مي‌كنيد، لازم است آن را در مكاني كه در طي روز حداقل ۵ تا ۶ ساعت از نور مستقيم آفتاب بهره‌مند است، قرار دهيد.

دما: گل شاه پسند گرماي هوا را به‌خوبي تحمل مي‌كند، ولي به سرماي كمتر از ۱۰ درجه سانتي‌گراد حساس است. در فضاي باز اين گل مخصوص فصل بهار و تابستان است ولي در محيط خانه، با تنظيم دماي محيط، مي‌توانيد در فصل پاييز و زمستان نيز اين گياه را نگهداري كنيد.

آبياري: نياز آبي گل شاه پسند متوسط است و در فصل تابستان بايد به‌طور مرتب آبياري شوند. اين گياه رطوبت بيش‌ازحد را تحمل نمي‌كند، بنابراين از غرقابي كردن گياه بپرهيزيد. توجه داشته باشيد، آبياري بيش‌ازاندازه باعث رشد علفي و عدم گلدهي گياه خواهد شد.

آفات و بيماري‌ها: گياه شاه پسند، به بيماري سفيدك پودري و بيماري‌هاي قارچي حساس است و براي پيشگيري از آن بايد از پاشيدن آب روي برگ‌هاي گياه خودداري كنيد. شرايط سرد و مرطوب و عدم وجود نور كافي ازجمله شرايط مساعد براي شيوع اين بيماري‌ها است.

كوددهي: يك بار كوددهي در اول بهار و يك بار اول تابستان كافي است.

اگر از اين گياه را در منزل نگهداري مي‌كنيد، به زودي شاهد رفت‌وآمد پروانه‌ها به سمت اين گل خواهيد بود. هنگام كاشت شاه پسند، حتماً از دستكش استفاده كنيد، چون شيره گياه براي پوست حساسيت‌زاست.

ذرت با نام انگليسي (corn) و آمريكايي (maize) و اسم علمي zea mays از خانواده غلات (poaceae) و يكي از چهار غله عمده جهان بوده و بعد از گندم و برنج توليد آن در دنيا مقام سوم را داراست.

مشخصات گياه‌شناسي

الف: ريشه: ذرت داراي سه نوع ريشه است ۱-ريشه‌هاي بذري و ريشه‌هاي اوليه تعداد اين نوع ريشه‌ها ۳ تا ۵ عدد بوده و با جوانه زدن بذر طلا ظاهري مي‌شوند كار اين ريشه‌ها جذب آب و مواد غذايي از اعماق خاك است.

۲-ريشه‌هاي تاجي يا ثانويه: از گروه‌هاي واقع در طوقه گياه و در زير سطح خاك به وجود آمده و گسترش پيدا مي‌كند تعداد آن‌ها ۷ الي ۸ عدد و گاهي به ۱۵ الي ۲۰ عدد نيز مي‌رسد كار اين ريشه‌ها جذب آب و مواد غذايي از خاك سطح است. ۳-ريشه‌هاي هوايي يا نگه‌دارنده: اين ريشه‌ها در واقع همان ريشه‌هاي تاجي هستند كه در بالاي سطح خاك توليد مي‌شوند نقش آن‌ها بيشتر در قائم گله داشتن گياه است زيرا طول گياه زياد بوده و لذا براي مقاومت در برابر خوابيدگي اين ريشه‌ها مانند يك تيرك عمل مي‌كنند نقش اين ريشه‌ها در عمل جذب بسيار كم است.

ب: ساقه: ساقه ذرت مانند ساير غلات بندبند و گره‌دار، توخالي و استوانه‌اي بوده و طولش بسته به رقم ممكن است از cm 30 تا m 5/7 و خطرش از cm3/1 تا cm5 تغيير كند. ساقه ذرت به‌عكس ساير غلات معمولاً بدون انشعاب است و پنجه‌اي توليد نمي‌كند. خوابيدگي ياورس در ذرت به‌ندرت رخ مي‌دهد و ارقام هيبريد ذرت مقاومت بسيار خوبي در برابر خوابيدگي از خود نشان مي‌دهد. لازم به ذكر است كه طول معمول ذرت ۵/۱ تا ۵/۲ متر است.

ج: مانند ساير غلات كشيده بوده و از پهنك و غلافت تشكيل شود. طول برگ‌ها ذرت از ۳۰ تا ۸۰ cm و گاهي متغير است و پهناي هر برگ حدود ۸ تا ۱۰ cm است.

د: ذرت گياهي يك سايه پايه است كه گل‌هاي نر و ماده در طول ساقه در محل گره‌ها و در مجاورت برگ‌ها تشكيل مي‌شوند و تعداد گل‌هاي ماده را ارقام مختلف بذر ذرت متفاوت است، گل آذيني ذرت را به‌طوركلي سنبله مي‌دانند و درواقع گل نر و خوشه و گل ماده سنبله است، گل‌هاي ماده در آينده بلال ذرت را ايجاد مي‌كنند كه بلال ذرت كه داراي محوري قطوري به نام چوب بلال

دانه‌هايي كه در رديف‌هاي منظمي قرار گرفته‌اند و با دو پوشه ضخيم پوشيده شده‌اند و خامه‌هاي بلندي (sira) كه در انتهاي شاخه مي‌شوند و كاكل بلال ذرت را ايجاد مي‌كنند. لازم به ذكر است: محور گل آذين نر همان امتداد ساقه است و داراي گل‌هاي سه پرچمي است.

دوره‌هاي رشد ذرت: به‌طوركلي از كاشت داشت و برداشت بذر ذرت چهار دوره متمايز مي‌توان تشخيص داد:

۱- دوره رشد خفيف: اين دوره از زمان سبز شدن شروع شده و تا ۱۵۰ الي ۲۰ روز از ظهور گل‌هاي نر ادامه دارد.

۲-دوره رشد سريع: از ظهور گل‌هاي نر تا حدود ۱۰ روز قبل از شيري شدن دانه‌ها مي‌باشد در اين دوره وزن گياه به حداكثر و حساسيت آن به كم آبي به حد اعلا خود مي‌رسد.

۳-دوره كاهش خفيف وزن: اين دوره پس از اتمام دوره دوم شروع شود و تا حدود ۱۰ روز بعد از شيري شدت دانه‌ها ادامه مي‌يابد.

۴-دوره كاهش شديد وزن: اين دوره به دنبال دوره قبل شروع شود و تا رسيدن كامل دانه طول مي‌كشد.

عوامل محيطي

از ميان عوامل محيطي به دو عامل درجه حرارت و رطوبت اشاره خواهيم داشت.

الف: درجه حرارت: به‌طوركلي يك گياه گرمسيري است به يخ‌بندان حساس است و در دوران زندگي به درجه حرارت بالا نيازمند است. حداقل درجه حرارت در زمان جوانه زدن بذر ذرت ۱۰ درجه است ولي برخي از نژادهاي آن در زير ۱۰ درجه هم به‌خوبي جوانه مي‌زنند بعد از كشت ذرت آب‌وهواي گرم جوانه زدن و ريشه را تسريع مي‌كند ولي گرماي شديد و كمبود رطوبت به‌ويژه در زمان گل‌ها و به‌ويژه گل‌هاي نر، خسارت زا است.

ب: رطوبت: مقدار رطوبت هوا و ميزان نزولات آسماني و زمان آن نقش مهمي در عملكرد ذرت داشته و كمبود نزولات يكي از عوامل محدودكننده كشت اين گياهان در مناطق خشك و نيمه‌خشك به شمار مي‌آيد درواقع كشت ديم ذرت در نقاطي امكان‌پذير است كه ميزان بارندگي ساليانه از ۶۰۰ ميلي‌متر در دوره رشد كمتر نباشد لذا عملاً كشت در كشور ما كشت هاي بهاره آبي است مقاومت به خشكي ذرت در مراحل اوليه زندگي از مراحل بعدي آن بيشتر است.

عمليات كاشت

۱-آماده كردن زمين: زميني كه در آن كشت بذر ذرت انجام مي‌شود در پائيز سال قبل آن شخمي به عمق ۱۵ الي ۲۰ cm و گاهي بيشتر مي‌زنند كه باعث مي‌شود باعث خاك نرم و بقاياي محصول قبلي و علف‌هاي هرز به عمق خاك برده مي‌شوند در ضمن پذيرش بارندگي زمين ذخيره رطوبت بالا مي‌رود در بهار بعد از سبز شدن علف‌هاي هرز با يك ديسك آن‌ها را به عمق خاك برده و بعد از آن زمين را تسطيح كرده و بدين صورت زمين آماده كشت مي‌شود ۱-شخم در پائيز ۲-شخم در بهار ۳-ديسك ۴-لودر

۲-طرق مختلف كاشت: بسته به عوامل مختلف چون ۱-نوع تهيه بستر بذر ذرت ۲-تأمين رطوبت ۳-رقابت با علف‌هاي هرز و پيشگيري از آسيب سرماي بهاره كاشت ذرت متفاوت است.۱-از نظر نوع تهيه بستر بذر A – كشت رديفي B – كرتي-كشت روي مرز و حاشيه زراعت‌هاي ديگر.

كشت رديفي: يك نوع آبياري نشتي و مشكل سله شكني ندارد. اين روش در اراضي بزرگ و زراعت‌هاي مكانيزه مطرح بوده و بذر ذرت در رديف‌هاي موازي با فاصله معيني توسط رديف‌كار بذر ذرت كشت مي‌شود آبياري در اين روش به‌صورت جون و پسته انجام مي‌شود.

كشت كرتي: بيشتر در كشاورزي سنتي و معمولاً براي كشت بذر ذرت علوفه‌اي بكار مي‌رود پس از آماده كردن و تسطيح زمين آن را به كرت‌هايي كه طول و عرض آن متناسب با شيب زمين و ميزان آب آبياري است تقسيم كرده و بذر ذرت را در كرت‌ها به طريقه دست پاش مي‌كارند و توسط دندانه‌ يا ديسك آن را داخل خاك نموده و آبياري مي‌نمايند آبياري در اين روش به روش غرقابي است.

۲-تأمين رطوبت:

A: خشكه كاري B: نم كاري

A: وقتي صورت مي‌گيرد كه زمان كشت بذر ذرت در حال سپري شدن مي‌باشد زيرا آبياري قبل از كشت و صبر براي گاو رو شدن زمين وقت لازم دارد لذا در چنين مواردي زمين را كشت كرده و متعاقبش آبياري مي‌كنند در اين روش چون خطر سله بسنتي خاك و احياناً شسته شدن خاك و انتقال بذر ذرت را نقاط بلند مزرعه به قسمت‌هاي پشت‌تر وجود دارد و لازم است كه زمين قبل از كشت كاملاً تسطيح شود حتي‌المقدور كشت به‌صورت رديفي انجام شود تا با مثال مذكور برخورد كمتري شود.

B: نم كاري يا هيرم كاري در بهار حدود ۱۰ روز قبل از كشت مقدار زيادي آب به زمين مي‌دهد كه تا عمق ۲ متري زمين بستر نم شود و بعد از گاورو شدن زمين با عمليات ديسك سبكي علف‌هاي هرز را زير خاك كرده و سپس اقدام به كشت ذرت مي‌كنند بذر ذرت هاي كاشته شوند از رطوبت موجود در خاك استفاده كرده و يكنواخت سبز مي‌شوند و چون بالا فاصله بعد از كشت آبياري نمي‌شوند خطر سله بستن خاك رشته شدن بذر ذرت پيش نمي‌آيد.

۳-از نظر رقابت با علف‌هاي هرز و عوامل نامساعد مثل هواي سرد:

براي جلوگيري از آسيب عوامل مذكور در بعضي از نقاط جهان مثل كره شمالي معمولاً ذرت را به‌صورت نشاكاري كشت مي‌كنند بدين ترتيب كه ابتدا بذر ذرت در گلخانه كشت نموده (زودتر از زمان كشت در مزرعه) و به محقق حصول شرايط محيطي مناسب آن را به زمين اصل منتقل مي‌كنند در اين روش اگرچه عملكرد بيشتر خواهد بود ولي هزينه‌ها افزايش مي‌يابد

ج - زمان كاشت:

به عواملي چون درجه حرارت محيط و خاك بستگي داشته و در نواحي مختلف فرق مي‌كند و در زمان صورت مي‌گيرد كه دماي بهاره كاملاً از بين رفته باشد.

مناسب‌ترين درجه حرارت براي جوانه زدن بذر ذرت ْ۳/۱۸ C است و دماي زمان جوانه‌زني نبايد از ۱۰ كمتر و از ۳۵ بيشتر باشد.

مقدار بذر ذرت لازم در واحد سطح:

در ذرت كاري معمولاً وزن بذر ذرت در واحد سطح اهميت چنداني ندارد و دانه را برحسب تعداد در مترمربع يا هكتار محاسبه و كشت مي‌نمايند تراكم بوته در واحد سطح بستگي به حاصلخيزي خاك رقم و ميزان آب آبياري داشته و معمولاً از ۲۰ هزار يا ۶۰ هزار در بوته در هكتار متغير است.

عمليات داشت

الف: آبياري: ذرت از گياهان است كه در طول دوره زندگي خود به آب زيادي نياز دارد دوره بحران نياز آب اين گياهان از زمان ظهور گل‌هاي نر تا پيدايش كاكل ذرت است در اين دوره اگر رطوبت در حد كافي نباشد عمل گرده افشاني به‌خوبي انجام نگرفته و درنتيجه بلال‌ها كم دانه مي‌شوند.

ب: وجين و سله شكني: حدود ۳۰ الي ۴۰ روز بعد از كشت زماني كه ارتفاع گياه به ۱۵ الي ۲۰ CM مي‌رسد عمليات وجين و سله شكني شروع مي‌شود (عمليات وجين و سله شكني مي‌تواند همراه با كودپاش انجام گيرد) راه ديگر مبارزه با علف‌هاي هرز در مزارع بزرگ معمولاً استفاده از علف‌كش‌هاي شيميايي مانند آن را زين است.

ج: احتياجات غذايي ذرت: هم مانند ساير گياهان در طول زندگي خود به مواد غذايي كافي نياز دارد مواد غذايي ذرت معمولاً از انواع كودها ازجمله كودهاي حيواني سبز و شيميايي تأمين مي‌شود كودهاي حيواني و سبز مقداري از مواد غذايي موردنياز ذرت را تأمين مي‌كنند و براي تأمين كامل مواد غذايي استفاده از كودهاي شيميايي ضرورت مي‌يابد. جذب ازت از خاك در تمام مراحل رشد گياه صورت مي‌گيرد ولي در مقدار آن در سنين اول مقدار جذب آن كمتر. در زمان ظهور گل‌هاي نر و ماده جذب ازت حداكثر است و پس از گل‌دهي مجدداً جذب كاهش مي‌يابد. مهم‌ترين دوره نياز ذرت به فسفر بعد از گل كردن و نزديك رسيدن دانه است در موقع رسيدن دانه نزديك به سه چهارم فسفر موجود در گياه در دانه جمع مي‌شود.

حدود يك سوم پتاسيم موردنياز گياه قبل از تشكيل گل و بقيه آن قبل از دانه بستن از خاك جذب مي‌كرد و مقدار نسبتاً كمي پتاسيم در دانه متمركز مي‌شود.

عمليات برداشت

الف: زمان برداشت اگر ذرت به‌منظور برداشت دانه كشت شود بايد برداشت زماني صورت گيرد كه گياه از نظر فيزيولوژي و زراعت كاملاً رسيده باشد تعيين زمان برداشت از نظر زراعي –a نوع رقم: در مناطقي كه فصل رويش كوتاه بوده و در سرما و باران هاي زودرس پائيز عمل برداشت را با دشواري روبرو مي‌كند بايد از ارقام زودرس استفاده كرد تا برداشت زودتر انجام شود –b مقدار كود: در زمين‌هايي كه كود شيميايي مخصوصاً كودهاي ازته زياد مصرف شوند رشد رويش گياه افزايش يافته و دانه‌ها ديرتر مي‌رسند لذا برداشتشان ديرتر انجام مي‌گيرد.

۲-جنس خاك: در خاك‌هاي رس يا سنگين به علت ذخيره رطوبت بيشتر دوره رويش گياه طولاني‌تر از خاك‌هاي سبك شن مي‌شوند و لذا برداشتشان ديرتر انجام مي‌گيرد.

-d آبياري: زياد طول دوره رويش گياه را افزوده و رسيدن محصول و برداشت را به تأخير مي‌اندازد.

E- تراكم بوته: هر چه تراكم بوته در واحد سطح بيشتر شود استفاده از نور و غذا براي گياه مشكل‌تر شود و گياهان براي رقابت با يكديگر در جذب نور و غذا رشد رويش بيشتري داشته و در نتيجه رسيدن و برداشت دانه به عقب مي‌افتد.

-F آب‌وهوا هر چه محيط سردتر و روزها آفتابي كمتر باشد رسيدن دانه و برداشت آن ديرتر مي‌شود.

۲-تعيين زمان برداشت از نظر فيزيولوژيكي

از نظر فيزيولوژي دانه‌هاي رسيد حداكثر ماده خشك را دارا هستند و بايستي رطوبت آن‌ها به حدود ۱۵ الي ۲۰ درصد برسد تا از نظر زراعي قابل برداشت باشد براي برداشت دانه رطوبت دانه بايد در حدي باشد كه نه علت خشكي زياد با ماشين‌هاي برداشت خرد شوند و نه آن مقدار مرطوب كه در انبار كپك بزنند.

ب: طرق مختلف برداشت

برداشت ذرت چه براي دانه و چه براي علوفه به دو صورت انجام مي‌شود.

۱-برداشت با دست: در زراعت‌هاي كوچك و كرتي و همچنين در مناطق مرطوب كه بارندگي‌هاي فصل آن كار با ماشين‌هاي برداشت را مشكل‌تر مي‌سازد عمل برداشت با دست و داس‌هاي مخصوص انجام مي‌گيرد.

۲-برداشت ماشين‌هاي مخصوص در زراعت‌هاي بزرگ و مكانيزه مانند استفاده از چاپر و كمباني و غيره

نحوه كشت و كار گياه ذرت دانه‌اي در شهرستان ني‌ريز:

شهرستان ني‌ريز در جنوب شرقي استان فارس قرار گرفته است. ذرت در اين منطقه يك محصول بهاره است و كشت و كار آن در اواخر فصل بهار با مساعد شدن دماي هوا انجام مي‌گيرد.

تاريخ كاشت

طبق اصول كشاورزي بايد با توجه به نوع محصول هواي محيطي انتخاب گردد ولي در اين منطقه عموماً زمان كاشت را عوامل ديگري تعيين مي‌كند كه تا حدودي نيز تاريخ‌هاي مناسبي است.

۱-آماده بودن زميني كه خود جاي توضيح زيادي دارد الف: اغلب كشاورزان و البته نه اكثر آن‌ها با توجه به زماني كه كشاورزي اطراف اقدام به كشت مي‌كنند آن‌ها نيز اقدام مي‌كنند.

ب: پس از برداشت محصول قبلي كه عمدتاً گندم و جو است.

ج: با توجه به دماي هوا كه تعداد اين زارعان انگشت شمار است.

۱-حدود يك سوم از زمين‌هايي كه از سوي زارعان براي كشت ذرت اختصاص مي‌يابد در آن‌ها كشت گندم و يا جو صورت گرفته و به محض برداشت با آتش زدن كاه و كلش باقي مانده در زمين به شخم زدن مبادرت مي‌كنند و چون آبياري كردن زمين باعث عقب افتادن كشت مي‌شود از آبياري آن خودداري مي‌كنند و در نتيجه از مزاياي شخم مرطوب بي‌نصيب مي‌مانند.

نحوه آماده كردن زمين و كاشت:

پس از يك شخم نسبتاً عميق عمليات ديسك زني و لور انجام مي‌شود كه با اصول زراعت هماهنگي دارد اما به دليل آشنايي نداشتن كامل رانندگان تراكتورها با اصول اين كار زمين‌ها به‌طور يكدست صاف نمي‌شوند و وقتي كه دستگاه فاروور ايجاد جوي و پشته مي‌كند. جوي و پشته‌ها نيز درست از كار در نمي‌آيند و در نتيجه بايد به‌وسيله مرزبند ايجاد كرت كرد كه اين كار باعث اتلاف مقدار زيادي آب به‌صورت Run off شود كه اين مشكل اصل‌ترين مشكل در كار آماده كردن زمين در شهرستان است.

بعد از كار دستگاه فاروور بذركار وارد زمين شود و بذر ذرت‌ ها را بر روي رديف كشت مي‌كند و معمولاً در هر هكتار حدود kg30 بذر ذرت كشت مي‌شود كه به خاطر پرتر كشت كردن اين ميزان متوسط بالاتر است.

كود دهي:

زمين‌هاي شهرستان از نظر فسفات به علت استفاده مكرر و نسبتاً زياد در سال‌هاي گذشته از اين ماده غني هستند و احتياج چنداني به مصرف آن نيست از كودهاي ديگري كه قبل از كشت استفاده مي‌شود كودهاي پتاسه است. عمده‌ترين مصرف كود براي ذرت كود اوره است كه ميزان مصرف آن در بين كشاورزان بسيار متفاوت است و شايد به توان گفت كه دليل اين تفاوت كمبود اين كود است كه در نتيجه برخي از كشاورزان كه توانسته‌اند اين كود را دريافت كنند. در بعضي مواقع بيش از يك تن كود اوره به زمين خود داده‌اند و برخي به حدود kg 200 اكتفا كرده‌اند اگر نحوه توزيع كود مناسب بود برخي از كشاورزان دچار ولع در مورد مصرف اين كود نمي‌شوند و بيش از نياز مصرف نمي‌كردند كود اوره به‌صورت سرك و معمولاً در دو دوره آبياري يك دور آن به‌صورت محلول به زمين داده مي‌شود.

آبياري

گياه ذرت ازجمله گياهاني است كه نياز زيادي به آب دارد و اگر آب كافي در موقع مناسب براي آن تأمين نگردد كشت اين گياه جز ضرر و زيان براي زارع ارمغاني ندارد و با توجه به منابع آب شهرستان به اعتقاد نگارنده ذرت قاتل بي‌رحم آب شهرستان است و در آينده با افسوس به اين روزها نگاه خواهيم كرد. معمولاً دوره آبياري در اين منطقه با توجه به آنكه عمه منبع تأمين‌كننده آب چاه‌هاي كشاورزي هستند دوره آبياري مطابق نياز گياه نبوده و با توجه به دور آب كشاورز تعيين مي‌شود كه شايد در يك دور ۷ به ۷ تأمين گردد و در يك دور از ۱۴ روز هم فراتر برود به اعتقاد كارشناسان اداره كشاورزي يكي ديگر از عوامل افت محصول در اين منطقه دوره‌هاي آبياري طولاني است.

داشت

عمليات داشت چنداني صورت نمي‌گيرد و تنها به كنترل علف هرز و اگر دچار آفت شود به كنترل آن آفت منتهي مي‌گردد و عمليات داشت مرسوم نظير سله شكني و غيره انجام مي‌گيرد.

برداشت

در قسمت برداشت تقريباً مشكل وجود ندارد و كشاورزان در موقع مناسب اقدام به برداشت محصول خود مي‌كنند اما مشكل بعد از برداشت به وجود مي‌آيد به دليل آنكه در سطح شهرستان واحد ذرت خشك‌كني وجود ندارد و اغلب كشاورزان با پهن كردن ذرت بر روي زمين اقدام به خشك كردن آن مي‌كنند كه به دليل مصادف شدن با باران هاي پائيز مقداري از محصول برداشت شود. دچار آسيب شود و از ميزان برداشت باز هم كاسته مي‌شود به جا است كه اداره جهاد كشاورزي با اعطاي تسهيلاتي امكان ايجاد يك واحد ذرت خشك كني در سطح شهرستان را به وجود آورد.

براي خريد بذر ذرت ذر انواع مختلف به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

هويج يك سبزي ريشه‌دار و يا غده‌اي خوراكي است كه مي‌توان آن را خام يا خردشده يا رنده شده در سالاد خورد و بيشتر در پخت سوپ‌ها و خورش‌ها كاربرد دارد. بتاكاروتن، دوپاري از ويتامين آ در هويج به‌ فراواني يافت مي‌شود و رنگ نارنجي خاص اين سبزي نيز به همين خاطر است. به‌علاوه هويج منبعي غني از فيبر خوراكي، آنتي‌اكسيدان‌ها و مواد معدني به شمار مي‌رود. هويج فرنگي گياه علفي گياهي و دوساله و محصول فصل سرد و گياهي روزكوتاه و داراي توليدمثل جنسي و خودگشن و از نظر جوانه‌زني، برون جوانه‌زني دارد. ريشه عمودي و ضخيم و ريشه اصلي عميق و ريشه‌هاي فرعي اندك است. ريشه داراي رنگ‌هاي مختلف است. تشكيل برگ روزت در سال اول و داراي برگ‌ها متناوب و دندانه‌دندانه است. ساقه بي كرك و ارتفاع ساقه ۶۰ تا ۹۰ سانتي‌متر و ساقه در سال اول كوتاه و در سال دوم طويل مي‌شود. گل‌ها هرمافروديت و گل‌ها سفيدرنگ و ريز و داراي ۵ گلبرگ و ۵ پرچم و مادگي ۲ برچه و گل‌آذين چتري كه از داخل غلافي از رأس ساقه خارج مي‌شود.

از لحاظ خواص هويج، اين گياه علاوه بر اينكه خوشمزه و دلچسب است براي سالاد و آبميوه و سوپ نيز هميشه به كار مي آيد و براي سلامتي كلي بدن و پوست و چشم و دستگاه گوارش و دندان ها كاربرد دارد.

كاشت

هويج در انواع خاك‌ها رشد مي‌كند و بهتر است خاك داراي زهكشي خوبي باشد. خاك كاشت براي بذر هويج نبايد سنگ يا كلوخ داشته باشد، نبود سنگ و كلوخ و خاك غني و داراي مواد عالي باعث ايجاد ريشه‌هايي صاف و خوش‌فرم مي‌شود. ميزان فشردگي خاك بر رشد و طول ريشه (هويج) مؤثر است. فشردگي خيلي كم يا خيلي زياد براي رشد ريشه مضر است. در خاك‌هاي بسيار فشرده ريشه به‌صورت مخروطي و كوتاه و در خاك‌هاي نرم، نازك و بلند مي‌شود. آبياري و رطوبت بسيار مهم است، آبياري زياد باعث كمرنگ شدن هويج و آبياري كم باعث بدطعم شدن و تلخ و تند شدن هويج مي‌شود. هويج را دو نوبت در سال اوايل بهار و اوايل پاييز مي‌توان كاشت، هويج را معمولاً به‌صورت خطي يا رديفي كشت مي‌كنند و فاصله بين رديف‌ها را معمولاً كمتر از نيم متر و حدوداً ۴۰ سانتي‌متر در نظر مي‌گيرند. فواصل بين هر بوته هويج را نيز ۵ سانتي‌متر در نظر مي‌گيرند.

البته براي كاشت هويج در گلدان و باغچه بهتر است بذرها را بعد از خيس كردن يك‌روزه در آب به‌صورت دست­پاش بر روي سطح چاك بريزيد و بر روي آن حداكثر دو برابر طول بذر هويج خاك نرم بريزيد. اگر در باغچه اقدام به كاشت هويج مي‌كنيد قبل از كاشت خاك را به ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتي‌متر زيرورو كنيد تا نرم و يكدست شود. براي منظم شدن فضاي كاشت و فشرده نشدن بوته‌هاي هويج مي‌توانيد بذر هويج فرنگي را با سه برابر خاك نرم مخلوط كنيد و سپس آن را دست­پاش كنيد (بر روي خاك بپاشيد).

برداشت

برداشت بعد از گذشت ۶۰ تا ۸۵ روز از كاشت بذر و زماني صورت مي‌گيرد كه برگ‌ها از سبز به زرد تغيير يافته باشد. قطر ريشه هويج‌ها بايد به ۳٫۵-۲٫۵ سانتيمتر رسيده باشند. براي برداشت بايد بستر را با آب بخيسانيد. خاك‌هاي اطراف ريشه را هنگام برداشت كنار بزنيد. اگر هويج با شاخ و برگ برداشت شود، دسته‌اي گفته مي‌شود. اگر هويج بدون شاخ و برگ برداشت شود، كپه‌اي مي‌گويند. سر شاخه زني در مزرعه و سر برگ‌ها جدا شده و ۲٫۵ تا ۵ سانتيمتر از ساقه باقي مي‌ماند و ساقه قبل از بسته‌بندي بريده مي‌شود. هويج را در سطح وسيع با ماشين برداشت چغندرقند برداشت مي‌كنند.

نگه‌داري پس از برداشت

قبل از نگهداري در انبار، انبار را با محلول ۲ درصدي سولفات مس تميز مي‌كنند. با شستشوي هويج‌ها و سپس قرار دادن در كيسه‌هاي پلاستيكي، هويج را در انبار در دماي صفر درجه سانتي‌گراد و رطوبت نسبي% ۱۰۰- ۹۵ به مدت ۴ تا ۶ ماه مي‌توان نگهداري كرد. هويج را دور از سيب، سيب‌زميني، گلابي و ساير ميوه‌هايي كه اتيلن توليد مي‌كنند، دور نگهداريد. ماندن هويج براي مدت طولاني در انبار سبب كم شدن قند آن مي‌شود. اگر هدف بذر گيري باشد، ريشه‌هاي خوب را جدا كرده و در بهار سال بعد اين ريشه‌ها كشت شده و در مرداد و شهريور بذر برداشت مي‌شود.

براي خريد بذر هويج و ساير بذر صيفي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

شاهي گياهي يك‌ساله با نام انگليسي Garden Cress كه به خانواده چليپائيان (Crucifereae) تعلق دارد. بوته‌اش به ارتفاع حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتي‌متر است. منشأ آن به منطقه وسيعي از مصر تا تبت نسبت داده شده و سابقه كشت آن به ۲۰۰۰ سال پيش مي‌رسد. برگ و ساقه آن رنگ سبز روشني دارد و گل‌هايش صورتي روشن يا سفيد و داراي برگ‌هاي بيضي‌شكل بوده و طعم آن تندوتيز و سرشار از املاح معدني K و Ca،P ،I ، Fe و ويتامين‌هاي C و A است. برگ‌هاي بدون كرك و بدون دندانه آن به مصرف تغذيه انسان مي‌رسد. گل‌هايش صورتي روشن يا سفيد، ميوه‌اش بيضوي مدور به طول ۵ تا ۶ ميلي‌متر و به عرض ۳ تا ۴ ميلي‌متر و به‌طور محسوس بال‌دار است برگ و ساقه جوان آن در حالت تازه طعم تند و مطبوع شبيه بولاغ اوتي دارد. نوع خودروي آن كنار چشمه‌ها، برگه‌ها و يا جوي‌هايي كه آب آن‌ها تميز است مي‌رويد. سبزي شاهي را خيلي راحت مي‌توان كاشت و خيلي راحت و سريع آماده برداشت مي‌شود. اين گياه براي روش هيدروپونيك (رشد و نمو گياه در آب) نيز مناسب است. قسمت‌هاي قابل‌استفاده شاهي شامل ريشه‌ها، برگ‌ها و تخم شاهي است.

گياه شاهى يكى از سبزي‌هايي است كه نسبت به شرايط محيطى و جنس خاك توقع چندانى ندارد. در هر نوع خاكي مي‌رويد و چون به رطوبت زيادي نياز دارد، زمين‌هاي قوي، نم‌دار، رسي و شني مناسب‌تر است. آبياري در اين سبزي به‌صورت مداوم و روزانه انجام مي‌گيرد و خاك كرت هيچ‌گاه نبايد خشك شود. محصول را برگ برگ و نو به نو مي‌چينند و يا اينكه گياه را كاملاً قطع مي‌كنند. اين گياه مقاوم به سرما است.

متأسفانه اين روزها برخي اخبار مبني بر آبياري سبزي‌ها با آب فاضلاب و ناسالم بودن آنها به گوش مي‌رسد. بنابراين بهتر است امسال براي كاشت سبزي مصرفي خودمان دست به كار شده و ديگران را نيز به كاشت سبزي در منزل و آپارتمان تشويق كنيم. مشاهده رشد هر روزه سبزي‌ها در گلدان و برداشت و مصرف آن يكي از راه‌هاي يافتن آرامش در اين ايام است. اگر مي‌خواهيد سبزي‌هايتان را پشت پنجره و تو گلدان‌هاي زيبا پرورش بدهيد بهتر است از خاك آماده و تميز استفاده كنيد تا فضاي آپارتمان از حشره و موجودات ديگر پر نشود. بهترين خاك براي كاشت سبزي كمپوست آماده است. اگر فقط مي‌خواهيد چند نمونه سبزي بكاريد بدون شك ريحان سبز يا بنفش، تربچه، جعفري و شاهي اولين انتخاب‌ها هستند. براي اينكه سبزي‌هاي شما هميشه سبز و شاداب و از بيماري و آفات به دور باشند مي‌توانيد از كود NPK همانند ۲۰-۲۰-۲۰ استفاده كنيد.

بذر معمولي سبزي معمولاً به‌صورت كيلويي عرضه مي‌شود و ناخالصي دارد و بخشي از آن را تخم علف تشكيل مي‌دهد و نسبت به بيماري‌ها مقاومت پاييني دارد و انتخاب مناسبي براي كاشت در آپارتمان و ابعاد كوچك مثل گلدان نيست. برخلاف تصور خيلي از ما بذر اصلاح‌شده به معناي دست‌كاري ژنتيكي و تراريخته نيست. بلكه به معناي دقت در بذرگيري و انتخاب محصول مناسب براي بذرگيري است و گرده افشاني و تلقيح به‌صورت علمي و بر اساس استاندارهايي انجام مي‌گيرد. درنتيجه بذر اصلاح‌شده نسبت به بيماري و آفات مقاوم است و درصد خلوص بالاتري دارد. همچنين از نظر رنگ و شادابي برتر از بذرهاي معمولي‌اند. درنتيجه انتخاب مناسب‌تري براي كاشت بوده و تجربه بسيار خوبي از كاشت را به همراه دارد.

روش كاشت در گلدان

بذر شاهي، خاك استاندارد (كمپوست پيشنهاد مي‌شود)، گلدان مناسب، دستكش، آبپاش كوچك، بيلچه و الك تنها ابزارهاي كاشت سبزي شاهي در آپارتمان هستند. ابتدا بذرها را براي مدت ۱۰ ساعت و حداكثر ۳ روز خيس مي‌كنيم. خاك را الك كرده تا نرم و يكدست شود. گلدان موردنظر را از خاك مرغوب (كمپوست آماده) پر مي‌كنيم (بيش از ۳/۴ گلدان). گلدان انتخابي بايد زهكشي خوبي داشته باشد (در انتهاي آن سوراخ مناسبي براي خروج آب اضافي باشد). سپس اقدام به آبياري گلدان مي‌كنيم تا آب كاملاً از گلدان خارج شود. بعد از چند ساعت از آبياري گلدان بذرها را بر روي خاك مي‌ريزيم و حداكثر به ارتفاع دو برابر طول بذرها روي آن خاك مي‌ريزيم. ريختن خاك زياد روي بذرها باعث خفه شدن آن شده و نمي‌توانند رشد كنند. سپس با افشانه آب را بر روي سطح خاك اسپري كنيد به صورتي كه مطمئن شويد آب به بذرها رسيده و اين كار را هر روز يا روزي دو بار انجام دهيد. قبل از سبز شدن بذر سبزي نبايد اجازه دهيد سطح خاك خيلي خشك شود در اين صورت از جوانه زدن خبري نيست. آبياري زياد نيز باعث مي‌شود هوا به بذر شاهي نرسد و خفه شوند و جوانه‌زني صورت نگيرد. هنگامي‌كه سطح خاك خشك شد اقدام به آبياري مجدد كنيد. البته مي‌توانيد بدون خيس كردن بذرها در آب، آن‌ها را به‌صورت دست پاش بر روي سطح خاك بريزيد و با چنگال سطح خاك را زيرورو كنيد تا بذرها به زير خاك بروند. كوددهي را از هفته دوم بعد از جوانه‌زني شروع كنيد.

روش كاشت در باغچه و زمين

براي كاشت شاهي بهتر است ابتدا مقداري خاك‌برگ يا كمپوست يا كود حيواني بر روي باغچه ريخته و با بيلچه خاك را زيرورو مي‌كنيم و سپس خاك را نرم و تخت و يكدست مي‌كنيم. بذرها را به‌صورت دست پاش و يكنواخت در محل موردنظر ريخته و سپس با شن كش يا چنگال خاك را با آرامي زيرورو مي‌كنيم تا بذرها به زير خاك بروند. سپس به‌آرامي اقدام به آبياري مي‌كنيم به‌صورتي كه آب بذرها را جابجا نكند و با خود نبرد. تا قبل از سبز شدن باغچه بهتر است هر روز يا روزي دو بار باغچه را آبياري كنيم.

براي برداشت سبزي به‌خصوص در اولين برداشت‌ها بهتر است از قيچي استفاده كنيم زيرا بذرها زياد در عمق قرار نداشته و ريشه قوي نداشته درنتيجه ممكن است از خاك دربيايند. براي برداشت سبزي‌ها را نبايد از ريشه دربياوريم بلكه تنها نوك آن را جدا كنيم و مصرف كنيم. بعد از گذشت چند روز از برداشت سبزي شاهي، مجدد مي‌توانيم آن را برداشت كنيم و سبزي‌ها دوباره سبز مي‌شوند.

خواص

از خواص شاهي اين كه به‌عنوان غذا و دارو نيز مصرف مي‌شود. شاهي اثر ضدآسكوربوت قوي داشته، همچنين اشتهاآور، مدر و تصفيه‌كننده خون است. مصرف دانه‌هاي آن به‌عنوان داروي خلط‌آور مصرف و به دليل وجود ويتامين C و E در شاهي اين گياه خاصيت آنتي‌اكسيداني فوق‌العاده جهت جلوگيري از آسيب راديكال‌هاي آزاد را دارد. درنتيجه يك ماده ضد سرطاني است. شاهي مانع از رشد سلول‌هاي سرطاني مي‌شود. برگ‌هاي شاهي، محرك، ادرارآور و ضد باكتري مي‌باشند. اين برگ‌ها براي درمان بيماري اسكوربوت و بيماري‌هاي كبدي مفيد و به‌عنوان يك پماد بر روي جاهايي كه درد مي‌كند و يا آسيب‌ديده است، نيز قرار مي‌دهند. شاهي علاوه بر ويتامين C حاوي مقدار قابل ملاحظه‌اي آهن و اسيد فوليك نيز است، از اين‌رو براي اشخاص كم‌خون مفيد است. شاهي حاوي مقدار قابل ملاحظه‌اي ويتامين A و روغن‌هاي فرار است. به همين دليل براي مخاط دستگاه تنفسى و درنتيجه مبتلايان به آسم فوق‌العاده مفيد بوده و مانند خيلي از سبزي جات گروه چليپاييان مانند كلم، كلم بروكلي و كلم پيچ داراي گلوكوزيدها است. اين مواد، محرك فعاليت كليه‌ها هستند و موجب تقويت معده و كيسه صفرا بوده ازاين‌رو مصرف شاهي به كساني كه سنگ كليه و مثانه دارند توصيه مي‌شود. تخم شاهي مزه تند و تلخي دارد. اين ماده خاصيت چربي سوزي، تصفيه‌كنندگي خون، شيرافزايي و قاعدگي آور داشته و دارويي مناسب براي چشم‌درد است. تخم شاهي قواي جنسي را تقويت و تخم اين گياه براي مرض جذام، بيماري‌هاي پوستي، اسهال خوني، اسهال، سوءهاضمه، بيماري‌هاي چشمي، اسكوربوت، آسم و سرفه مفيد است.

براي خريد بذر شاهي و ساير سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

ذرت يا جواري يكي از غلات مهم است. منشأ آن قاره آمريكا است و پس از گندم بيشترين اراضي كشاورزي جهان به ذرت اختصاص دارد. ذرت سرشار از مواد مغذي موردنياز براي بدن بوده و نيز منبع خوبي از فيبر محسوب مي‌شود و سرشار از كالري است. ذرت تا قبل از سال ۱۴۹۲ ميلادي (سال كشف آمريكا) در قاره آسيا، اروپا و آفريقا به‌عنوان يك گياه زراعي شناخته‌شده نبود؛ اما اين گياه را از قرن‌ها پيش در آمريكاي مركزي مي‌شناختند و توسط مردم سرخ‌پوست آمريكا كشت مي‌شد. به همين سبب نام لاتين ذرت از يكي از طوايف سرخ‌پوست بنام Marisi Mahig گرفته شده است. نام اين گياه در زبان انگليسي Maize يا corn در زبان عربي ذرت و بلال است. در فرهنگ دهخدا آمده نام فارسي اين گياه در گويش خراساني جواري است ولي واژه عربي آن ذرت هم بكار برده مي‌شود. فرهنگ معين هم‌جواري را برابر با ذرت و بلال معرفي كرده است.

كاشت و نگهداري

براي كاشت ذرت مكزيكي گلداني بايد گلداني با سايز بزرگ را انتخاب نماييد، گلدان‌ها را بعد از رشد بايد در مكاني گرم و آفتاب‌گير قرار دهيد. محل موردنظر در روز حداقل بايد ۶ تا ۷ ساعت نور خورشيد را داشته باشد. بذر ذرت مكزيكي را ۲۴ ساعت در آب خيس كنيد و در دماي ۲۰ تا ۳۰ درجه آن‌ها را در عمق ۲ تا ۵ سانتي‌متري خاك بكاريد و منتظر سبز شدن آن‌ها شويد. بذر ذرت چون در عمق كم كاشته مي‌شوند نبايد اجازه دهيد رطوبت سطحي خاك خشك شود و تا قبل از جوانه‌زني مرتب خاك را آبياري كنيد. خاك مناسب براي كاشت بذر ذرت خاكي است كه رطوبت را حفظ كند و سنگين باشد. البته زهكشي مناسبي نيز داشته باشد تا ريشه‌ها از بين نرود.

بهتر است خاك پاي بوته‌ها هميشه مرطوب باشد. در هنگام تشكيل دانه‌ها و رشد بلال نيز بايد آبياري به‌طور منظم و زياد انجام شود تا كيفيت و تراكم دانه‌ها بالا باشد. اگر گلدان‌ها را در منطقه‌اي قرار داده‌ايد كه بادخيز است مي‌توانيد براي استحكام بوته يك چوب يا ميله در كنار بوته ببنديد. بذر ذرت در انواع آب‌وهوا رشد مي‌كند و گرمادوست است و هواي گرم در كيفيت محصول مؤثر است. بذر ذرت در هر خاكي نيز رشد خوبي دارد. معمولاً در خاك‌هاي لومي سنگين و رسي كاشت مي‌شود تا نياز به آب كمتري داشته باشد. آبياري و رطوبت نيز موارد مهمي هستند كه در كيفيت و ظاهر و توليد دانه‌هاي با كيفيت و تراكم دانه‌ها مؤثر است. نياز آبي ذرت در زمان توليد دانه و گرده‌افشاني زيادتر مي‌شود و كم‌آبي باعث عدم تشكيل دانه‌ها در قسمت‌هايي از ذرت شده و تراكم دانه‌ها را نامنظم مي‌كند، به‌طوركلي نسبت به كم‌آبي واكنش بدي نشان مي‌دهد.

براي كاشت ذرت در مزرعه معمولاً بعد از رفع سرماي بهاره تا اواخر مرداد به دو روش زير در فضاي باز مي‌كارند:

روش خطي: فاصله بين رديف‌ها ۷۰ تا ۱۰۰ سانتي‌متر و فواصل بوته‌ها ۲۰ تا ۳۰ سانتي‌متر.

روش پشته‌اي: فاصله پشته‌ها ۱۰۰ سانتي‌متر و در هر پشته ۵ عدد بذر ذرت قرار مي‌دهد (كه معمولاً بعد از رشد بوته‌هاي ضعيف را حذف مي‌كنند).

خواص

ذرت از خانواده گندميان و در كشور مكزيك تكامل يافته و پس از گندم و برنج، قوت مردم را تشكيل مي‌دهد. درخصوص خواص ذرت، اين غله سرشار از ويتامين‌هاي گروه C، B، A و املاح معدني كلسيم، پتاسيم، فسفر و آهن بوده و قسمت اعظم آن را مواد نشاسته‌اي تشكيل مي‌دهد. رنگ زرد ذرت به دليل وجود زئين و آنتي‌اكسيدان بوده و آنزيم‌ها و فيبر نامحلول آن براي محافظت از روده و پيشگيري از يبوست و بواسير مفيد است.

از نظر طرز تهيه ذرت، اين خوراكي معمولا به اشكال متنوعي مثل كنسروي، بخارپز، كبابي و اخيرا ذرت مكزيكي مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه بهترين نوع‌آن بخار پز خانگي است. پختن ذرت نه تنها باعث كاهش مواد مغذي آن نمي‌شود بلكه خاصيت آنتي اكسيداني آن را نيز افزايش مي‌دهد.

در ذرت خام مواد آنتي‌اكسيداني به فيبرهاي غيرمحلول متصل شده و غيرفعال هستند، ولي عمل پخت موجب شكستن اين اتصال و آزادسازي اين تركيبات مفيد مي‌شود. به همين دليل نوع بخار پز ذرت را انتخاب كنيد و كمتر سراغ نوع مكزيكي آن برويد. البته خوردن ذرت كبابي يا همان بلال نيز توصيه مي‌شود، ولي بايد توجه داشت كه بلال‌ها هنگام كباب شدن نسوزند؛ چرا كه با سوختن هر ماده غذايي احتمال سرطان‌زايي آن افزايش مي‌يابد. بد نيست بدانيد كه بلال پس ازكباب شدن اگر در آب نمك قرار داده شود مقداري از خاصيت خود را از دست خواهد داد.

حال شايد اين سوال مطرح شود، مضرات ذرت مكزيكي چيست؟ در اين رابطه بايد گفت: اضافه كردن كره، نمك و برخي افزودني‌هاي ديگر سبب افزايش كالري ذرت مكزيكي مي‌شود. اين تركيب غذايي بسيار پركالري، چرب، شور و تند بوده و مصرف آن براي بيماران قلبي ـ عروقي و مبتلايان به فشار و چربي خون و افراد داراي اضافه وزن بسيار مضر و خطرناك است. البته اگر اين غذا با كمترين ميزان نمك تهيه و به جاي كره و روغن جامد درصد اندكي به آن روغن مايع اضافه شود مي‌تواند خصوصا در فصول سرد سال كه استقبال، افراد به مصرف غذاها و خوراكي‌هاي گرم بيشتر مي‌شود يك تنقل خوب محسوب ‌شود.

براي خريد بذر ذرت ذر انواع مختلف و ساير بذر غلات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳